Page 84 - pryaxin

rgi Pryaxin

Ciyәr xәrçәngi: artıq onun sәsi, daha doğrusu, pıçıltısı mәsum
uşaq sәsini xatırladırdı. Piano pianissimo. Bundan sonra heç vaxt
özümü bәdbәxt hiss etmәyәcәyәm, ona görә ki, bu işıqlı dünyada
hәyatının son dәqiqәlәrinәcәn mәnim haqqımda düşünәn, heç ol-
masa, bir nәfәr yaşamışdı.

***

Sözsüz, onda bütün bunları dәftәrdә yazmadım – danışdığım
hadisәlәrin bir çoxu onda hәlә baş vermәmişdi – amma onların
barәsindә bәzi şeylәr yazmışdım. Yan otaqda tәk-tәnha oturub
yazdıqlarımı bir azdan onlara oxuduqda (Derjavinin qarşısında
şeir oxuyan gәnc Puşkinsayağı), dayılarım susub bir müddәt
dinmәdilәr. Sonra gülümsәmәyә başladılar. Nәhayәt, İvan dayı
qara qaşlarını çatıb ev sahibi kimi hәrәyә bir stәkan araq süzdü
vә qәtiyyәtli sәslә dedi:

– Bu, mәnimlә qalacaq. Uşaq evinә düzәlәnә kimi.
Semipalatinsk sürgünündәn xilas olmağa çalışan Dostoyevski
onu katorqaya göndәrәn monarxın ölümü vә yeni hökmdarın
taxta çıxması ilә bağlı üç mәdhiyyә yazmışdı. Mәn bu qәdәr
böyük sәlәflәrimin olduğundan hәlә xәbәrsiz idim, amma istәr-
istәmәz, onların yolu ilә getdim: qohum-әqrәbaya mәdhiyyә
yazıb… Onlardan qurtuldum. Bu vә ya digәr dәrәcәdә doğrunu
yazan şairi kim yanında saxlamaq istәyәr? Ondan nә desәn,
gözlәmәk olar… İki il sonra dayılarımı dilә tutub qardaşlarımı
da Budyonnovskdakı internata (şükür Allaha, uşaq evinә yox)
topladım. Kiçik qardaşımı Sergey dayıgildәn gәtirdim. Çünki
qollarım üstә can verәn anamın son sözlәri dә mәnә ünvanlanmışdı:
– Sәn… onları… itirmә.
Әslindә bu sözlәri eşitmәmişdim, onun qurumuş dodaqlarının
tәrpәnişindәn başa düşmüşdüm. Bu sözlәri deyәndәn sonra anam
yaralı quş kimi başını yana çevirib sakitlәşdi – әbәdiyyәtin şәffaf,
sәssiz dalğaları onu öz ağuşuna aldı.

84