Page 206 - Patrik Modiano "Seçilmiş əsərləri"
P. 206
Ïàòðèê Ìîäèàíî
diri, ya ölü şәklindә “qeyri-müәyyәn şәxs” kateqoriyasına daxil
edilәn başqaları kimi.
Üstündәn iyirmi il ötәndәn sonra mәnim anam “Mişel” teat-
rında bir tamaşada rol oynayırdı. Mәn tez-tez Matyuren vә Qref-
fül küçәlәrinin kәsişmәsindәki kafedә oturub onu gözlәyirdim.
Onda mәn hәlә bilmirdim ki, atam burda az qala hәyatını
itirәcәkmiş; bilmirdim ki, oturduğum bu yerdә bir vaxtlar qara
dәlik varmış. Biz Qreffül küçәsindәki hәmin restorana şam yemә-
yinә gedirdik – ola bilәr, şam elәdiyimiz bu restoran vaxtilә yәhu-
dilәrin işi üzrә polisin yerlәşdiyi yer vә uzun dәhliziylә atamı
komissar Şveblinin kabinetinә sürüyüb apardıqları hәmin ev imiş.
Jak Şveblin. Bu adam 1901-ci ildә Elzasda, Müluz şәhәrindә
dünyaya göz açıb. Onun “curları” Dransi vә Pitivye düşәrgәlәrindә
Osvensimә göndәrilәn partiyaların hәr birini yoxlamadan keçirib,
bircә-bircә hәr kәsin üst-başını axtarmaqla mәşğul idi.
“Yәhudilәrin işi üzrә polis rәisi c-b Şveblin düşәrgәyә özünün
“kömәkçi heyәt” adlandırdığı mülki geyimli 5, ya 6 nәfәr polisin
müşayiәti ilә gәlirdi; adıyla tәkcә rәisin özünü tanıyırdılar.
Kömәkçilәrinin dәri kәmәrlәrinin bir tәrәfindәn tapança, o biri
tәrәfindәn dәyәnәk asılmış olurdu. Adamlarını baraklara
paylaşdırandan sonra c-b Şveblin özü düşәrgәni tәrk edir, ora bir
dә axşamüsü, axtarış vaxtı әlә keçәn qәnimәtlәri götürmәkdәn
ötrü qayıdırdı. Kömәkçilәrin hәr birinә masa ayrılır, masanın hәr
iki tәrәfinә qutu qoyulurdu – bir qutu pul üçün, o biri qutu
qiymәtli әşyaları yığmaqdan ötrüydü. Dustaqlar bir-birinin ardınca
polislәrә yaxınlaşır, polislәr diqqәtlә vә tәhqiramiz şәkildә onların
üst-başını yoxlayırdı. Çox vaxt dustaqları şalvarlarını soyunmağa
mәcbur edir, tәpiklә qarnına o ki var vururdular: “Hә, necәdir?
Xristian yumruğunun gücünü yenә hiss etmәk istәyirsәnmi? Bәs
polis kötәyinin dadını necә?” Dustaqların üst ciblәrini dә, alt
ciblәrini dә astar üzünә çevirirdilәr, çox vaxt da, guya tәlәskәnlikdәn
diri, ya ölü şәklindә “qeyri-müәyyәn şәxs” kateqoriyasına daxil
edilәn başqaları kimi.
Üstündәn iyirmi il ötәndәn sonra mәnim anam “Mişel” teat-
rında bir tamaşada rol oynayırdı. Mәn tez-tez Matyuren vә Qref-
fül küçәlәrinin kәsişmәsindәki kafedә oturub onu gözlәyirdim.
Onda mәn hәlә bilmirdim ki, atam burda az qala hәyatını
itirәcәkmiş; bilmirdim ki, oturduğum bu yerdә bir vaxtlar qara
dәlik varmış. Biz Qreffül küçәsindәki hәmin restorana şam yemә-
yinә gedirdik – ola bilәr, şam elәdiyimiz bu restoran vaxtilә yәhu-
dilәrin işi üzrә polisin yerlәşdiyi yer vә uzun dәhliziylә atamı
komissar Şveblinin kabinetinә sürüyüb apardıqları hәmin ev imiş.
Jak Şveblin. Bu adam 1901-ci ildә Elzasda, Müluz şәhәrindә
dünyaya göz açıb. Onun “curları” Dransi vә Pitivye düşәrgәlәrindә
Osvensimә göndәrilәn partiyaların hәr birini yoxlamadan keçirib,
bircә-bircә hәr kәsin üst-başını axtarmaqla mәşğul idi.
“Yәhudilәrin işi üzrә polis rәisi c-b Şveblin düşәrgәyә özünün
“kömәkçi heyәt” adlandırdığı mülki geyimli 5, ya 6 nәfәr polisin
müşayiәti ilә gәlirdi; adıyla tәkcә rәisin özünü tanıyırdılar.
Kömәkçilәrinin dәri kәmәrlәrinin bir tәrәfindәn tapança, o biri
tәrәfindәn dәyәnәk asılmış olurdu. Adamlarını baraklara
paylaşdırandan sonra c-b Şveblin özü düşәrgәni tәrk edir, ora bir
dә axşamüsü, axtarış vaxtı әlә keçәn qәnimәtlәri götürmәkdәn
ötrü qayıdırdı. Kömәkçilәrin hәr birinә masa ayrılır, masanın hәr
iki tәrәfinә qutu qoyulurdu – bir qutu pul üçün, o biri qutu
qiymәtli әşyaları yığmaqdan ötrüydü. Dustaqlar bir-birinin ardınca
polislәrә yaxınlaşır, polislәr diqqәtlә vә tәhqiramiz şәkildә onların
üst-başını yoxlayırdı. Çox vaxt dustaqları şalvarlarını soyunmağa
mәcbur edir, tәpiklә qarnına o ki var vururdular: “Hә, necәdir?
Xristian yumruğunun gücünü yenә hiss etmәk istәyirsәnmi? Bәs
polis kötәyinin dadını necә?” Dustaqların üst ciblәrini dә, alt
ciblәrini dә astar üzünә çevirirdilәr, çox vaxt da, guya tәlәskәnlikdәn
