Page 91 - talesiz
P. 91
TALESİZ 91
üçün özlüyümdә onun haqlı olduğu ilә razılaşırdım. Qısa
bir sakitlik çökdü, elә bir sakitlik ki, mәncә, axırda hәtta
bir az namünasib çıxdı. Sonra ön cәrgәdә tәrpәniş oldu,
hansısa kişi irәli keçmәk üçün icazә istәdi, masaya
yaxınlaşıb alman zabitinin qarşısına kiçik bir әşya qoydu,
tez dә geri qayıtdı. Ona nәsә deyәn zabitin sözlәri tәrif
kimi sәslәndi. Durduğum yerdәn әşyanın nә olduğunu
ayırd edә bilmәdim, zabit isә onu tәlәsik baxışla gözdәn
keçirib, masanın siyirmәsinә qoydu. Yenә pauza yarandı,
amma bu, әvvәlkindәn qısa çәkdi. Ardınca yenә tәrpәniş
oldu, yenә kimsә irәli çıxdı. Bundan sonra adamlar artıq
ara vermәdәn, fasilәsiz olaraq daha cürәtlә vә daha tez-
tez masaya yaxınlaşıb, qırmancla portfelin arasındakı
yerә gah parıltılı, gah cingiltili, gah xışıltılı nәsә qoyur-
dular. Addımları, әşyaların sәsini, zabitin hәrdәnbir
çıxardığı tәrifli nidaları hesaba almasaq, bütün bunlar tam
sakitlikdә, kirimişcә baş verirdi. Onu da gördüm ki, hәr
dәfә yeni әşyanı alanda alman zabiti bu aktı eyni prose-
durla müşayiәt edir. Hәtta kimsә onun qabağına iki әşya
qoyanda belә, әvvәlcә onun birini götürüb baxır, diqqәtlә
nәzәrdәn keçirәndәn sonra siyirmәni çәkәrәk aldığını ora
qoyub, siyirmәni tәzәdәn yerinә itәlәyirdi, özü dә çox
vaxt qarnıyla; sonra o biri әşyanı götürür, hәrdәn tәrifli
sözlәr söylәyir vә yenә eyni dәqiqliklә siyirmәni çәkib,
әşyanı onun içinә atırdı. Mәn tamamilә sarsılmışdım: jan-
darmlar bizim üst-başımızı sәliqә ilә axtarandan sonra
gör bura gözdәn yayınmış nә qәdәr әşya gәlib çıxmışdı!
Ancaq bu tәlәskәnlik, adamları qәfil çulğamış bu zahiri
qәtiyyәt mәni bir qәdәr tәәccüblәndirdi: qabaqcadan
bütün qayğı risklәrini göz altına alıb bu әşyaların yiyәsi
olmaları ilә barışan adamlar indi onlardan elә asanlıqla
ayrılırdılar ki! Ona görә dә sevimli әşyalarını masanın
üstünә qoyub qayıdanların, demәk olar, hamısının üzündә
üçün özlüyümdә onun haqlı olduğu ilә razılaşırdım. Qısa
bir sakitlik çökdü, elә bir sakitlik ki, mәncә, axırda hәtta
bir az namünasib çıxdı. Sonra ön cәrgәdә tәrpәniş oldu,
hansısa kişi irәli keçmәk üçün icazә istәdi, masaya
yaxınlaşıb alman zabitinin qarşısına kiçik bir әşya qoydu,
tez dә geri qayıtdı. Ona nәsә deyәn zabitin sözlәri tәrif
kimi sәslәndi. Durduğum yerdәn әşyanın nә olduğunu
ayırd edә bilmәdim, zabit isә onu tәlәsik baxışla gözdәn
keçirib, masanın siyirmәsinә qoydu. Yenә pauza yarandı,
amma bu, әvvәlkindәn qısa çәkdi. Ardınca yenә tәrpәniş
oldu, yenә kimsә irәli çıxdı. Bundan sonra adamlar artıq
ara vermәdәn, fasilәsiz olaraq daha cürәtlә vә daha tez-
tez masaya yaxınlaşıb, qırmancla portfelin arasındakı
yerә gah parıltılı, gah cingiltili, gah xışıltılı nәsә qoyur-
dular. Addımları, әşyaların sәsini, zabitin hәrdәnbir
çıxardığı tәrifli nidaları hesaba almasaq, bütün bunlar tam
sakitlikdә, kirimişcә baş verirdi. Onu da gördüm ki, hәr
dәfә yeni әşyanı alanda alman zabiti bu aktı eyni prose-
durla müşayiәt edir. Hәtta kimsә onun qabağına iki әşya
qoyanda belә, әvvәlcә onun birini götürüb baxır, diqqәtlә
nәzәrdәn keçirәndәn sonra siyirmәni çәkәrәk aldığını ora
qoyub, siyirmәni tәzәdәn yerinә itәlәyirdi, özü dә çox
vaxt qarnıyla; sonra o biri әşyanı götürür, hәrdәn tәrifli
sözlәr söylәyir vә yenә eyni dәqiqliklә siyirmәni çәkib,
әşyanı onun içinә atırdı. Mәn tamamilә sarsılmışdım: jan-
darmlar bizim üst-başımızı sәliqә ilә axtarandan sonra
gör bura gözdәn yayınmış nә qәdәr әşya gәlib çıxmışdı!
Ancaq bu tәlәskәnlik, adamları qәfil çulğamış bu zahiri
qәtiyyәt mәni bir qәdәr tәәccüblәndirdi: qabaqcadan
bütün qayğı risklәrini göz altına alıb bu әşyaların yiyәsi
olmaları ilә barışan adamlar indi onlardan elә asanlıqla
ayrılırdılar ki! Ona görә dә sevimli әşyalarını masanın
üstünә qoyub qayıdanların, demәk olar, hamısının üzündә