Page 124 - pryaxin
P. 124
rgi Pryaxin
Arvadını pasxa xәmiri kimi “yoğurur”, әzir, özündәn kәnara
buraxmırdı. Gündüzlәr ona böyüyüb әrgәn yaşına çatmış oğlu
kimi baxan qadın, gecәlәr bilmirdi necә davransın. Qadın tәxmin
edirdi ki, әrinin özünü bu cür aparması tәkcә uzun sürәn tәnhalıqla
bağlı deyil. Kişi ona hәm doğma, hәm da yad adam tәsiri
bağışlayırdı. Gәlәcәk nәsillәr, yәqin ki, belә dә danışacaq: bizim
Rusiya, sizin Rusiya. Xüsusәn dә xaricdә yaşayanlar…
Әsl hәqiqәt dә elә bundaydı: qayıtmaya da bilәrdi, amma
qayıtmışdı.
Bir dәfә, Stavropolun gәnclәr qәzetindә müxbir işlәdiyim
vaxtlarda, bir neçә gün qabaqcıl çobanlardan birinin qonağı
oldum. Çobanın yaşı әllini ötmüşdü. Bәzi adamlar haqqında
deyirlәr ki, möhkәm bәdәnli adamdır. Bu dayı isә tökmәbәdәnli
idi. Doğurdan da, kәnardan baxanda adama elә gәlirdi, onu
hansısa qәlibdә hazırlayıblar. Elә bilirsәn, asanca qoluna götürә
bilәrsәn: fakturası aldadır, sәnә elә gәlir, yüngül materialdan
hazırlanıb. Әslindә isә onu ikilikdә dә qaldırmaq mümkün deyil,
özünü gücә salarsan.
Mәnim gәlәcәk qәhrәmanım da belәlәrindәn idi – canlı,
hәrәkәtli, qıvraq. Sinәdolusu nәfәs alanda elә bilirdin, әfsanә
qәhrәmanıdır. Ancaq ayaqdan yüngül kişiydi, sürünün arxasınca
gün әrzindә yalnız özünün bildiyi gizli, otlu çәmәnliklәri dolaşır,
Allah bilir, neçә kilometr yol qәt edirdi. Bir gün onunla birgә
dolaşandan sonra ayaqlarımı sürüyә-sürüyә özümü evә güclә
çatdırdım. Yarımcan olmuşdum. Özü istәmәsә, kişini yerindәn
traktorla da tәrpәtmәk olmazdı. Amma sürünün әn böyük qoçunu
qarmaqlı çomaqla elә cәld, ustalıqla tuturdu ki, heyvan onun iri
әllәrindә özünü quzu kimi aparırdı. Çoban qoçu qucağına götürüb,
sürüdәn – çoxsaylı aşnalarından ayırırdı ki, özünü çox xәrclәmәsin.
Hәr yerdә olduğu kimi, burada da çobanın bir qadın kömәkçisi
vardı: qırx beş, qırx altı yaşlarında sәliqәli, gülәrüz ukraynalı.
Şam yemәyi zamanı rahatca oturub “materikdә qalmış” ailәlәrindәn
danışırdılar. Qadın öz әrini, çoban öz arvadını, uşaqlarını
xatırlayırdı, nәvәlәrdәn söz düşәndә ikisinin dә çöhrәsinә kәdәr
qonurdu. Şam yemәyindәn sonra digәr kömәkçilәr, bala çobanlar
124
Arvadını pasxa xәmiri kimi “yoğurur”, әzir, özündәn kәnara
buraxmırdı. Gündüzlәr ona böyüyüb әrgәn yaşına çatmış oğlu
kimi baxan qadın, gecәlәr bilmirdi necә davransın. Qadın tәxmin
edirdi ki, әrinin özünü bu cür aparması tәkcә uzun sürәn tәnhalıqla
bağlı deyil. Kişi ona hәm doğma, hәm da yad adam tәsiri
bağışlayırdı. Gәlәcәk nәsillәr, yәqin ki, belә dә danışacaq: bizim
Rusiya, sizin Rusiya. Xüsusәn dә xaricdә yaşayanlar…
Әsl hәqiqәt dә elә bundaydı: qayıtmaya da bilәrdi, amma
qayıtmışdı.
Bir dәfә, Stavropolun gәnclәr qәzetindә müxbir işlәdiyim
vaxtlarda, bir neçә gün qabaqcıl çobanlardan birinin qonağı
oldum. Çobanın yaşı әllini ötmüşdü. Bәzi adamlar haqqında
deyirlәr ki, möhkәm bәdәnli adamdır. Bu dayı isә tökmәbәdәnli
idi. Doğurdan da, kәnardan baxanda adama elә gәlirdi, onu
hansısa qәlibdә hazırlayıblar. Elә bilirsәn, asanca qoluna götürә
bilәrsәn: fakturası aldadır, sәnә elә gәlir, yüngül materialdan
hazırlanıb. Әslindә isә onu ikilikdә dә qaldırmaq mümkün deyil,
özünü gücә salarsan.
Mәnim gәlәcәk qәhrәmanım da belәlәrindәn idi – canlı,
hәrәkәtli, qıvraq. Sinәdolusu nәfәs alanda elә bilirdin, әfsanә
qәhrәmanıdır. Ancaq ayaqdan yüngül kişiydi, sürünün arxasınca
gün әrzindә yalnız özünün bildiyi gizli, otlu çәmәnliklәri dolaşır,
Allah bilir, neçә kilometr yol qәt edirdi. Bir gün onunla birgә
dolaşandan sonra ayaqlarımı sürüyә-sürüyә özümü evә güclә
çatdırdım. Yarımcan olmuşdum. Özü istәmәsә, kişini yerindәn
traktorla da tәrpәtmәk olmazdı. Amma sürünün әn böyük qoçunu
qarmaqlı çomaqla elә cәld, ustalıqla tuturdu ki, heyvan onun iri
әllәrindә özünü quzu kimi aparırdı. Çoban qoçu qucağına götürüb,
sürüdәn – çoxsaylı aşnalarından ayırırdı ki, özünü çox xәrclәmәsin.
Hәr yerdә olduğu kimi, burada da çobanın bir qadın kömәkçisi
vardı: qırx beş, qırx altı yaşlarında sәliqәli, gülәrüz ukraynalı.
Şam yemәyi zamanı rahatca oturub “materikdә qalmış” ailәlәrindәn
danışırdılar. Qadın öz әrini, çoban öz arvadını, uşaqlarını
xatırlayırdı, nәvәlәrdәn söz düşәndә ikisinin dә çöhrәsinә kәdәr
qonurdu. Şam yemәyindәn sonra digәr kömәkçilәr, bala çobanlar
124
