Page 165 - tomas
P. 165
Ölüm – məğrur bacı
bucaqsız bomboş ölkә yaşayırdı. Onun düzәnlәri, çayları, dağları
qarşımda bütün tutqun gözәlliklәriylә, gözişlәmәz әnginliklәrinin
bütün sәrbәstliyi, sevinciylә, bütün kimsәsizliyi, qәddarlığı,
qorxuncluğuyla, bütün dәhşәtli, cılız mәhsuldarlığıyla uzanıb
gedirdi. Mәnim ürәyim dә onların tәntәnәyә, sәmimiyyәtә, vәhşi
torpağın sevinc dolu qorxunc nәğmәsinә, sevginin vә ölümün
әzablı, dәrkolunmaz peyğәmbәrliyinә çevrilәn namәlum ahәnglәrlә
dolu cәfәng vәhşi musiqisini eşidәn bütün adamların ürәyiylә
birgә döyünürdü.
Çünki gecә yer üzündә nәsә yaşayırdı. Tutqun axın adamların
qәlblәrini doldururdu. Hәmin axın dәlisov, bayramsayağı tәrzdә
yatmış nәhәng ölkәni gözә görünmәdәn bürüyür, gecә yuxum
qaçanda mәnimlә danışırdı. Qәlbimә onun sirli, tutqun danışıqlarının
dili dә yazılıb. Gecә nәhәng qanadlarının ahәngdar çırpınışıyla
başımın üzәrindәn süzüb keçir, qış külәyinin şeytani ulartısı
içindә güllә vıyıltısıyla şığıyırdı. Qar yağan әrәfәdә qurğuşunsayaq
yorğun sәmada, quduz sәs-küyün xәbәrçisi kimi çaşqınlıqla asılıb
qalırdı. Gizli halda gecә torpağının, şәhәrin heyrәtamiz oynaq
sükutu üzәrindә asılır, zamanın anlaşılmaz, uzaq, güclü uğultusundan
elә hey titrәyә-titrәyә yuxusunun milyonlarla hüceyrәlәrindә
donub-qalırdı.
Bu biliyi, bu hәyatı da gecәlәr yaşayan, onun sirlәrini bilib
sevәn böyük insan yığınıyla açıq-aşkar, cidd-cәhdlә bölüşürdüm.
Hәmin adamlara tanış olan bütün sevinclәr, zәhmәtlәr, niyyәtlәr
mәnә bәlliydi. Gecә yer üzündә yaşayan hәr şeyi tanıyırdım,
nәhayәt, hәyatımın әn yaxşı hissәsini keçirdiyim – sәrt Tәnhalığın,
onun vüqarlı bacısı Ölümün, onların böyük qardaşı Yuxunun –
kәslәrin mühitini gecә tanıdım. Dostum Tәnhalıqla birgә yaşayır,
işlәyir, çalışır, qaranlıqda, gecә yerin yuxulu sükutundan, bәlkә,
min dәfә Yuxunun üzünә baxır, yaxınlaşanda da onun qara
atlarının ayaq tappıltısını eşidirdim. Gecәlәr oyaq qalıb qardaşımın,
atamın necә öldüklәrini görür, yaxınlaşanda vüqarlı Ölümün
obrazını tanıyır, sevirdim.
165
bucaqsız bomboş ölkә yaşayırdı. Onun düzәnlәri, çayları, dağları
qarşımda bütün tutqun gözәlliklәriylә, gözişlәmәz әnginliklәrinin
bütün sәrbәstliyi, sevinciylә, bütün kimsәsizliyi, qәddarlığı,
qorxuncluğuyla, bütün dәhşәtli, cılız mәhsuldarlığıyla uzanıb
gedirdi. Mәnim ürәyim dә onların tәntәnәyә, sәmimiyyәtә, vәhşi
torpağın sevinc dolu qorxunc nәğmәsinә, sevginin vә ölümün
әzablı, dәrkolunmaz peyğәmbәrliyinә çevrilәn namәlum ahәnglәrlә
dolu cәfәng vәhşi musiqisini eşidәn bütün adamların ürәyiylә
birgә döyünürdü.
Çünki gecә yer üzündә nәsә yaşayırdı. Tutqun axın adamların
qәlblәrini doldururdu. Hәmin axın dәlisov, bayramsayağı tәrzdә
yatmış nәhәng ölkәni gözә görünmәdәn bürüyür, gecә yuxum
qaçanda mәnimlә danışırdı. Qәlbimә onun sirli, tutqun danışıqlarının
dili dә yazılıb. Gecә nәhәng qanadlarının ahәngdar çırpınışıyla
başımın üzәrindәn süzüb keçir, qış külәyinin şeytani ulartısı
içindә güllә vıyıltısıyla şığıyırdı. Qar yağan әrәfәdә qurğuşunsayaq
yorğun sәmada, quduz sәs-küyün xәbәrçisi kimi çaşqınlıqla asılıb
qalırdı. Gizli halda gecә torpağının, şәhәrin heyrәtamiz oynaq
sükutu üzәrindә asılır, zamanın anlaşılmaz, uzaq, güclü uğultusundan
elә hey titrәyә-titrәyә yuxusunun milyonlarla hüceyrәlәrindә
donub-qalırdı.
Bu biliyi, bu hәyatı da gecәlәr yaşayan, onun sirlәrini bilib
sevәn böyük insan yığınıyla açıq-aşkar, cidd-cәhdlә bölüşürdüm.
Hәmin adamlara tanış olan bütün sevinclәr, zәhmәtlәr, niyyәtlәr
mәnә bәlliydi. Gecә yer üzündә yaşayan hәr şeyi tanıyırdım,
nәhayәt, hәyatımın әn yaxşı hissәsini keçirdiyim – sәrt Tәnhalığın,
onun vüqarlı bacısı Ölümün, onların böyük qardaşı Yuxunun –
kәslәrin mühitini gecә tanıdım. Dostum Tәnhalıqla birgә yaşayır,
işlәyir, çalışır, qaranlıqda, gecә yerin yuxulu sükutundan, bәlkә,
min dәfә Yuxunun üzünә baxır, yaxınlaşanda da onun qara
atlarının ayaq tappıltısını eşidirdim. Gecәlәr oyaq qalıb qardaşımın,
atamın necә öldüklәrini görür, yaxınlaşanda vüqarlı Ölümün
obrazını tanıyır, sevirdim.
165
