Page 51 - tomas
P. 51
Dünyanın hörümçək toru
bacı evlәnmişdilәr, bәs sәn nә bilmişdin?!. Amma… Ox!.. Alim,
centlmen bilirsәn?.. Axmaq adamlarla heç bir әlaqәsi yox… çox,
çox mәdәni, hәdsiz әdәbli adamdı… İlahi!.. Alicәnab insan…
bilirsәn?.. Dünya dağıla, әlini qana batırmazdı… hәmişә dә nazik
mahud kostyumda, laklı çәkmәlәrdә… budu, yazıb atanı ora
dәvәt elәyir... yazır: “Allah öz sәxavәti ilә bu yerlәrә bol nemәt
bәxş elәyib”. …O, çox gözәl, zәngin nitqli, savadlı bir adam
idi… yazır: “Çıxın gәlin. Bura әsl tәbiәt xәzinәsidi… Bu yerlәrin
mәnzәrәsini, bolluğunu görәndә tamahın әn qızmar alovları belә
sönüb yoxa çıxır… Özü dә bu nemәtlәrә heç әl dә dәymәyib.
İndi köçüb gәlsәniz, on beş ilә varlı-hallı, dövlәtli bir ailә olarsız”.
…Onu ora çağırır, bilirsәn, yazır: “Hәr şeyi satın. Nәyiniz varsa,
hamısını satın, gәlin”.
“Hm… – deyirәm… – sәnin gәlişini gözlәmәyә sәbri çatmır
a-a?!.”
“Hә, – atan deyir, – tәzә yerlәrdi, darıxır, yәqin… Vallah,
qayıdıb gәlәcәyәm…” Sonra gözlәrini narahat-narahat üzümә
zillәyir... “Sәn niyә elә dedin ki?..” – deyir...
…mәn daha heç nә demәdim… elәcә susub durdum… sonra
üzünә baxıb:
– Demәk, “gәl” deyir sәnә, hә?.. Bәs arvadın, uşaqların?
Onlar nolacaq? – deyirәm.
Deyir:
– Әşşi, düzәlәr... O yazır ki, arvad-uşağını da özünlә götür.
Bax belә yazır: “Tezcә hәr şeyi satıb, Elizanı vә uşaqları da
gәtir”.
– Mәn elә belә dә fikirlәşirdim!.. Mәn elә belә dә bilirdim! –
deyirәm…
– Nәyi bilirdin?.. – o deyir...
…mәn ona baxıram... dinmәz-söylәmәz… heç nә demәdim...
demәyinә qalsa, çox şey deyә bilәrdim… amma atanı hәyәcan-
landırmaq istәmirdim… Bala!.. Demәdim, amma bilirdim…
bilirdim, bu adam... bunu indi deyә bilәrәm, oğul... “Mәn vidalaş-
mağa gәlmişәm” – atan dedi… vә qoy bunu da deyim, oğul…
onda sәn bir onun üzünü görәydin!.. O-o!..
– Çox tәәssüf ki, çıxıb gedirsiz… – deyirәm… – Sizin üçün
51
bacı evlәnmişdilәr, bәs sәn nә bilmişdin?!. Amma… Ox!.. Alim,
centlmen bilirsәn?.. Axmaq adamlarla heç bir әlaqәsi yox… çox,
çox mәdәni, hәdsiz әdәbli adamdı… İlahi!.. Alicәnab insan…
bilirsәn?.. Dünya dağıla, әlini qana batırmazdı… hәmişә dә nazik
mahud kostyumda, laklı çәkmәlәrdә… budu, yazıb atanı ora
dәvәt elәyir... yazır: “Allah öz sәxavәti ilә bu yerlәrә bol nemәt
bәxş elәyib”. …O, çox gözәl, zәngin nitqli, savadlı bir adam
idi… yazır: “Çıxın gәlin. Bura әsl tәbiәt xәzinәsidi… Bu yerlәrin
mәnzәrәsini, bolluğunu görәndә tamahın әn qızmar alovları belә
sönüb yoxa çıxır… Özü dә bu nemәtlәrә heç әl dә dәymәyib.
İndi köçüb gәlsәniz, on beş ilә varlı-hallı, dövlәtli bir ailә olarsız”.
…Onu ora çağırır, bilirsәn, yazır: “Hәr şeyi satın. Nәyiniz varsa,
hamısını satın, gәlin”.
“Hm… – deyirәm… – sәnin gәlişini gözlәmәyә sәbri çatmır
a-a?!.”
“Hә, – atan deyir, – tәzә yerlәrdi, darıxır, yәqin… Vallah,
qayıdıb gәlәcәyәm…” Sonra gözlәrini narahat-narahat üzümә
zillәyir... “Sәn niyә elә dedin ki?..” – deyir...
…mәn daha heç nә demәdim… elәcә susub durdum… sonra
üzünә baxıb:
– Demәk, “gәl” deyir sәnә, hә?.. Bәs arvadın, uşaqların?
Onlar nolacaq? – deyirәm.
Deyir:
– Әşşi, düzәlәr... O yazır ki, arvad-uşağını da özünlә götür.
Bax belә yazır: “Tezcә hәr şeyi satıb, Elizanı vә uşaqları da
gәtir”.
– Mәn elә belә dә fikirlәşirdim!.. Mәn elә belә dә bilirdim! –
deyirәm…
– Nәyi bilirdin?.. – o deyir...
…mәn ona baxıram... dinmәz-söylәmәz… heç nә demәdim...
demәyinә qalsa, çox şey deyә bilәrdim… amma atanı hәyәcan-
landırmaq istәmirdim… Bala!.. Demәdim, amma bilirdim…
bilirdim, bu adam... bunu indi deyә bilәrәm, oğul... “Mәn vidalaş-
mağa gәlmişәm” – atan dedi… vә qoy bunu da deyim, oğul…
onda sәn bir onun üzünü görәydin!.. O-o!..
– Çox tәәssüf ki, çıxıb gedirsiz… – deyirәm… – Sizin üçün
51
