Page 228 - Yuri Trifonov
P. 228
i Trifonov
“Mәnә hәqiqәti bilmәk lazımdı!”
“Başa düşürәm, hә, hә, – qarı başını yırğalayır. – Başa
düşürәm, Pavel. Sәn yorulmamısan? Bir az uzanmaq istәmirsәn
ki? Nәyә gücüm çatırsa yazmışam. Bundan artıq heç nә bilmirәm”.
İçәriyә cavan bir qadın girir vә stolun üstә üç pivә parçı düzür.
Sonra onlardan birini suyla doldurub, içinә küknar budağı salıb
bufetin üstә qoyur. Hәvәslә dayanıb özünün bu әl işinә tamaşa
edir. Qadın parçla, budaqla mәşğulkәn qarı mәnә gözlәriylә
işarәlәr verir. O, yavaş-yavaş Asyaya çevrilir. Artıq onun bәyaz
birçәklәri, qırışlı üzü gözümә görünmür. Gördüyüm ancaq çoxdan
tanıdığım, sirli-sirli vә bic-bic göz vuran mavi gözlәrdi. Nә
vaxtsa, On beşinci xәtdә böyüklәrdәn xәlvәti bәzi mәlumatları
verәndә olduğu kimi. Cavan qadın başmaqlarını sürüyә-sürüyә
gedir vә Asya qeyri-adi bir hәyәcanla pıçıldayır: “O, bilmәmәlidi!
Sonra başa salaram. Hәr şeydәn duyuq düşsә dә, biz onun әlinә
girәvә vermәmәliyik.”
Asyanın otağı küncdәdi, yığcam, işıqlı, xudmanidi, ondan
xoşum gәldi. Bu otaqda stolun üstündә yazı makinası vardı, hәr tә-
rәfdә, hәtta çarpayının da üstә kağızlar, surәtçıxaran vәrәqlәr sәpә-
lәng atılmışdı. Asya ömrü boyu makinaçı işlәyib. On doqquzdan
üzü bәri, Miqulinin qәrargahında “undervudu” tıqqıldatmağa
başladığı vaxtdan... Tәbii ki, indi pensiyadadı, artıq on dörd ildi.
Amma işsiz oturmur. Evdә işlәyir. İşsiz neylәmәk olar? Bu
hәyatdı mәgәr? Birincisi, müftәxor olmaq istәmir, ikincisi –
kimdәnsә asılı. Bәs әziz nәvәsindәnmi asılı olmalıdı? Gәlindәnmi?
İraq olsun! Yox, daim azad yaşamaq üçün vә onlara da әl
tutmaqdan ötrü onun hәmişә çörәyi olacaq. Onlar sәhlәnkar vә
daim pulsuzdular... Yox, gәlinin mәsәlәsi ayrıdı, o, özlüyündә
Lüdmila ilә heç bir süfrә arxasında oturmaq istәmir, mәncә, öz
hәyatını yoluna qoymağı daha vacib sanır. Qoy olsun! Qınamaq
olmaz, hәlә cavandı...
“Belә... yerә düşmüş alma kimi bir böyründәn azacıq çürüyür... –
Asya lap cavansayağı güldü, üz qırışları dartılıb sifәtinә yayıldı. –
Amma arzulayan tapılar, götürәrlәr onu da. O, vәzifәli bir qadındı.
İnstitutun administrasiyasında işlәyir. Özü dә deyilәnә görә, irәli
çәkәcәklәr. Borka isә heç nә bacarmadı... – Pıçıldayır: – Başa
228
“Mәnә hәqiqәti bilmәk lazımdı!”
“Başa düşürәm, hә, hә, – qarı başını yırğalayır. – Başa
düşürәm, Pavel. Sәn yorulmamısan? Bir az uzanmaq istәmirsәn
ki? Nәyә gücüm çatırsa yazmışam. Bundan artıq heç nә bilmirәm”.
İçәriyә cavan bir qadın girir vә stolun üstә üç pivә parçı düzür.
Sonra onlardan birini suyla doldurub, içinә küknar budağı salıb
bufetin üstә qoyur. Hәvәslә dayanıb özünün bu әl işinә tamaşa
edir. Qadın parçla, budaqla mәşğulkәn qarı mәnә gözlәriylә
işarәlәr verir. O, yavaş-yavaş Asyaya çevrilir. Artıq onun bәyaz
birçәklәri, qırışlı üzü gözümә görünmür. Gördüyüm ancaq çoxdan
tanıdığım, sirli-sirli vә bic-bic göz vuran mavi gözlәrdi. Nә
vaxtsa, On beşinci xәtdә böyüklәrdәn xәlvәti bәzi mәlumatları
verәndә olduğu kimi. Cavan qadın başmaqlarını sürüyә-sürüyә
gedir vә Asya qeyri-adi bir hәyәcanla pıçıldayır: “O, bilmәmәlidi!
Sonra başa salaram. Hәr şeydәn duyuq düşsә dә, biz onun әlinә
girәvә vermәmәliyik.”
Asyanın otağı küncdәdi, yığcam, işıqlı, xudmanidi, ondan
xoşum gәldi. Bu otaqda stolun üstündә yazı makinası vardı, hәr tә-
rәfdә, hәtta çarpayının da üstә kağızlar, surәtçıxaran vәrәqlәr sәpә-
lәng atılmışdı. Asya ömrü boyu makinaçı işlәyib. On doqquzdan
üzü bәri, Miqulinin qәrargahında “undervudu” tıqqıldatmağa
başladığı vaxtdan... Tәbii ki, indi pensiyadadı, artıq on dörd ildi.
Amma işsiz oturmur. Evdә işlәyir. İşsiz neylәmәk olar? Bu
hәyatdı mәgәr? Birincisi, müftәxor olmaq istәmir, ikincisi –
kimdәnsә asılı. Bәs әziz nәvәsindәnmi asılı olmalıdı? Gәlindәnmi?
İraq olsun! Yox, daim azad yaşamaq üçün vә onlara da әl
tutmaqdan ötrü onun hәmişә çörәyi olacaq. Onlar sәhlәnkar vә
daim pulsuzdular... Yox, gәlinin mәsәlәsi ayrıdı, o, özlüyündә
Lüdmila ilә heç bir süfrә arxasında oturmaq istәmir, mәncә, öz
hәyatını yoluna qoymağı daha vacib sanır. Qoy olsun! Qınamaq
olmaz, hәlә cavandı...
“Belә... yerә düşmüş alma kimi bir böyründәn azacıq çürüyür... –
Asya lap cavansayağı güldü, üz qırışları dartılıb sifәtinә yayıldı. –
Amma arzulayan tapılar, götürәrlәr onu da. O, vәzifәli bir qadındı.
İnstitutun administrasiyasında işlәyir. Özü dә deyilәnә görә, irәli
çәkәcәklәr. Borka isә heç nә bacarmadı... – Pıçıldayır: – Başa
228
