Page 151 - Patriarxın payızı

PATRİARXIN PAYIZI

mәkdәn xilas elәdi. O zaman hökumәt iqamәtgahına
buraxılan bir neçә adamın saat ikidәn sonra günün әn isti
vaxtlarını talvar kölgәsindә, hörmә yellәnәn kresloda
keçirәn prezidenti görmәyә ixtiyarı vardı. Yellәnәn kres-
losunda outran general yarı yuxulu halda yaxınlıqdakı
mәktәbdә oxuyan qızların sarayın elә dә möhkәm qorun-
mayan arxa darvazalarına dırmaşaraq mürgü içindә
tәrpәnmәdәn oturub-qalan prezidenti, gicgahına qoyul -
muş saralmış mәlhәm otları müşahidә etdiklәrini, sapsarı
gün şüalarının talvar yarpaqları arasından üstünә süzülüb
onu yaquara oxşatmağına, “dәniz iblisi”nin ağzı kimi
açıq qalan ağzına baxdıqlarını görürdü... “Qoca kaftar!” –
deyә qızlar onu cinlәdir, prezident isә onların nә dediyini
eşitmir, qızlara havanın titrәk bürküsündәn baxaraq
mehriban-mehriban әl elәyir, heç mığmığaların qulaq -
batıran vızıltısını da eşitmirdi… o, ümumiyyәtlә, heç nә
eşitmirdi… tәkcә bataqlıqların vә dәniz xәrçәng lәrinin
iyini duyur, aradabir toyuqların asta-asta dim diklәdiyi
ayaq barmaqlarını tәrpәdirdi. Onun real dün yayla әlaqәsi
cәmi-cümlәtanı bir neçә qiymәtli xatirәdәn ibarәt idi –
dövlәt işlәrindәn uzaqlaşdığı gün dәn bәri bircә bu
xatirәlәrlә yaşayır, heç nә düşün mәdәn dumanlı haki -
miyyәt havasında gicәllәnirdi: adamsız, tәnha sarayın
dәhlizlәriylә süründüyü, boş kabinetlәrdә gizlәndiyi
gecәlәrdә ona yalnız mәruzә mәtni vәrәq lәrinin kәnar -
larını qopararaq hәmin o kağız parçalarına zәrif xәttiylә
yazdığı sönük xatirәlәri – onu ölümdәn xilas edәn, ölüm
qorxusu yellәrinә sinә gәrib davam gәtirmәyә yardımçı
olan xatirәlәri kömәk edirdi. Belә gecәlәrin birindә o,
kağız parçalarından birinә zәrif xәttiylә: “Mәnim adım
Sakariasdır!” – sözlәrini yazdı, sonra bu sözü mayakın
işığında ötәri oxudu, sonra bir dә vә bir dә oxudu; o qәdәr
oxudu ki, öz adı ona yad göründü, sonra özü-özündәn:
“Axı bu sәnin nәyinә lazımdı?..” – soruşdu vә kağızı tikә- 151
parça edib yerә tökdü. “Mәn elә mәnәm!” Sonra ayrı
kağız parçası götürüb yazdı ki, yüz yaşı tamam olub; bu