Page 34 - Patriarxın payızı

Günlәrin bir günü o, Patrisio Araqonesi otağında
ölümqabağı işgәncәlәr içindә qovrulan halda tapmışdı.
Xilasa ümid yox idi, oxun zәhәri hәddindәn artıq qatıydı.
İçәri girәndә Patrisio Araqonesi elә kandardan, romalılar
kimi, әli başının üstә salamlamışdı: “Eşq olsun, igid!”
Sonra canverәnin yatağına әylәşib, yüngüllәşdirici dava-
QABRİEL QARSİA MARKES Araqones isә generalın bu xidmәtindәn imtina etmә miş -
dәrmandan xәstәyә qaşıqla içirtmәyә başlamışdı. Patrisio

disә dә, ona zәrrә qәdәr minnәtdarlığını da bildirmәmişdi
vә dәrmanın növbәti qaşığını udandan sonra ürәyindәn
keçәnlәrin hamısını birnәfәsә generalın qabırğasına
döşәmişdi: “Mәn sizi bu murdar dünyada müvәqqәti tәk
qoyub gedirәm, mәnim generalım... amma ürәyimә
damıb ki, sizinlә cәhәnnәmin yeddinci qatında görüşә -
cәyik... Mәn – ağrıdan ip kimi gәrilib düyünlәn miş, üç
qatından keçәn zәhәrli oxla öldürülmüşün birisi, siz isә
әllәriniz başınızın üstündә, özünüzü soxmağa yer tap -
mırsız… Açıq danışdığıma görә üzr istәyirәm, mәnim
generalım, hәr şeyi olduğu kimi deyirәm... İndi daha deyә
bilәrәm ki, sizi heç vaxt sevmәmişәm, sizsә nәyә görәsә
beyninizә yeritmisiz ki, guya sizi sevirәm. Yox, mәn
hәmişә sizә nifrәt elәmişәm. Azadlığımı sizin ucbatı -
nızdan itirdim, kefim istәyәn kimi veyillәnmәyә dә
imkan vermәdiniz. O vaxtdan hәr gün Allaha yalvarırdım
ki, sizә ölüm göndәrsin, ya әziyyәtli, ya yüngül bir ölüm,
fәrqi yoxdu... tәki sizdәn canım qurtarsın, tәki siz mәnim
acı taleyimin cәzasını çәkәsiz. Axı başıma daha nә oyun
açmadınız?! Taxta çәkiclә döyә-döyә dabanlarımı xurd-
xәşil elәyib ayaqlarımın altını öz ayağınızın gününә
saldınız ki, sizin kimi ayağımı sürüyә-sürüyә gәzim,
qarnımda şiş әmәlә gәlsin deyә böyrümü çәkmә qıyığı
ilә deşdiniz, yazıb-oxumağı yadırğatmaq, bildiklәrimi
unutdurmaq üçün mәni skipidar içmәyә mәcbur etdiniz,
34 çünki özünüz yazıb-oxumağı bacarmırdınız... yazıq anam
isә mәnә savad vermәkdәn ötrü nә qәdәr әziyyәt
çәkmişdi!.. Çox-çox rәsmi yerlәrә, paradlara öz әvәzinizә