Page 42 - Yuri Trifonov
P. 42
i Trifonov
bir adamı o cür baxmaqla qorxutmaq olmazdı vә o, cavab verdi:
“Haqq mәnim tәrәfimdәydi. Bizim içimizdә dә yırtıcılar var...”
Volodya isә qarın üstündә boğazı üzülmüş halda sәrәlәnib
qalmışdı.
...Sonra apreldә – artıq bu, Şuranın mәni dartıb apardığı Fin
vağzalından, Leninin görüşlәrindәn, Kşesinsk sarayından sonraydı,
havalar isinmişdi, Volodya vә Asyayla şәhәrdә dolaşırıq, hәm dә
işlә mәşğul oluruq: fәhlә deputatlar şurasına pul yığırıq. Üç saata
altı rubl yığmışdıq. Ayaqlarımız sözümüzә baxır deyә, hәlә
gәzirik, küçәlәrdә elә hәmin qarmaqarışıqlıq, elә hәmin mәrәkәdi –
qaragüruhun basabası, mitinqlәr, dalaşmalar, atışmalar... Nevskidә
Praviaynen zavodunun silahlı fәhlәlәrinin әllәrindә “Rәdd olsun
Müvәqqәti Hökumәt!” yazılmış şüar apardıqlarını görürәm.
Onlara sarı әks yöndәn – Liteynı tәrәfdәn nümayiş edәn tәlәbәlәrin,
zabitlәrin, yaxşı geyimli hansısa xanımların dәstәlәri gәlir,
әllәrindә “Yaşasın Milyukov vә Müvәqqәti Hökumәt!” şüarları
var. Damlardan daş atırlar. Kimә atdıqlarını bilmәk olmur. İki
nümayişçi dәstәsi bir-birinin içinә tәpilir, qadınlar çığırışır,
yıxılırlar, qaçırlar, şüarları cırır, bәnd edilmiş ağaclarını çatıltıyla
sındırırlar. Hansısa bir cәnab Moykedә açıq avtomobilin üstünә
qalxıb nitq söylәyir, ağ manjeti görünәn sağ qolunu irәli elә
uzadır ki, sanki kütlәnin üstünә pul sәpir. “Amerika!.. Tevtonla-
ra!.. Elan edib!..” Bir nәfәr papaqlı vәhşiyә oxşayan adam avto-
mobilә sarı dartınaraq әlini uzadıb eyni vaxtda hamıyla cәngә
girib, xırıldayır: “Bu cındırı bәri verin! Onu mәftildәn asacam
dabanından!..”
Evin divarı yaxınlığında iki nәfәr dayanıb söhbәt edir. Biri
aşağı sәslә deyir: “Küçәdәki bu kütlә, bilirsiz nәyi xatırladır?
Cırılmış qarından da bağırsaqlar eynәn belә tökülür. Rusiya bu
bıçaqdan qurtula bilmәyәcәk...” – “Nә danışırsız!” – “Görәrsiz.
Bu, ölümә aparır. Bilirsәn, xoş olan nәdi... – o, astadan gülür, –
mәn ölürәm vә bir hәmlәylә Rusiyanın sonu çatır... Belә ki, heç
ölmәyә dә adam...” Bu heyifsilәnmәyәcәk adamın şlyapasını
gözü üstә basmış, ağ, uzunsaqqallı bir qoca olduğunu gördüm.
O, mәnim yaddaşımda ömürlük elәcә dә qalacaq.
42
bir adamı o cür baxmaqla qorxutmaq olmazdı vә o, cavab verdi:
“Haqq mәnim tәrәfimdәydi. Bizim içimizdә dә yırtıcılar var...”
Volodya isә qarın üstündә boğazı üzülmüş halda sәrәlәnib
qalmışdı.
...Sonra apreldә – artıq bu, Şuranın mәni dartıb apardığı Fin
vağzalından, Leninin görüşlәrindәn, Kşesinsk sarayından sonraydı,
havalar isinmişdi, Volodya vә Asyayla şәhәrdә dolaşırıq, hәm dә
işlә mәşğul oluruq: fәhlә deputatlar şurasına pul yığırıq. Üç saata
altı rubl yığmışdıq. Ayaqlarımız sözümüzә baxır deyә, hәlә
gәzirik, küçәlәrdә elә hәmin qarmaqarışıqlıq, elә hәmin mәrәkәdi –
qaragüruhun basabası, mitinqlәr, dalaşmalar, atışmalar... Nevskidә
Praviaynen zavodunun silahlı fәhlәlәrinin әllәrindә “Rәdd olsun
Müvәqqәti Hökumәt!” yazılmış şüar apardıqlarını görürәm.
Onlara sarı әks yöndәn – Liteynı tәrәfdәn nümayiş edәn tәlәbәlәrin,
zabitlәrin, yaxşı geyimli hansısa xanımların dәstәlәri gәlir,
әllәrindә “Yaşasın Milyukov vә Müvәqqәti Hökumәt!” şüarları
var. Damlardan daş atırlar. Kimә atdıqlarını bilmәk olmur. İki
nümayişçi dәstәsi bir-birinin içinә tәpilir, qadınlar çığırışır,
yıxılırlar, qaçırlar, şüarları cırır, bәnd edilmiş ağaclarını çatıltıyla
sındırırlar. Hansısa bir cәnab Moykedә açıq avtomobilin üstünә
qalxıb nitq söylәyir, ağ manjeti görünәn sağ qolunu irәli elә
uzadır ki, sanki kütlәnin üstünә pul sәpir. “Amerika!.. Tevtonla-
ra!.. Elan edib!..” Bir nәfәr papaqlı vәhşiyә oxşayan adam avto-
mobilә sarı dartınaraq әlini uzadıb eyni vaxtda hamıyla cәngә
girib, xırıldayır: “Bu cındırı bәri verin! Onu mәftildәn asacam
dabanından!..”
Evin divarı yaxınlığında iki nәfәr dayanıb söhbәt edir. Biri
aşağı sәslә deyir: “Küçәdәki bu kütlә, bilirsiz nәyi xatırladır?
Cırılmış qarından da bağırsaqlar eynәn belә tökülür. Rusiya bu
bıçaqdan qurtula bilmәyәcәk...” – “Nә danışırsız!” – “Görәrsiz.
Bu, ölümә aparır. Bilirsәn, xoş olan nәdi... – o, astadan gülür, –
mәn ölürәm vә bir hәmlәylә Rusiyanın sonu çatır... Belә ki, heç
ölmәyә dә adam...” Bu heyifsilәnmәyәcәk adamın şlyapasını
gözü üstә basmış, ağ, uzunsaqqallı bir qoca olduğunu gördüm.
O, mәnim yaddaşımda ömürlük elәcә dә qalacaq.
42
