Page 79 - tomas

Dünyanın hörümçək toru

heç bir pisliyi dәymәyәn adamın peysәrinә atıb… sonra da, tәbii
ki, kassirlә kömәkçinin üstünә cumublar… hәr ikisini öldürüb
aradan çıxıblar…

– Sәn bir buna bax!.. – atana deyirәm. – Elә bil bu qәdәr qan
tökmәk üçün ortada nә bir sәbәb, nә bir mәqsәd olub… Könüllәrinә
elә-belә kimisә öldürmәk düşüb... Ona görә deyirәm ki, dar
ağacından asmaq da az idi onları!..

– Düzdü, – deyir, – amma yaxşı ki, biz elә belә elәdik.
…bax belә, mәnim balam, sәnә onu demәk istәyirәm ki…
hә, demәk, bir sәs: – “İki… iki” – deyir, o birisi isә: “İyirmi,
iyirmi”... bu, nә vaxt oldu, dәqiq yadımdadı… indi deyim sәnә,
bala… sentyabrın iyirmi yeddisindә… axşam saat ona iyirmi
dәqiqә qalmış… niyә yadımdadı, elә bunu sәnә demәk istәyirdim…
Ambroz Reydikerlә söhbәtimiz bundan düz iki gün qabaq – ayın
iyirmi beşindә olmuşdu… mәn hәlә onda fikirlәşirdim ki, daha
dözә bilmәyәcәyәm… gücüm çatmayacaq… qurtardı… bәsdi
daha dözdüm… onunla üz-üzә, göz-gözә söhbәt elәyәcәyәm…
gördüm, Ambroz da mәnә düzünü deyir… bu, elә hәmin mәqam
baş verdi… Ambroz atanın dәli olub özündәn çıxanacan içmәyindәn,
çinlilәrlә vuruşmağından danışan vaxt… amma haqqına demәk
lazımdı… qәlyanaltıxana sahibi olsa da, görünür, hәr şeyi olduğu
kimi deyirmiş...
– Bax, – deyir, – mәn әlimdәn gәlәni elәdim, amma yenә bir
şey elәmәk mümkündüsә, – deyir, – onu o zәhrimar içkidәn
döndәrmәk üçün nә lazımdısa, deyin, elәyim!..
…hәqiqәtәn dә… o, bir axşam yolüstü bizә dәydi… şam
elәyib oturmuşduq… atan da mәnә qәzet oxuyurdu... o isә içәri
girib atana:
– Bill, söz ver ki, içkinin daşını atacaqsan, – dedi. – Sәnin
kimi ağıllı, gözәl danışıq qabiliyyәti olan adamın içmәyinә, –
deyir, – baxa bilmәrәm. Axı sәn istәsәn, hәr şey elәyә bilәrsәn!..
– Bәs nә?!. – deyirәm. – Onun başı saat kimi işlәyir. Elә
bilirәm, şәhәrdә bunun ayağı bilәni, başı bilәn adam tapılmaz.
Tapılarsa belә, o andır çaxırın ucbatından o da uzağa gedә bilmәz.
Hәm dә bilirәm ki, – deyirәm, – onu içkiyә mәnim qohumlarım

79