Page 271 - tomas
P. 271
Şir səhərçağı
özünә xәyanәt elәmәmişdimi? Axırda ona nә qaldı axı? Baş
bәzәklәri, boyunbağılar, bayağı, mәnasız tamaşa, kübarlarla
sövdәlәşәn tәlxәklәrin zәhlәtökәn iddiası, bir hәftәdәn sonra әldә
elәdiyi nәsil gerbindә görünәn axta donuzun qarınqululuğu, bir
dә ki, puldan qoxunun gәlmәdiyi barәdә nәsihәt qaldı. Masa
arxasında yöndәmsiz hәrәkәtlәri görәndә mütlәq burunlarını dik
tutan elә hәmin tәkәbbürlü adamlarda ovcunu hansısa әclafın
gücәnә-gücәnә sıxdığı dolu bank hesabının altına tutmaq imkanı
yarananda tәrbiyәnin, nәcibliyin çox olmadığı aşkara çıxır.
Bәli, o bax bununla barışdı, özünü yola gәtirdi, inandı. Yaxud
inandığına inanıb gәncliyinin yollarında özünә xәyanәt elәdi.
Sonra gör axırı nә oldu: ahıllaşmış arvadıyla evin nimdaşlaşmış
mәzarında qocalıb tәk qaldı.
Sonra Ceyms böyük zalda sәhәrin solğunlaşan qızılı rәnginә
tutqun halda nәzәr salıb düşündü ki, hәtta sәhәr dә kandardan o
tәrәfdә qalacaq, içәri girә bilmәyәcәk. Yox, burada gәnc, zәrif,
tәzә-tәr, canlı heç bir şey ola bilmәz. Hәtta işıq, baharın, sәhәrin,
may ayının büllursayağı parıltısı da burada tutqun, ölgün olur.
İşıq tozun, xovlu mәxmәr pәrdәlәrin ram olmayan qırışları
arasından çәtinliklә, hәm dә tutqun parıltılarla keçir, elә ona görә
dә o işıq artıq bura soxulmağa macal tapmamış köhnәlib, ölüdü.
Bu xovlu mәxmәr, qızılı rәng, xalılar, stullar, masalar, sarğılar,
bütün bu cındırxana üfunәtlidi, tutqundu, ölgündü.
Yox e, әzablı yolunu bu otağa salanda sәhәrin tәzә-tәrliyindәn
onda heç nә qalmayacaq. Daha doğrusu, Ceyms düşündü ki,
doğrudan da, sәhәrdisә, onda Hәlledici Xumarlıq Sәhәrinә –
Baldan Sonrakı Xumarlığa bәnzәyir… ona oxşar bir şeydi.
“Bu ev başdan-ayağa baldan sonrakı sәhәrdi, – Ceyms
fikirlәşdi. – Baldan sonra… Nә olar, bu lәnәtә gәlmiş sәrdabә
üçün gözәl devizdi: hәmişә buranın havasında buna oxşar bir şey
vurnuxub”. Bu ev ondan ötrü heç cür ev olmadı. Axşamlar
doğma ocağın rahatlığına, sakitliyinә, hәrarәtinә, dincliyinә
qovuşmaq üçün qayıdacağı ev olmadı. Yox, bu ev hәmişә yalnız
burada olub-gedәnlәrin dәrdlәrinin soyuq mәqbәrәsi olub. Bu ev
elә bil burada hәlә dünәn keçirilmәli olan, amma nәdәnsә baş
271
özünә xәyanәt elәmәmişdimi? Axırda ona nә qaldı axı? Baş
bәzәklәri, boyunbağılar, bayağı, mәnasız tamaşa, kübarlarla
sövdәlәşәn tәlxәklәrin zәhlәtökәn iddiası, bir hәftәdәn sonra әldә
elәdiyi nәsil gerbindә görünәn axta donuzun qarınqululuğu, bir
dә ki, puldan qoxunun gәlmәdiyi barәdә nәsihәt qaldı. Masa
arxasında yöndәmsiz hәrәkәtlәri görәndә mütlәq burunlarını dik
tutan elә hәmin tәkәbbürlü adamlarda ovcunu hansısa әclafın
gücәnә-gücәnә sıxdığı dolu bank hesabının altına tutmaq imkanı
yarananda tәrbiyәnin, nәcibliyin çox olmadığı aşkara çıxır.
Bәli, o bax bununla barışdı, özünü yola gәtirdi, inandı. Yaxud
inandığına inanıb gәncliyinin yollarında özünә xәyanәt elәdi.
Sonra gör axırı nә oldu: ahıllaşmış arvadıyla evin nimdaşlaşmış
mәzarında qocalıb tәk qaldı.
Sonra Ceyms böyük zalda sәhәrin solğunlaşan qızılı rәnginә
tutqun halda nәzәr salıb düşündü ki, hәtta sәhәr dә kandardan o
tәrәfdә qalacaq, içәri girә bilmәyәcәk. Yox, burada gәnc, zәrif,
tәzә-tәr, canlı heç bir şey ola bilmәz. Hәtta işıq, baharın, sәhәrin,
may ayının büllursayağı parıltısı da burada tutqun, ölgün olur.
İşıq tozun, xovlu mәxmәr pәrdәlәrin ram olmayan qırışları
arasından çәtinliklә, hәm dә tutqun parıltılarla keçir, elә ona görә
dә o işıq artıq bura soxulmağa macal tapmamış köhnәlib, ölüdü.
Bu xovlu mәxmәr, qızılı rәng, xalılar, stullar, masalar, sarğılar,
bütün bu cındırxana üfunәtlidi, tutqundu, ölgündü.
Yox e, әzablı yolunu bu otağa salanda sәhәrin tәzә-tәrliyindәn
onda heç nә qalmayacaq. Daha doğrusu, Ceyms düşündü ki,
doğrudan da, sәhәrdisә, onda Hәlledici Xumarlıq Sәhәrinә –
Baldan Sonrakı Xumarlığa bәnzәyir… ona oxşar bir şeydi.
“Bu ev başdan-ayağa baldan sonrakı sәhәrdi, – Ceyms
fikirlәşdi. – Baldan sonra… Nә olar, bu lәnәtә gәlmiş sәrdabә
üçün gözәl devizdi: hәmişә buranın havasında buna oxşar bir şey
vurnuxub”. Bu ev ondan ötrü heç cür ev olmadı. Axşamlar
doğma ocağın rahatlığına, sakitliyinә, hәrarәtinә, dincliyinә
qovuşmaq üçün qayıdacağı ev olmadı. Yox, bu ev hәmişә yalnız
burada olub-gedәnlәrin dәrdlәrinin soyuq mәqbәrәsi olub. Bu ev
elә bil burada hәlә dünәn keçirilmәli olan, amma nәdәnsә baş
271