Page 21 - talesiz
P. 21
TALESİZ 21
danışıqlar” başlanıb. Vili dayı dediklәrini belә izah elәdi:
“Mәsәlә bundadır ki, indi almanlar özlәri dә vәziyyәtlә-
rinin bütün cәbhәlәrdә ümidsiz olduğunu görür”. Vә bu
yerdә Vili dayı şәxsi rәyini dә bildirdi ki, biz, yәni
“Budapeşt yәhudilәri almanların bizim hesabımıza koali-
siyadan özlәri üçün müәyyәn mәnfәәt әldә etmәk
cәhdlәrindә çox yerinә düşmüşük. Koalisiya isә bizim
xatirimizә istәnilәn güzәştә gedәcәk”. Bundan sonra Vili
dayı hәlә jurnalist işlәdiyi vaxtlardan ona mәlum olan
“çox vacib bir amili” xatırlatdı vә bu amili “dünya ictimai
fikri” adlandıraraq bildirdi ki, hәmin ictimai fikir hazırda
bizdә baş verәnlәrdәn bәrk “sarsılıb”; әlbәttә, alver çox
kәskin gedir, elә bizә qarşı qәbul edilәn tәdbirlәrin hazırkı
amansızlığı da bununla izah olunur; amma neylәmәk
olar, bunlar hamısı “öz miqyası etibarilә ağlasığmaz
beynәlxalq şantajda bizim vur-tut vasitә olduğumuz
böyük oyunun” tәbii nәticәsidir. Lakin Vili dayı orasını
da izah etdi ki, bu dәqiqә “pәrdә arxasında nә baş
verdiyini” yaxşı bildiyi halda, bütün bunlara qiymәtlәri
qaldırmaq üçün “effektli blef” kimi baxır, ona görә dә
bizdәn xahişi budur ki, “hadisәlәr müәyyәn nәticә verәnә
qәdәr” sәbirli olaq. Onda atam ondan soruşdu ki, bu
nәticәni sәhәrә gözlәmәk olarmı vә öz çağırış kağızını
vur-tut “blef” hesab edә bilәrmi; ümumiyyәtlә, bәlkә, heç
sabah әmәk düşәrgәsinә yollanmağa dәymәz. Bu yerdә
Vili dayı bir az çaşan kimi oldu vә belә cavab verdi:
“Yox, әlbәttә, mәsәlә bu cür qoyulmayıb”. Lakin әlavә
elәdi ki, bir şeyә tamamilә әmindir: atam tezliklә yenә öz
evindә olacaq. Sonra tәzәdәn әllәrini bir-birinә sürtüb
dedi: “Birazdan saat on iki olur ha”. Bundan sonra yenә
sözünün üstünә qayıtdı: “Öz proqnozlarımdan hansınasa
bu dәrәcәdә әmin olsaydım, bu qәdәr kasıb olmazdım!”
danışıqlar” başlanıb. Vili dayı dediklәrini belә izah elәdi:
“Mәsәlә bundadır ki, indi almanlar özlәri dә vәziyyәtlә-
rinin bütün cәbhәlәrdә ümidsiz olduğunu görür”. Vә bu
yerdә Vili dayı şәxsi rәyini dә bildirdi ki, biz, yәni
“Budapeşt yәhudilәri almanların bizim hesabımıza koali-
siyadan özlәri üçün müәyyәn mәnfәәt әldә etmәk
cәhdlәrindә çox yerinә düşmüşük. Koalisiya isә bizim
xatirimizә istәnilәn güzәştә gedәcәk”. Bundan sonra Vili
dayı hәlә jurnalist işlәdiyi vaxtlardan ona mәlum olan
“çox vacib bir amili” xatırlatdı vә bu amili “dünya ictimai
fikri” adlandıraraq bildirdi ki, hәmin ictimai fikir hazırda
bizdә baş verәnlәrdәn bәrk “sarsılıb”; әlbәttә, alver çox
kәskin gedir, elә bizә qarşı qәbul edilәn tәdbirlәrin hazırkı
amansızlığı da bununla izah olunur; amma neylәmәk
olar, bunlar hamısı “öz miqyası etibarilә ağlasığmaz
beynәlxalq şantajda bizim vur-tut vasitә olduğumuz
böyük oyunun” tәbii nәticәsidir. Lakin Vili dayı orasını
da izah etdi ki, bu dәqiqә “pәrdә arxasında nә baş
verdiyini” yaxşı bildiyi halda, bütün bunlara qiymәtlәri
qaldırmaq üçün “effektli blef” kimi baxır, ona görә dә
bizdәn xahişi budur ki, “hadisәlәr müәyyәn nәticә verәnә
qәdәr” sәbirli olaq. Onda atam ondan soruşdu ki, bu
nәticәni sәhәrә gözlәmәk olarmı vә öz çağırış kağızını
vur-tut “blef” hesab edә bilәrmi; ümumiyyәtlә, bәlkә, heç
sabah әmәk düşәrgәsinә yollanmağa dәymәz. Bu yerdә
Vili dayı bir az çaşan kimi oldu vә belә cavab verdi:
“Yox, әlbәttә, mәsәlә bu cür qoyulmayıb”. Lakin әlavә
elәdi ki, bir şeyә tamamilә әmindir: atam tezliklә yenә öz
evindә olacaq. Sonra tәzәdәn әllәrini bir-birinә sürtüb
dedi: “Birazdan saat on iki olur ha”. Bundan sonra yenә
sözünün üstünә qayıtdı: “Öz proqnozlarımdan hansınasa
bu dәrәcәdә әmin olsaydım, bu qәdәr kasıb olmazdım!”