Page 108 - tomas
P. 108
as Vulf
almış, әlinә keçәn hәr şeyi oxumuş, iki-üç il kәnd mәktәbinә
getmiş, iyirmi bir yaşında dәmiryol qatarı biletinә görә borc pul
alıb Harvard Universitetinә girmәk üçün Bostona gәlmişdi. Qәlbi
bu alovlu arzuyla alışıb-yandığındanmı, necә olmuşdusa, qәbul
elәmişdilәr. Ofisiantlıq, repetitorluq elәmәklә, şalvar ütülәmәklә
(özü ütüsüz şalvarda gәzsә dә) dolanmış, üç zavallıyla birgә,
özünә yemәk hazırladığı, yediyi, yatdığı, çimdiyi, hәm dә dәrs
oxuduğu balaca otaqda hәftәdә üç dollar yarıma sığınacaq
tapmışdı.
Yeddinci ilin sonuna doğru kollecin tam kursunu vә ilahiyyat
mәktәbini bitirmiş, yunan, qәdim yәhudi dillәrindә, metafizikada
parlaq uğurlar әldә elәmişdi.
Ehtiyac, gәrgin tәhsil prosesi, seksual çatışmazlıq Baskomu
üzgün fanatikә çevirmişdi. Otuz yaşına yaxın artıq cılız entuziast,
başdanxarab yankiydi1. Aboz rәngli, alışıb-yanan gözlәri vardı.
Uzundraz, mәzәli bәdәninin altı funt üç düymünü örtәn palıd
qozası rәngindә qalın saç yığınına malik, dәlisayaq, qeyri-
müәyyәn halda dartınan skeletә oxşayırdı. Amma sanki mәrmәrdәn
yonulmuş başı çox gözәl idi. Ümumiyyәtlә, әsәbi vә cırtqoz olsa
da, böyük Ralf Uoldo Emersona oxşayırdı. Tәxminәn elә hәmin
vaxtlarda yaxşı ailәdәn olan gәnc cәnublu qızla evlәndi; qız
әslәn tennessili idi, valideynlәri ölmüşdü, yetmişinci illәrdә
şimala köçmüş, tәxminәn yetmiş beş min dollardan ibarәt olan,
sonralar romantik xatirәlәrindә iki yüz min dollaracan artan
әmlakının qәyyumu tәyin olunmuş әmisiylә bir neçә il Providensedә
yaşamışdı. Qәyyum pulun bir qismini xәrclәmiş, bir qәdәrini
mәnimsәmiş, Baskoma da azacıq cehiz qalmışdı. Amma qız
yaraşıqlı, diribaş, ağıllı idi, gözәl әndamı vardı. Baskom barmaq-
larının sümüklәrini dar otağının divarlarına qanı axanacan döydü,
Allaha şükür elәyә-elәyә diz çökdü.
Baskom onunla tanış olanda qız Bostonda musiqini öyrәnirdi,
sanballı kontraltosu2 vardı, oxuyan zaman ahәngi bir qәdәr pozur-
1yanki – ABŞ-da doğulmuş avropalılara amerikalıların verdiklәri ad
2kontralto – bәm qadın sәsi
108
almış, әlinә keçәn hәr şeyi oxumuş, iki-üç il kәnd mәktәbinә
getmiş, iyirmi bir yaşında dәmiryol qatarı biletinә görә borc pul
alıb Harvard Universitetinә girmәk üçün Bostona gәlmişdi. Qәlbi
bu alovlu arzuyla alışıb-yandığındanmı, necә olmuşdusa, qәbul
elәmişdilәr. Ofisiantlıq, repetitorluq elәmәklә, şalvar ütülәmәklә
(özü ütüsüz şalvarda gәzsә dә) dolanmış, üç zavallıyla birgә,
özünә yemәk hazırladığı, yediyi, yatdığı, çimdiyi, hәm dә dәrs
oxuduğu balaca otaqda hәftәdә üç dollar yarıma sığınacaq
tapmışdı.
Yeddinci ilin sonuna doğru kollecin tam kursunu vә ilahiyyat
mәktәbini bitirmiş, yunan, qәdim yәhudi dillәrindә, metafizikada
parlaq uğurlar әldә elәmişdi.
Ehtiyac, gәrgin tәhsil prosesi, seksual çatışmazlıq Baskomu
üzgün fanatikә çevirmişdi. Otuz yaşına yaxın artıq cılız entuziast,
başdanxarab yankiydi1. Aboz rәngli, alışıb-yanan gözlәri vardı.
Uzundraz, mәzәli bәdәninin altı funt üç düymünü örtәn palıd
qozası rәngindә qalın saç yığınına malik, dәlisayaq, qeyri-
müәyyәn halda dartınan skeletә oxşayırdı. Amma sanki mәrmәrdәn
yonulmuş başı çox gözәl idi. Ümumiyyәtlә, әsәbi vә cırtqoz olsa
da, böyük Ralf Uoldo Emersona oxşayırdı. Tәxminәn elә hәmin
vaxtlarda yaxşı ailәdәn olan gәnc cәnublu qızla evlәndi; qız
әslәn tennessili idi, valideynlәri ölmüşdü, yetmişinci illәrdә
şimala köçmüş, tәxminәn yetmiş beş min dollardan ibarәt olan,
sonralar romantik xatirәlәrindә iki yüz min dollaracan artan
әmlakının qәyyumu tәyin olunmuş әmisiylә bir neçә il Providensedә
yaşamışdı. Qәyyum pulun bir qismini xәrclәmiş, bir qәdәrini
mәnimsәmiş, Baskoma da azacıq cehiz qalmışdı. Amma qız
yaraşıqlı, diribaş, ağıllı idi, gözәl әndamı vardı. Baskom barmaq-
larının sümüklәrini dar otağının divarlarına qanı axanacan döydü,
Allaha şükür elәyә-elәyә diz çökdü.
Baskom onunla tanış olanda qız Bostonda musiqini öyrәnirdi,
sanballı kontraltosu2 vardı, oxuyan zaman ahәngi bir qәdәr pozur-
1yanki – ABŞ-da doğulmuş avropalılara amerikalıların verdiklәri ad
2kontralto – bәm qadın sәsi
108