Page 193 - tomas
P. 193
Ölüm – məğrur bacı
guruldayan prospektin nümayişkaranә Brodvey üslubunda
modabazcasına geyinmiş sakinlәriydi: boz şlyapasını lotuyana
gözünün üstünә endirmiş, bәdәninә dar gәlәn nazik yaz paltosu
geymiş cavan, qәşәng brodveyli, yekәburun, tәcavüzkar sәsli,
әjdaha tәbәssümlü lovğa yәhudi, bir dә balacaboy, tülkü görkәmli,
solğun sarıtәhәr dәrisi, yağlı gözlәri olan italiyalı.
Onlar müdrik görkәmlә hәyat, ölüm, insan hәyatının faniliyi,
insan ümidlәrinin puçluğu barәdә öz tәcrübәlәrindәn bәhrәlәnә-
bәhrәlәnә filosofluq elәmәyә başladılar. Hәmin qrupda söhbәtin
әsas yükünü çiyinlәrinә götürmüş yәhudi çox fәal idi. Qalan
ikisi, mahiyyәtcә, onun mülahizәlәrini (nәfәsini dәrmәk üçün
fasilә verәndә) başlarını bәrk-bәrk tәrpәtmәklә “Haqlısan!”, “Düz
sözә nә deyәsәn!”, “Mәn bunu elә bu yaxınlarda bir nәfәrә
demişdim …” sayaq atmacalarla müşayiәt elәyә-elәyә xor rolunu
oynayırdılar. Atmacalar da hәr dәfә yarımçıq qalırdı, çünki natiq
nәfәsini dәrmәyә macal tapır, irәli cumurdu.
– Lәnәt şeytana, bizәsә deyirlәr, qara gün üçün pul yığın! –
istehzalı qaqqıltıyla deyirdi. – Qara gün üçün! – burada ara verib
acı-acı güldü. – Bax belә şeylәri görәndә soruşmaq istәyirsәn:
nәyә görә? Nәdi, belә deyil?
– Tamamilә haqlısan, – italiyalı vәcdlә başını tәrpәtdi.
– Mәn bunu elә bu yaxınlarda bir nәfәrә demişdim… –
cavan oğlan sözә başladı.
– İlahi! – yәhudi qışqırırdı. – Qara gün üçün pul yığmaq!
Bәs nәyә görә qara gün üçün pul yığmalıyam? – o, sinәsinә
döyüb, yığışanları öcәşkәn nәzәrlәrlә süzür, qalibanә tәrzdә sual
verirdi. – Nә mәnası var axı? Bәlkә, sabah heç olmayacağam!
Allah xәtrinә, deyin görüm, nәyә görә yığmalıyam? Biz bu
dünyada gәldi-gedәrik. Ona görә dә kef elәmәk lazımdı! Düz
demirәm? – әtrafındakılara baxıb soruşurdu, qalanları da
tәsdiqlәyirdilәr ki, haqlıdı.
– Mәn bunu elә bu yaxınlarda bir nәfәrә demişdim, – cavan
oğlan sözә qarışdı, bu yalnız onu göstәrir ki, siz…
– Sığorta! – hәmin mәqamda yәhudi ucadan, nifrәtamiz
tәrzdә gülә-gülә sәslәndi. – İlahi, sığorta şirkәtlәri! Nәyә görә
qәpik-quruşumuzu sığortaya sәrf elәmәliyik?
193
guruldayan prospektin nümayişkaranә Brodvey üslubunda
modabazcasına geyinmiş sakinlәriydi: boz şlyapasını lotuyana
gözünün üstünә endirmiş, bәdәninә dar gәlәn nazik yaz paltosu
geymiş cavan, qәşәng brodveyli, yekәburun, tәcavüzkar sәsli,
әjdaha tәbәssümlü lovğa yәhudi, bir dә balacaboy, tülkü görkәmli,
solğun sarıtәhәr dәrisi, yağlı gözlәri olan italiyalı.
Onlar müdrik görkәmlә hәyat, ölüm, insan hәyatının faniliyi,
insan ümidlәrinin puçluğu barәdә öz tәcrübәlәrindәn bәhrәlәnә-
bәhrәlәnә filosofluq elәmәyә başladılar. Hәmin qrupda söhbәtin
әsas yükünü çiyinlәrinә götürmüş yәhudi çox fәal idi. Qalan
ikisi, mahiyyәtcә, onun mülahizәlәrini (nәfәsini dәrmәk üçün
fasilә verәndә) başlarını bәrk-bәrk tәrpәtmәklә “Haqlısan!”, “Düz
sözә nә deyәsәn!”, “Mәn bunu elә bu yaxınlarda bir nәfәrә
demişdim …” sayaq atmacalarla müşayiәt elәyә-elәyә xor rolunu
oynayırdılar. Atmacalar da hәr dәfә yarımçıq qalırdı, çünki natiq
nәfәsini dәrmәyә macal tapır, irәli cumurdu.
– Lәnәt şeytana, bizәsә deyirlәr, qara gün üçün pul yığın! –
istehzalı qaqqıltıyla deyirdi. – Qara gün üçün! – burada ara verib
acı-acı güldü. – Bax belә şeylәri görәndә soruşmaq istәyirsәn:
nәyә görә? Nәdi, belә deyil?
– Tamamilә haqlısan, – italiyalı vәcdlә başını tәrpәtdi.
– Mәn bunu elә bu yaxınlarda bir nәfәrә demişdim… –
cavan oğlan sözә başladı.
– İlahi! – yәhudi qışqırırdı. – Qara gün üçün pul yığmaq!
Bәs nәyә görә qara gün üçün pul yığmalıyam? – o, sinәsinә
döyüb, yığışanları öcәşkәn nәzәrlәrlә süzür, qalibanә tәrzdә sual
verirdi. – Nә mәnası var axı? Bәlkә, sabah heç olmayacağam!
Allah xәtrinә, deyin görüm, nәyә görә yığmalıyam? Biz bu
dünyada gәldi-gedәrik. Ona görә dә kef elәmәk lazımdı! Düz
demirәm? – әtrafındakılara baxıb soruşurdu, qalanları da
tәsdiqlәyirdilәr ki, haqlıdı.
– Mәn bunu elә bu yaxınlarda bir nәfәrә demişdim, – cavan
oğlan sözә qarışdı, bu yalnız onu göstәrir ki, siz…
– Sığorta! – hәmin mәqamda yәhudi ucadan, nifrәtamiz
tәrzdә gülә-gülә sәslәndi. – İlahi, sığorta şirkәtlәri! Nәyә görә
qәpik-quruşumuzu sığortaya sәrf elәmәliyik?
193