Page 167 - talesiz

ESİZ

şüaları altında (bir vaxtlar doğma vәtәnimdә adamların 167
üzü işaran kimi) par-par parıldayırdı. Kifayәt qәdәr gәnc
görünürdü, otuzdan artıq yaş vermәzdin. Onu görәn kimi
hәkimlәrin arasında bir canlanma yarandı. Hamı tәlaş
içindә nәyisә göstәrir, izahat verir, onun xoşuna gәlmәyә
çalışırdı. Amma bir şeyә fikir verdim ki, hәkimlәr bunu
heç dә düşәrgәsayağı yox, bir zamanlar olduğu kimi, yәni
köhnә vәrdişlәri әsasında elәyirlәr. Bu da insanın
qәlbindә xoş xatırәlәr oyadır. Öz aralarında şux sәslә, bir
az da kübar maneralarla danışırdılar. Adәtәn, biz bir-biri-
mizi yaxşı başa düşdüyümüzü göstәrmәk istәyәndә vә
hansısa mәdәni dildә (mәsәlәn, indiki halda fransızca
danışırdılar) mәhz bu tonda danışırıq. Digәr tәrәfdәn isә,
bütün bunların baş hәkim üçün elә dә böyük әhәmiyyәt
kәsb etmәdiyi dә nәzәrimdәn qaçmadı. O, hәr şeyi
nәzәrdәn keçirir, bir-iki kәlmә demәklә vә ya başını
tәrpәtmәklә tәlәsmәdәn, çox hündürdәn danışmadan, su-
allara melanxolik tәrzdә, az qala, biganәliklә, qәhvәyi
gözlәrindә sezilәn qәribә bir kәdәr (hәtta mәyusluq)
ifadәsiylә cavab verirdi. Mәn diqqәtlә ona baxır,
gözlәrimi qırpırdım. Çünki hәyatda uğur qazanmış, hәr
şeylә tәmin olunmuş bu cür bacarıqlı bir düşәrgә
sakininin nәdәn qәmgin olduğunu anlaya bilmirdim;
üstәlik, belә yüksәk rütbәyә qәdәr ucalmağı da bacar-
mışdı. Onun üzünә diqqәtlә baxır, hәr bir hәrәkәtini
izlәyirdim. Getdikcә mәsәlәnin nә yerdә olduğunu dәrk
elәmәyә başladım: istәsә dә, istәmәsә dә, burada olmağa
mәcburdu. Yavaş-yavaş, tәәccüblәnmәdәn anladım ki,
böyük ehtimalla, ona hәbsdә olması әzab verir. Az
qalırdım deyәm ki, nәyin dәrdini çәkirsәn, bundan da
betәri var, amma bunun hörmәtsizlik kimi çıxacağını hiss
elәyirdim. Bundan başqa, hәm dә yadıma düşdü ki, axı
fransızca danışa bilmirәm.