Page 332 - pryaxin
P. 332
rgi Pryaxin
iri üzüm salxımlarının az qala ovucumuza düşdüyü dar küçәlәrlә
dolaşırdı vә biz belәcә, lap sәhәrә kimi gәzmәyә hazır idik. Mә-
sәlә belәdi ki, müәllimlәrdәn birinin Tiflisdә qohumu yaşayırdı
vә bizi ora gecәlәmәyә aparırdılar. Ancaq, görünür, uzaq qohumdu,
müәllim onun harada yaşadığını dәqiq bilmirdi, çünki bircә dәfә
dә orada olmamışdı, gәl indi bu qarışqa yuvasında zәrfin üstün-
dәki ünvanla kiminsә evini axtar! Nәhayәt, içindә axtardığımız
evdәn başqa, bir neçә evin dә olduğu hәyәti tapdıq. Qabağımıza
qaçan qohum әllәrini bir-birinә şappıldatdı: әn azı, iyirmiyә
yaxın adam olardıq. Yad şәhәr, qarasına üstünә getdiyimiz Lazar,
gecәlәmәk üçün üstünә qәfil tökülәn bir taqım uşaq! Heç kim
boynumuzun ardına vurub qovmadı. Bizi yedizdirib, evi dövrәlәyәn
geniş şüşәbәnddә yan-yana yatırtdılar: evdәki heç bir otağa
yerlәşә bilmәzdik. “İzabella”nın qara salxımları düz gözümüzün
içinә baxırdı. Ancaq daha yemәyә yerimiz yox idi. Yonulmuş
daşla hörülü üstüörtülü hәyәtdәki kranda üzümüzә su vuraraq,
daş kimi yıxılıb yatdıq. Qızlar cәnub, oğlanlar şimal tәrәfdә. Vә
mәn yatıb qaldım – bu da xatirimdәdi. Hamı sәhәr tezdәn, gün
doğan kimi yerindәn sıçrayaraq, hәyәtdәki hәmin buz kimi su ilә
yuyunub, mәn isә özüm üçün fısıldayıram. Yolun yorğunluğu
gözündәn tökülәn qızlardan hansısa başımın üstündә dayanıb,
nazikboğazlı gürcü bardağı ilә hәmin buz kimi suyu üstümә
tökdü. Arı sancmış kimi dik atıldım. Yerimdә fırlananda tәkcә
özümün çimәrlik tumanında olduğumu sezdim – axı dәnizә
gedәsiydik – başqaları necә lazımsa geyinmişdi; bax o qızın
әynindә, hәtta sarafan var. Vә lalә kmi qıpqırmızı oldum, hәtta
gözlәrimdә yaş gilәlәndi. Eh, öz şümşad әllәri ilә indi hansı
gözәl mәn qoca sәfehin üstünә bulaq suyu atar!
İlk gün isә Beslanda gecәlәmişdik. İndi bütün dünyanın
tanıdığı hәmin mәktәbdә. İnsan taleyi qәribәdi: görünür, ona
lazım imiş ki, mәni insan fәlakәtinin әn böyük üç nöqtәsinә
aparsın: Spitaka, bütün hәyatımın bağlı olduğu Budyonnovska
vә ötәri dә olsa, Beslana. Qırmızı qala kәrpiclәrindәn tikilmiş
böyük mәktәbdә – çox illәr sonra, hәtta teleekrandan da qan
süzüldüyü bu möhkәm divarlardakı dәrin yaralar hamını sarsıdacaq –
qızlar gecәlәdilәr. Biz isә geniş vә tәәccüblü dәrәcәdә bomboş
332
iri üzüm salxımlarının az qala ovucumuza düşdüyü dar küçәlәrlә
dolaşırdı vә biz belәcә, lap sәhәrә kimi gәzmәyә hazır idik. Mә-
sәlә belәdi ki, müәllimlәrdәn birinin Tiflisdә qohumu yaşayırdı
vә bizi ora gecәlәmәyә aparırdılar. Ancaq, görünür, uzaq qohumdu,
müәllim onun harada yaşadığını dәqiq bilmirdi, çünki bircә dәfә
dә orada olmamışdı, gәl indi bu qarışqa yuvasında zәrfin üstün-
dәki ünvanla kiminsә evini axtar! Nәhayәt, içindә axtardığımız
evdәn başqa, bir neçә evin dә olduğu hәyәti tapdıq. Qabağımıza
qaçan qohum әllәrini bir-birinә şappıldatdı: әn azı, iyirmiyә
yaxın adam olardıq. Yad şәhәr, qarasına üstünә getdiyimiz Lazar,
gecәlәmәk üçün üstünә qәfil tökülәn bir taqım uşaq! Heç kim
boynumuzun ardına vurub qovmadı. Bizi yedizdirib, evi dövrәlәyәn
geniş şüşәbәnddә yan-yana yatırtdılar: evdәki heç bir otağa
yerlәşә bilmәzdik. “İzabella”nın qara salxımları düz gözümüzün
içinә baxırdı. Ancaq daha yemәyә yerimiz yox idi. Yonulmuş
daşla hörülü üstüörtülü hәyәtdәki kranda üzümüzә su vuraraq,
daş kimi yıxılıb yatdıq. Qızlar cәnub, oğlanlar şimal tәrәfdә. Vә
mәn yatıb qaldım – bu da xatirimdәdi. Hamı sәhәr tezdәn, gün
doğan kimi yerindәn sıçrayaraq, hәyәtdәki hәmin buz kimi su ilә
yuyunub, mәn isә özüm üçün fısıldayıram. Yolun yorğunluğu
gözündәn tökülәn qızlardan hansısa başımın üstündә dayanıb,
nazikboğazlı gürcü bardağı ilә hәmin buz kimi suyu üstümә
tökdü. Arı sancmış kimi dik atıldım. Yerimdә fırlananda tәkcә
özümün çimәrlik tumanında olduğumu sezdim – axı dәnizә
gedәsiydik – başqaları necә lazımsa geyinmişdi; bax o qızın
әynindә, hәtta sarafan var. Vә lalә kmi qıpqırmızı oldum, hәtta
gözlәrimdә yaş gilәlәndi. Eh, öz şümşad әllәri ilә indi hansı
gözәl mәn qoca sәfehin üstünә bulaq suyu atar!
İlk gün isә Beslanda gecәlәmişdik. İndi bütün dünyanın
tanıdığı hәmin mәktәbdә. İnsan taleyi qәribәdi: görünür, ona
lazım imiş ki, mәni insan fәlakәtinin әn böyük üç nöqtәsinә
aparsın: Spitaka, bütün hәyatımın bağlı olduğu Budyonnovska
vә ötәri dә olsa, Beslana. Qırmızı qala kәrpiclәrindәn tikilmiş
böyük mәktәbdә – çox illәr sonra, hәtta teleekrandan da qan
süzüldüyü bu möhkәm divarlardakı dәrin yaralar hamını sarsıdacaq –
qızlar gecәlәdilәr. Biz isә geniş vә tәәccüblü dәrәcәdә bomboş
332
