Page 90 - talesiz
P. 90
İMRE KERTES
bütün paltarlarımızı soyunmalı vә sәliqә ilә oradakı
asılqanlardan asmalıyıq. Hәr asılqanın üzәrindә nömrә
olacaqdı. Yuyunduğumuz müddәtdә onlar paltarlarımızı
dezinfeksiya edәcәkdilәr. “Yәqin, xüsusi izaha ehtiyac
yoxdur ki, hәr kәs öz nömrәsini yadda saxlamalıdır”, –
düşünürәm ki, bunu deyәndә haqlıydı. Çәkmәlәr qarışıq
düşmәsin deyә, hәr ehtimala qarşı, onları bağlarıyla bir-
birinә sarımağın mәslәhәt olduğunu bizә izah etmәsinin
nә mәqsәd daşıdığını da başa düşmәk çәtin deyildi.
Hamamdan qabaq biz bәrbәrlәrin sәrәncamında olacaq-
dıq, yuyunmaq növbәsi dә bundan sonra çatacaqdı.
90 Kömәkçi sözünә davam elәyib onu da bildirdi ki,
qoy әvvәlcә üstündә pulu, qızılı, qiymәtli daş-qaşı, digәr
nәyisә qalanlar könüllü şәkildә qabağa çıxsınlar vә bütün
bu şeylәri “saxlamaq üçün cәnab oberә” versinlәr; çünki
bu hәm dә öz әşyalarından “cәzasız şәkildә xilas olma-
ğın” son imkanıdır. Vә başa saldı ki, ticarәt, hәr hansı
alqı-satqı, buna uyğun olaraq da, hәr hansı qiymәtli şeyi
“düşәrgәyә” keçirmәk cәhdi “qәti qadağandır”; bu ad,
yәni “düşәrgә” sözü mәnimçün yeni olsa da, tam anla-
şıqlı adi alman sözüydü. Yuyunandan sonra bizim hәr bi-
rimizi “tam yoxlama” gözlәyir, özü dә hәmin yoxlama
“xüsusi olaraq bu mәqsәd üçün hazırlanan rentgen
aparatı” ilә edilәcәk – növbәti eşitdiyimiz bu sözlәr oldu
vә zabit “rentgen” sözünü aşkar sevinclә qarşılayıb,
başını yellәtmәklә tәsdiqlәdi. Bu yerdә fikirlәşdim ki,
deyәsәn, jandarm bizә düzünü deyibmiş. Mәhbus öz
adından әminliklә әlavә elәdi ki, әgәr kimsә hansısa
әşyasını düşәrgәyә gizli keçirmәyә cәhd göstәrsә, onu
“әn ağır cәza” gözlәyir vә belәdә rәhbәrliyin bizә olan
xoş münasibәtini itirmәklә risk etmiş oluruq. Yәni bu cür
hәrәkәtlәr, onun fikrincә, “mәnasızdır vә mәqsәdyönlü
deyil”. Hәrçәnd bütün bunların mәnә az aidiyyәti olduğu
bütün paltarlarımızı soyunmalı vә sәliqә ilә oradakı
asılqanlardan asmalıyıq. Hәr asılqanın üzәrindә nömrә
olacaqdı. Yuyunduğumuz müddәtdә onlar paltarlarımızı
dezinfeksiya edәcәkdilәr. “Yәqin, xüsusi izaha ehtiyac
yoxdur ki, hәr kәs öz nömrәsini yadda saxlamalıdır”, –
düşünürәm ki, bunu deyәndә haqlıydı. Çәkmәlәr qarışıq
düşmәsin deyә, hәr ehtimala qarşı, onları bağlarıyla bir-
birinә sarımağın mәslәhәt olduğunu bizә izah etmәsinin
nә mәqsәd daşıdığını da başa düşmәk çәtin deyildi.
Hamamdan qabaq biz bәrbәrlәrin sәrәncamında olacaq-
dıq, yuyunmaq növbәsi dә bundan sonra çatacaqdı.
90 Kömәkçi sözünә davam elәyib onu da bildirdi ki,
qoy әvvәlcә üstündә pulu, qızılı, qiymәtli daş-qaşı, digәr
nәyisә qalanlar könüllü şәkildә qabağa çıxsınlar vә bütün
bu şeylәri “saxlamaq üçün cәnab oberә” versinlәr; çünki
bu hәm dә öz әşyalarından “cәzasız şәkildә xilas olma-
ğın” son imkanıdır. Vә başa saldı ki, ticarәt, hәr hansı
alqı-satqı, buna uyğun olaraq da, hәr hansı qiymәtli şeyi
“düşәrgәyә” keçirmәk cәhdi “qәti qadağandır”; bu ad,
yәni “düşәrgә” sözü mәnimçün yeni olsa da, tam anla-
şıqlı adi alman sözüydü. Yuyunandan sonra bizim hәr bi-
rimizi “tam yoxlama” gözlәyir, özü dә hәmin yoxlama
“xüsusi olaraq bu mәqsәd üçün hazırlanan rentgen
aparatı” ilә edilәcәk – növbәti eşitdiyimiz bu sözlәr oldu
vә zabit “rentgen” sözünü aşkar sevinclә qarşılayıb,
başını yellәtmәklә tәsdiqlәdi. Bu yerdә fikirlәşdim ki,
deyәsәn, jandarm bizә düzünü deyibmiş. Mәhbus öz
adından әminliklә әlavә elәdi ki, әgәr kimsә hansısa
әşyasını düşәrgәyә gizli keçirmәyә cәhd göstәrsә, onu
“әn ağır cәza” gözlәyir vә belәdә rәhbәrliyin bizә olan
xoş münasibәtini itirmәklә risk etmiş oluruq. Yәni bu cür
hәrәkәtlәr, onun fikrincә, “mәnasızdır vә mәqsәdyönlü
deyil”. Hәrçәnd bütün bunların mәnә az aidiyyәti olduğu
