Page 142 - talesiz
P. 142
İMRE KERTES
oğlan uşaqlarında, hәrdәn dә qadınlarda axtardığı lәzzәtә
bәnzәdirdilәr. Blok rәisinin kömәkçisi üçünsә nizam-in-
tizam bәhanә deyil, әsl hәyat tәrzi idi vә әgәr o, mәc-
buriyyәtdәn belә elәmәli olursa, bunu istisnasız olaraq
ümumi maraqlar çәrçivәsindә edir. Digәr tәrәfdәn, әdalәt,
nizam-intizam tam olmur, getdikcә azalır. Buna görә dә
rәisin kömәkçisi çömçәni әlinә alıb növbәni pozaraq
qazana soxulmağa çalışanlar arasında nizam-intizam
yaratmağa mәcburdur. Nәticәdә sәn çox asanlıqla (әgәr
indiyә qәdәr zәhmәt çәkib qazana yaxınlaşmağın,
boşqabı nәzәrdә tutulmuş tәrәfdәn uzatmağın yollarını
142 öyrәnә bilmәmisәnsә), hәtta göz qırpımındaca әlindәki
içi şorba dolu boşqabı havaya uçan zәrәrçәkmişlәrdәn
birinә çevrilә bilәrsәn, zira, öz intizamsızlığınla onun
işini çәtinlәşdirir, demәli, hәm dә növbәdә dayanmış
digәrlәrini lәngidirsәn. Buna görә tәnbәllәri sәhәrlәr aya-
ğından tutub yataqdan çıxarır, axı bir nәfәrin gecikmәsinә
görә günahı olmayanlar da cәza çәkirdi.
Onlardan başqa burada hәmişә sәliqә ilә ütülәnmiş
zolaqlı paltarda gәzәn vә qollarında sarı sarğı olan alman
kapoları1 da (xoşbәxtlikdәn, elәlәrini az görmüşdüm)
vardı. Sonralar mәnim tәәccübümә rәğmәn, sıralarımızda
qolunda qara sarğı olan adamlar da gözә dәymәyә
başladı. Sarğının üstündә yazılmışdı: “Vorarbeiter”2. Bir
dәfә bir hadisәnin şahidi oldum. Bizim blokun indiyә
qәdәr nadir hallarda diqqәtimi cәlb elәyәn (bildiyimә
görә, başqalarının da nәzәrindә hörmәt qazanmamış,
hәrçәnd kifayәt qәdәr inadkar, cantaraq) bir sakini şam
yemәyi zamanı ilk dәfә qolunda yeni sarğı ilә qarşımızda
peyda oldu.
1 Kapo – Üçüncü reyxin həbs düşərgəsində rəhbərliyə işləyən imtiyazlı
məhbus
2 Vorarbeiter – baş usta (alm.)
oğlan uşaqlarında, hәrdәn dә qadınlarda axtardığı lәzzәtә
bәnzәdirdilәr. Blok rәisinin kömәkçisi üçünsә nizam-in-
tizam bәhanә deyil, әsl hәyat tәrzi idi vә әgәr o, mәc-
buriyyәtdәn belә elәmәli olursa, bunu istisnasız olaraq
ümumi maraqlar çәrçivәsindә edir. Digәr tәrәfdәn, әdalәt,
nizam-intizam tam olmur, getdikcә azalır. Buna görә dә
rәisin kömәkçisi çömçәni әlinә alıb növbәni pozaraq
qazana soxulmağa çalışanlar arasında nizam-intizam
yaratmağa mәcburdur. Nәticәdә sәn çox asanlıqla (әgәr
indiyә qәdәr zәhmәt çәkib qazana yaxınlaşmağın,
boşqabı nәzәrdә tutulmuş tәrәfdәn uzatmağın yollarını
142 öyrәnә bilmәmisәnsә), hәtta göz qırpımındaca әlindәki
içi şorba dolu boşqabı havaya uçan zәrәrçәkmişlәrdәn
birinә çevrilә bilәrsәn, zira, öz intizamsızlığınla onun
işini çәtinlәşdirir, demәli, hәm dә növbәdә dayanmış
digәrlәrini lәngidirsәn. Buna görә tәnbәllәri sәhәrlәr aya-
ğından tutub yataqdan çıxarır, axı bir nәfәrin gecikmәsinә
görә günahı olmayanlar da cәza çәkirdi.
Onlardan başqa burada hәmişә sәliqә ilә ütülәnmiş
zolaqlı paltarda gәzәn vә qollarında sarı sarğı olan alman
kapoları1 da (xoşbәxtlikdәn, elәlәrini az görmüşdüm)
vardı. Sonralar mәnim tәәccübümә rәğmәn, sıralarımızda
qolunda qara sarğı olan adamlar da gözә dәymәyә
başladı. Sarğının üstündә yazılmışdı: “Vorarbeiter”2. Bir
dәfә bir hadisәnin şahidi oldum. Bizim blokun indiyә
qәdәr nadir hallarda diqqәtimi cәlb elәyәn (bildiyimә
görә, başqalarının da nәzәrindә hörmәt qazanmamış,
hәrçәnd kifayәt qәdәr inadkar, cantaraq) bir sakini şam
yemәyi zamanı ilk dәfә qolunda yeni sarğı ilә qarşımızda
peyda oldu.
1 Kapo – Üçüncü reyxin həbs düşərgəsində rəhbərliyə işləyən imtiyazlı
məhbus
2 Vorarbeiter – baş usta (alm.)