Page 304 - tomas
P. 304
as Vulf
– Siz çox cavan. Bәli. İndi siz hәr şeyi görmәk, hәr şeyә
malik olmaq istәyir, amma heç nәyә sahib deyil. Hәqiqәt budur –
elә deyil? – kişi inamla gülümsәyә-gülümsәyә sözә başladı. – Bu
ötüb-keçәcәk. Gün gәlәcәk ki, çox az şey istәyәcәk, bәlkә dә, o,
az şeyә sahib olacaq… – burada o, tәzәdәn işıqlı, şәfqәt dolu
tәbәssümlә işıqlandı. – Elә әn yaxşısı budur, düzdü? – kişi yenә
gülümsündü, sonrasa yorğun-yorğun dillәndi. – Bilirәm, bilirәm.
Sizin kimi hәr yeri gәzmişәm. Hәr şeyi görmәyә çalışmışam, heç
nәyә dә sahib olmamışam. İndi daha sәyahәt elәmirәm. Hәr
yerdә elә eyni şeylәrdi, – arıq, solğun әliylә yorğun ümidsizlik
hәrәkәti elәyib pәncәrәyә baxdı. – Çöllәr, tәpәlәr, dağlar, çaylar,
şәhәrlәr, xalqlar barәdә hәr şeyi anlamaq istәyirsiniz. Bir çöl, bir
tәpә, bir çay – onun sәsi pıçıltıyacan endi – vә vәssalam-
şüttamam!
Kişi gözlәrini bir anlığa yumdu; tәzәdәn danışanda pıçıltısı
güclә eşidilirdi.
– Eyni hәyat, eyni yer, eyni vaxt.
***
Hava qaranlıqlaşırdı; kupedә işıq yandı. Yenidәn davam
elәyәn hәyatın pıçıltısı, çәkingәn dә olsa, inadkar, israrlı xahişlә
gәncliyә ünvanlandı. Bu dәfә xәyalın öz balaca divanında
dincәlmәk mәqsәdilә yerlәşmәsi üçün işığı söndürmәk lazım
gәldi. Yaşca kiçik yolyoldaşı hәvәslә, hәtta sevinclә razılaşdı;
onun yolu son mәnzilә yaxınlaşırdı, erkәn çıxmış ayın parıltısısa
dağ meşәlәrinә, vaqonun içindәki zülmәtә anlaşılmaz, fantastik,
sirli bir işıq ötürәn parıltılı, inadkar sehr sәpәlәyirdi.
Xәyal balaca divanının yastıqları üzәrinә sәrәlәnib sakitcә
uzanmışdı – gözlәri yumulu idi, üzәrindә iki alışıb-yanan al-
qırmızı qızartı olan arıq yanaqları indi bu sehrli işıqda namәlum,
qorxunc rәngә çalır, iridimdikli quş maskasını xatırladırdı. Adama
elә gәlirdi, o, güclә nәfәs alır. Kupedә nә sәs, nә hәrәkәt vardı;
yalnız çarxların taqqıltısı, bir dә vaqonun ayrı-ayrı hissәlәrinin
cırıltısı, xırçıltısı eşidilirdi. Tәkcә musiqi fonu yaradan, sükutun,
304
– Siz çox cavan. Bәli. İndi siz hәr şeyi görmәk, hәr şeyә
malik olmaq istәyir, amma heç nәyә sahib deyil. Hәqiqәt budur –
elә deyil? – kişi inamla gülümsәyә-gülümsәyә sözә başladı. – Bu
ötüb-keçәcәk. Gün gәlәcәk ki, çox az şey istәyәcәk, bәlkә dә, o,
az şeyә sahib olacaq… – burada o, tәzәdәn işıqlı, şәfqәt dolu
tәbәssümlә işıqlandı. – Elә әn yaxşısı budur, düzdü? – kişi yenә
gülümsündü, sonrasa yorğun-yorğun dillәndi. – Bilirәm, bilirәm.
Sizin kimi hәr yeri gәzmişәm. Hәr şeyi görmәyә çalışmışam, heç
nәyә dә sahib olmamışam. İndi daha sәyahәt elәmirәm. Hәr
yerdә elә eyni şeylәrdi, – arıq, solğun әliylә yorğun ümidsizlik
hәrәkәti elәyib pәncәrәyә baxdı. – Çöllәr, tәpәlәr, dağlar, çaylar,
şәhәrlәr, xalqlar barәdә hәr şeyi anlamaq istәyirsiniz. Bir çöl, bir
tәpә, bir çay – onun sәsi pıçıltıyacan endi – vә vәssalam-
şüttamam!
Kişi gözlәrini bir anlığa yumdu; tәzәdәn danışanda pıçıltısı
güclә eşidilirdi.
– Eyni hәyat, eyni yer, eyni vaxt.
***
Hava qaranlıqlaşırdı; kupedә işıq yandı. Yenidәn davam
elәyәn hәyatın pıçıltısı, çәkingәn dә olsa, inadkar, israrlı xahişlә
gәncliyә ünvanlandı. Bu dәfә xәyalın öz balaca divanında
dincәlmәk mәqsәdilә yerlәşmәsi üçün işığı söndürmәk lazım
gәldi. Yaşca kiçik yolyoldaşı hәvәslә, hәtta sevinclә razılaşdı;
onun yolu son mәnzilә yaxınlaşırdı, erkәn çıxmış ayın parıltısısa
dağ meşәlәrinә, vaqonun içindәki zülmәtә anlaşılmaz, fantastik,
sirli bir işıq ötürәn parıltılı, inadkar sehr sәpәlәyirdi.
Xәyal balaca divanının yastıqları üzәrinә sәrәlәnib sakitcә
uzanmışdı – gözlәri yumulu idi, üzәrindә iki alışıb-yanan al-
qırmızı qızartı olan arıq yanaqları indi bu sehrli işıqda namәlum,
qorxunc rәngә çalır, iridimdikli quş maskasını xatırladırdı. Adama
elә gәlirdi, o, güclә nәfәs alır. Kupedә nә sәs, nә hәrәkәt vardı;
yalnız çarxların taqqıltısı, bir dә vaqonun ayrı-ayrı hissәlәrinin
cırıltısı, xırçıltısı eşidilirdi. Tәkcә musiqi fonu yaradan, sükutun,
304
