Page 383 - pryaxin
P. 383
Xəzər yuxuları
Özü isә hәlә üç il dә “Dağ havası”na gәlib-getdi, hәm dә Volqo-
qraddan tәyyarә ilә uçmurdu, şәxsi maşını ilә gәlirdi. Dördüncü
il isә mәzuniyyәtini vaxtından әvvәl götürәsi oldu – onu atasının
dәfninә çağırmışdılar. Dәfn dә elәdi, bir ildәn sonra üstünü dә
götüzdürdü: elә dövr idi ki, müharibәdәn sonrakı mexanizatorların
da ölülәri düşünmәk halları yox idi – dirilәri güclә dolandırırdılar...
– Bilirsәn, Sergey, Allah göstәrmәsin, indi bizә bizdәn güclüsü
hücum elәsә, qalib gәlә bilmәrik, – çarpayıda oturub başını әllә-
rinә söykәmiş Viktor uzun sükutdan sonra dedi.
Maraqlıdı, çöldә onlar nәyi müzakirә elәyiblәr?
– Niyә qalib gәlә bilmirik? Bu nә mәğlubiyyәt ovqatıdı?!
– Deyim nәyә görә?
– Maraqlıdı, görәk, hirsimizi kimin üstünә tökürük.
– Qulaq as, – Viktorun zarafatlıq halı yox idi. – Bu yaxınlarda
bizim Volqoqrad hospitalına getmişdim. Çeçenistanda vuruşan
uşaqlara azuqә, hәdiyyәlәr aparmışdım. Bufetdә toplaşdılar. İki-
üçünü әlil arabasında gәtirmişdilәr. Kömәkçimlә onlara apardıqları-
mızdan payladıq, ümumi istifadә üçün televizor verdik. Sonra da
dedim: “Xahiş edirәm, şәhәrdәn olanlar әllәrini qaldırsın” Heç
kim qaldırmadı. “Bәs rayon mәrkәzindәn?” Yenә qaldıran yoxdu.
“Bәs kәnddәn, xutordan, auldan olan varmı?” Hәtta iki әli sarğıda
olanlar da әl qaldırdılar. Bax belә. Böyük Rusiyanın suverenitetini
kiçik Rusiya qoruyur. Rusiya kәndi...
– Nә olsun? Qırx birdә dә, әsasәn, kәndlilәr vuruşub...
– O olsun ki, bu gün kәndli – kasıb demәkdi. Qırx birdә xalq
az-çox bütöv idi. Amma indi iki xalq var: kasıb vә varlı. Varlılar
kasıbların kürәyindәn nә qәdәr itәlәsәlәr dә, kasıb-kusub daha
sәkkiz yüz on ikinci ildәki kimi vuruşmayacaq. Çünki kasıbı,
varlısı olmayan hәyatı artıq görüblәr, necә olduğunu bilirlәr vә
onun, әfsuslar ki, üstündәn xәtt çәkmәk olmaz... İndi başqa
dövrandı, başqa mahnılar oxunur.
Dostunun Sergeyi heyrәtlәndirmәyi ilk dәfә deyildi. Söhbәti
çox vaxt “anlaşılmaz vә әlaqәsiz” olsa da, hәtta kefliliyindәn, ya
da anadangәlmә pәltәkliyindәn dilini sürüyә-sürüyә danışsa da,
dediklәrindә xalqdan gәlәn nәsә bir mәna olurdu. Boş yerә deyil
ki, bәrkdәn-boşdan çıxmış camaat ahıl yaşına qәdәr işlәyir. Biz
383
Özü isә hәlә üç il dә “Dağ havası”na gәlib-getdi, hәm dә Volqo-
qraddan tәyyarә ilә uçmurdu, şәxsi maşını ilә gәlirdi. Dördüncü
il isә mәzuniyyәtini vaxtından әvvәl götürәsi oldu – onu atasının
dәfninә çağırmışdılar. Dәfn dә elәdi, bir ildәn sonra üstünü dә
götüzdürdü: elә dövr idi ki, müharibәdәn sonrakı mexanizatorların
da ölülәri düşünmәk halları yox idi – dirilәri güclә dolandırırdılar...
– Bilirsәn, Sergey, Allah göstәrmәsin, indi bizә bizdәn güclüsü
hücum elәsә, qalib gәlә bilmәrik, – çarpayıda oturub başını әllә-
rinә söykәmiş Viktor uzun sükutdan sonra dedi.
Maraqlıdı, çöldә onlar nәyi müzakirә elәyiblәr?
– Niyә qalib gәlә bilmirik? Bu nә mәğlubiyyәt ovqatıdı?!
– Deyim nәyә görә?
– Maraqlıdı, görәk, hirsimizi kimin üstünә tökürük.
– Qulaq as, – Viktorun zarafatlıq halı yox idi. – Bu yaxınlarda
bizim Volqoqrad hospitalına getmişdim. Çeçenistanda vuruşan
uşaqlara azuqә, hәdiyyәlәr aparmışdım. Bufetdә toplaşdılar. İki-
üçünü әlil arabasında gәtirmişdilәr. Kömәkçimlә onlara apardıqları-
mızdan payladıq, ümumi istifadә üçün televizor verdik. Sonra da
dedim: “Xahiş edirәm, şәhәrdәn olanlar әllәrini qaldırsın” Heç
kim qaldırmadı. “Bәs rayon mәrkәzindәn?” Yenә qaldıran yoxdu.
“Bәs kәnddәn, xutordan, auldan olan varmı?” Hәtta iki әli sarğıda
olanlar da әl qaldırdılar. Bax belә. Böyük Rusiyanın suverenitetini
kiçik Rusiya qoruyur. Rusiya kәndi...
– Nә olsun? Qırx birdә dә, әsasәn, kәndlilәr vuruşub...
– O olsun ki, bu gün kәndli – kasıb demәkdi. Qırx birdә xalq
az-çox bütöv idi. Amma indi iki xalq var: kasıb vә varlı. Varlılar
kasıbların kürәyindәn nә qәdәr itәlәsәlәr dә, kasıb-kusub daha
sәkkiz yüz on ikinci ildәki kimi vuruşmayacaq. Çünki kasıbı,
varlısı olmayan hәyatı artıq görüblәr, necә olduğunu bilirlәr vә
onun, әfsuslar ki, üstündәn xәtt çәkmәk olmaz... İndi başqa
dövrandı, başqa mahnılar oxunur.
Dostunun Sergeyi heyrәtlәndirmәyi ilk dәfә deyildi. Söhbәti
çox vaxt “anlaşılmaz vә әlaqәsiz” olsa da, hәtta kefliliyindәn, ya
da anadangәlmә pәltәkliyindәn dilini sürüyә-sürüyә danışsa da,
dediklәrindә xalqdan gәlәn nәsә bir mәna olurdu. Boş yerә deyil
ki, bәrkdәn-boşdan çıxmış camaat ahıl yaşına qәdәr işlәyir. Biz
383
