Page 42 - talesiz
P. 42
İMRE KERTES
Çepel adasına aparan vә heç bir memarlıq bәzәyi ol-
mayan qısa körpüdәn gurultulu sәslә adlayıb keçdi. Bu-
radan o tәrәfә uzun, çılpaq yol başlanır, açıq yolun
әtrafları da uzandıqca uzanıb gedәn boş sahәlәrdir. Sol
tәrәfdә anqara oxşayan hansısa yastı tikili görsәnir, sağ
tәrәfdә istixana şüşәsi parıldayır… İntәhası, avtobus
birdәn-birә dayandı, bayırdan kәsik-kәsik әmrlәr eşidildi,
sonra konduktor vә sәrnişinlәr mәnә sәrәncamı ötürdülәr:
әgәr avtobusda yәhudi varsa, yerә düşmәlidir. Fikirlәşdim
ki, yәqin, şәhәrdәn çıxmağa dair sәnәdlәri yoxlayırlar.
Doğrudan da, yolda polis dayanmışdı. Mәn öz
42 vәsiqәmi dinmәzcә ona uzatdım. Amma polis әvvәlcә
әlini sürücüyә yellәdi: yәni sәn yoluna davam edә
bilәrsәn. Elә fikirlәşdim ki, kağızımı düzgün oxumayıb.
Ona izah etmәyә hazırlaşmışdım ki, mәn, vәsiqәdә qeyd
olunduğu kimi, müdafiә sәnayesi müәssisәsindә işlәyi-
rәm vә burada bikar durmağa vaxtım yoxdur, amma
birdәn sәs-küy çoxaldı, ardınca da neftayırma zavodunda
birgә işlәdiyim uşaqları gördüm. Onlar tәpәnin arxa-
sından çıxdılar. Heç demә, polis hamısını әvvәlki avto-
buslardan düşürübmüş vә indi onlar mәnim çaşqın
sifәtimә baxıb gülüşürdülәr ki, axır, sәn dә gәlib çıxdın.
Hәtta polis dә qımışdı, kәnar adam olsa da, sanki o da
müәyyәn dәrәcәdә bu әylәncәnin iştirakçısı idi. O dәqiqә
başa düşdüm ki, polisin әlindә bizim әleyhimizә heç nә
yoxdur; әslindә, heç nәyi dә ola bilmәzdi.
Uşaqlardan soruşdum ki, bütün bunlar nә demәkdir,
amma hәlәlik onlar da heç nә bilmirdilәr.
Bir müddәt polis şәhәrdәn gәlәn avtobusları saxla-
maqla mәşğul oldu: yolun ağzını kәsdirib әlini yuxarı
qaldırır, bizi isә hәr dәfә belә mәqamda tәpәnin arxasına
göndәrirdi. Hәr dәfә dә eyni sәhnә tәkrarlanırdı: tәzә
gәlәn әvvәlcә bәrk tәәccüblәnir, sonra da hәr şey ümumi
Çepel adasına aparan vә heç bir memarlıq bәzәyi ol-
mayan qısa körpüdәn gurultulu sәslә adlayıb keçdi. Bu-
radan o tәrәfә uzun, çılpaq yol başlanır, açıq yolun
әtrafları da uzandıqca uzanıb gedәn boş sahәlәrdir. Sol
tәrәfdә anqara oxşayan hansısa yastı tikili görsәnir, sağ
tәrәfdә istixana şüşәsi parıldayır… İntәhası, avtobus
birdәn-birә dayandı, bayırdan kәsik-kәsik әmrlәr eşidildi,
sonra konduktor vә sәrnişinlәr mәnә sәrәncamı ötürdülәr:
әgәr avtobusda yәhudi varsa, yerә düşmәlidir. Fikirlәşdim
ki, yәqin, şәhәrdәn çıxmağa dair sәnәdlәri yoxlayırlar.
Doğrudan da, yolda polis dayanmışdı. Mәn öz
42 vәsiqәmi dinmәzcә ona uzatdım. Amma polis әvvәlcә
әlini sürücüyә yellәdi: yәni sәn yoluna davam edә
bilәrsәn. Elә fikirlәşdim ki, kağızımı düzgün oxumayıb.
Ona izah etmәyә hazırlaşmışdım ki, mәn, vәsiqәdә qeyd
olunduğu kimi, müdafiә sәnayesi müәssisәsindә işlәyi-
rәm vә burada bikar durmağa vaxtım yoxdur, amma
birdәn sәs-küy çoxaldı, ardınca da neftayırma zavodunda
birgә işlәdiyim uşaqları gördüm. Onlar tәpәnin arxa-
sından çıxdılar. Heç demә, polis hamısını әvvәlki avto-
buslardan düşürübmüş vә indi onlar mәnim çaşqın
sifәtimә baxıb gülüşürdülәr ki, axır, sәn dә gәlib çıxdın.
Hәtta polis dә qımışdı, kәnar adam olsa da, sanki o da
müәyyәn dәrәcәdә bu әylәncәnin iştirakçısı idi. O dәqiqә
başa düşdüm ki, polisin әlindә bizim әleyhimizә heç nә
yoxdur; әslindә, heç nәyi dә ola bilmәzdi.
Uşaqlardan soruşdum ki, bütün bunlar nә demәkdir,
amma hәlәlik onlar da heç nә bilmirdilәr.
Bir müddәt polis şәhәrdәn gәlәn avtobusları saxla-
maqla mәşğul oldu: yolun ağzını kәsdirib әlini yuxarı
qaldırır, bizi isә hәr dәfә belә mәqamda tәpәnin arxasına
göndәrirdi. Hәr dәfә dә eyni sәhnә tәkrarlanırdı: tәzә
gәlәn әvvәlcә bәrk tәәccüblәnir, sonra da hәr şey ümumi
