Page 122 - talesiz
P. 122
İMRE KERTES
Bütün bunları bizә Buhenvalddakı dördüncü günü-
müzün axşamı qövsşәkilli lampaların işıqlandırdığı mey-
danda müxtәlif dәrәcәli imtiyazlara malik dustaqlar
demişdilәr. Onlar әllәrindә uzun siyahılar tutmuşdular,
mәnsә yalnız bir şey haqqında düşünürdüm: uşaqların
çoxundan, әsas da Rozidәn ayrılmalı olacağam. Doğru-
dan da, bu әlifba sırası (bizi vaqonlara soyadlarımıza әsa-
sәn yığmışdılar), tәәssüf ki, sonralar mәni başqalarından
da ayırdı.
Sizә bir şey deyim: dünyada yeni düşәrgәyә gәldiyin
ilk günlәrdә mütlәq keçmәli olduğun әzab-әziyyәtdәn vә
122 çәtinlikdәn ağır, üzücü heç nә yoxdur. Hәr halda, mәn
Osvensimdә dә, Buhenvaldda da, indi dә Seysdә eyni
şeylәri hiss elәmişәm. Bizi kiçik vә miskin görünüşlü,
çox geridә qalmış ikincidәrәcәli bir düşәrgәyә gәtirdilәr.
Burada nә hamam vardı, nә krematori. Görünür, o cür
tikililәr ancaq böyük, әhәmiyyәtli düşәrgәlәrdә olur.
Әtraf әrazi yeknәsәq düzәnlikdәn ibarәtdi. Yalnız bir
tәrәfdәn, xeyli uzaqda göyümtül dağ silsilәsi görünmәkdә
idi. Kimsә dedi ki, Türingen Meşәlәrinin dağ silsilәsidir.
Düşәrgәmiz şosenin kәnarında yerlәşirdi. Mahiyyәtcә bu,
sadәcә tikanlı mәftillә hasara alınmış tozlu bir әrazi idi.
Dörd küncündә gözәtçi qüllәsi qoyulmuş әrazinin
qapıları bir tәrәfdәn şoseyә, digәr üç tәrәfdәn isә, anqar
vә ya sәyyar sirkdә olduğu kimi, nәhәng çadıra açılırdı.
Bizi, yәni tәzә gәlәnlәri meydana düzdülәr, sonra uzun-
uzadı saydılar, bir tәrәfdәn o biri tәrәfә qaçırtdılar. Belә
mәlum oldu ki, qışqırıqlarla, itәlәşmәylә müşahidә olu-
nan bütün bu vurnuxma bizi çadırlarda yerlәşdirmәkdәn
(burada çadırları “blok” adlandırırdılar) vә hәr çadırda
yaşayacaq adamları onun qabağında onnәfәrlik sıraya
düzmәkdәn ötrü imiş. Bu bitib-tükәnmәz yerlәşdirmә
nәticәsindә mәn sağ tәrәfdәki (qapı tәrәfdәn baxanda) so-
Bütün bunları bizә Buhenvalddakı dördüncü günü-
müzün axşamı qövsşәkilli lampaların işıqlandırdığı mey-
danda müxtәlif dәrәcәli imtiyazlara malik dustaqlar
demişdilәr. Onlar әllәrindә uzun siyahılar tutmuşdular,
mәnsә yalnız bir şey haqqında düşünürdüm: uşaqların
çoxundan, әsas da Rozidәn ayrılmalı olacağam. Doğru-
dan da, bu әlifba sırası (bizi vaqonlara soyadlarımıza әsa-
sәn yığmışdılar), tәәssüf ki, sonralar mәni başqalarından
da ayırdı.
Sizә bir şey deyim: dünyada yeni düşәrgәyә gәldiyin
ilk günlәrdә mütlәq keçmәli olduğun әzab-әziyyәtdәn vә
122 çәtinlikdәn ağır, üzücü heç nә yoxdur. Hәr halda, mәn
Osvensimdә dә, Buhenvaldda da, indi dә Seysdә eyni
şeylәri hiss elәmişәm. Bizi kiçik vә miskin görünüşlü,
çox geridә qalmış ikincidәrәcәli bir düşәrgәyә gәtirdilәr.
Burada nә hamam vardı, nә krematori. Görünür, o cür
tikililәr ancaq böyük, әhәmiyyәtli düşәrgәlәrdә olur.
Әtraf әrazi yeknәsәq düzәnlikdәn ibarәtdi. Yalnız bir
tәrәfdәn, xeyli uzaqda göyümtül dağ silsilәsi görünmәkdә
idi. Kimsә dedi ki, Türingen Meşәlәrinin dağ silsilәsidir.
Düşәrgәmiz şosenin kәnarında yerlәşirdi. Mahiyyәtcә bu,
sadәcә tikanlı mәftillә hasara alınmış tozlu bir әrazi idi.
Dörd küncündә gözәtçi qüllәsi qoyulmuş әrazinin
qapıları bir tәrәfdәn şoseyә, digәr üç tәrәfdәn isә, anqar
vә ya sәyyar sirkdә olduğu kimi, nәhәng çadıra açılırdı.
Bizi, yәni tәzә gәlәnlәri meydana düzdülәr, sonra uzun-
uzadı saydılar, bir tәrәfdәn o biri tәrәfә qaçırtdılar. Belә
mәlum oldu ki, qışqırıqlarla, itәlәşmәylә müşahidә olu-
nan bütün bu vurnuxma bizi çadırlarda yerlәşdirmәkdәn
(burada çadırları “blok” adlandırırdılar) vә hәr çadırda
yaşayacaq adamları onun qabağında onnәfәrlik sıraya
düzmәkdәn ötrü imiş. Bu bitib-tükәnmәz yerlәşdirmә
nәticәsindә mәn sağ tәrәfdәki (qapı tәrәfdәn baxanda) so-
