Page 26 - Yuri Trifonov
P. 26
i Trifonov
Rostov әtrafına qәdәr irәlilәmiş, şәhәrdә döyüşә başlamışdı. Mәn
isә heç nә bilmәdiyimә görә narahat deyildim. Elә bilirdim ki,
atışma hansısa bandanı mәhv etmәk üçün aparılır. Bu, onsuz da
hәr gün davam edir. Artilleriya atәşlәri mәni bir qәdәr sayıq
olmağa sövq edir, amma durub küçәyә atılmağıma sәbәb olacaq
qәdәr dә yox.
“Ya Rәbb, ya Rәbb... – Varya pәncәrәnin yanında dayanaraq
tez-tәlәsik xaç çәkә-çәkә pıçıldayır. – Heç olmasa, heç olmasa,
heç olmasa...” Yelena Fyodorovna әmr edir: “Çәkil ordan,
Varvara!” Hamı әsәb içindәdi, artıq әsl döyüş getdiyi görünür.
Şәhәr uğrunda döyüş qızışır. Küçәdә çığırtı qopur. Qәflәtәn göy
üzü işıqlanır, sarılı-çәhrayılı bir işıq otağı bürüyür – qonşu ev
yanır. Biz evi görmürük, amma alov yaxınlıqda şölәlәnir. Ağac
çatıltısı kimi bir sәs eşidilir, nәsә küt bir şey yerә çırpılır, adamlar
qışqırışırlar. Yanıq iyi otağa dolur. Birdәn Varya qışqırır: “Mәn
rus bayrağını görürәm! Rus bayrağı qaldırıblar!”
Hamı pәncәrәyә sarı qaçışır, mәn vidalaşmaqdan ötrü Asyaya
yaxınlaşıram. O mәnim barmaqlarımı isti ovcuna alaraq, pıçıltıyla
soruşur: “Pavlik, düzünü de, Sergey Kirilloviç bәdbәxtliyә düçar
olub? Onu öldürüblәr? Cәbhә yarılıb?” Mәn bilmirәm, dünәn-
srağagün nә baş verib. Korpusun yerlәşdiyi xәtdә üç gün әvvәl
sәhәr-sәhәr tamamilә sakitlik idi. Denikin cәbhәni cәnubdan yara
bilәr. “Amma onun başında fәlakәt var! Hiss edirәm. Görürәm!
Bәlkә, Şiqontsevin ölümüylә bağlıdı?”
Mәn ani olaraq tәrәddüd edirәm: bәlkә, necә olmasa, demәk
lazımdı, hә? Onun cәld fәhm etmәyi bacaran anası deyir:
“Könüllülәr gәlib Miqulinin arvadının burda olduğunu öyrәnәcәklәr.
Heç siz fikirlәşirsiz onlar bizim başımıza nә oyunlar açacaq?”
Varya qәflәtәn hönkürmәyә başlayır: “İlahi, qoy nә bacarırlar
etsinlәr!”
Nәsә demәyә, qәrar vermәyә, getmәyә macal tapmıram.
Otağa tamamilә gözlәnilmәdәn, teatrdakı kimi sanki kulis arxa-
sından üç nәfәr soxulur – bir zabit vә iki әsgәr. Zabit Yelena Fyo-
dorovnaya sarı atılır... qucaqlaşma... göz yaşları... O, hansısa
köhnә bir tanışdı. Dәrhal da Alekseyin necә hәlak olması barәdә
danışmağa başlayır, sanki elә bundan ötrü dә gәlibmiş. Әsgәrlәr
26
Rostov әtrafına qәdәr irәlilәmiş, şәhәrdә döyüşә başlamışdı. Mәn
isә heç nә bilmәdiyimә görә narahat deyildim. Elә bilirdim ki,
atışma hansısa bandanı mәhv etmәk üçün aparılır. Bu, onsuz da
hәr gün davam edir. Artilleriya atәşlәri mәni bir qәdәr sayıq
olmağa sövq edir, amma durub küçәyә atılmağıma sәbәb olacaq
qәdәr dә yox.
“Ya Rәbb, ya Rәbb... – Varya pәncәrәnin yanında dayanaraq
tez-tәlәsik xaç çәkә-çәkә pıçıldayır. – Heç olmasa, heç olmasa,
heç olmasa...” Yelena Fyodorovna әmr edir: “Çәkil ordan,
Varvara!” Hamı әsәb içindәdi, artıq әsl döyüş getdiyi görünür.
Şәhәr uğrunda döyüş qızışır. Küçәdә çığırtı qopur. Qәflәtәn göy
üzü işıqlanır, sarılı-çәhrayılı bir işıq otağı bürüyür – qonşu ev
yanır. Biz evi görmürük, amma alov yaxınlıqda şölәlәnir. Ağac
çatıltısı kimi bir sәs eşidilir, nәsә küt bir şey yerә çırpılır, adamlar
qışqırışırlar. Yanıq iyi otağa dolur. Birdәn Varya qışqırır: “Mәn
rus bayrağını görürәm! Rus bayrağı qaldırıblar!”
Hamı pәncәrәyә sarı qaçışır, mәn vidalaşmaqdan ötrü Asyaya
yaxınlaşıram. O mәnim barmaqlarımı isti ovcuna alaraq, pıçıltıyla
soruşur: “Pavlik, düzünü de, Sergey Kirilloviç bәdbәxtliyә düçar
olub? Onu öldürüblәr? Cәbhә yarılıb?” Mәn bilmirәm, dünәn-
srağagün nә baş verib. Korpusun yerlәşdiyi xәtdә üç gün әvvәl
sәhәr-sәhәr tamamilә sakitlik idi. Denikin cәbhәni cәnubdan yara
bilәr. “Amma onun başında fәlakәt var! Hiss edirәm. Görürәm!
Bәlkә, Şiqontsevin ölümüylә bağlıdı?”
Mәn ani olaraq tәrәddüd edirәm: bәlkә, necә olmasa, demәk
lazımdı, hә? Onun cәld fәhm etmәyi bacaran anası deyir:
“Könüllülәr gәlib Miqulinin arvadının burda olduğunu öyrәnәcәklәr.
Heç siz fikirlәşirsiz onlar bizim başımıza nә oyunlar açacaq?”
Varya qәflәtәn hönkürmәyә başlayır: “İlahi, qoy nә bacarırlar
etsinlәr!”
Nәsә demәyә, qәrar vermәyә, getmәyә macal tapmıram.
Otağa tamamilә gözlәnilmәdәn, teatrdakı kimi sanki kulis arxa-
sından üç nәfәr soxulur – bir zabit vә iki әsgәr. Zabit Yelena Fyo-
dorovnaya sarı atılır... qucaqlaşma... göz yaşları... O, hansısa
köhnә bir tanışdı. Dәrhal da Alekseyin necә hәlak olması barәdә
danışmağa başlayır, sanki elә bundan ötrü dә gәlibmiş. Әsgәrlәr
26
