Page 123 - Patriarxın payızı

PATRİARXIN PAYIZI

tayında – qonşu mәmlәkәtin әrazisindә yerlәşәn, başı
üzәrindәn soyuq yağış әskik olmayan, hisli-paslı dumana
bürünmüş bu ürәksıxan şәhәri seyr elәmәyә başlamışdı;
o, soyuq şәhәrә baxır, küçәlәrlә şütüyәn tramvayları,
tramvayların salonlarında oturmuş zövqlü geyimli
adamları, kiminsә tәmtәraqlı dәfn mәrasimini – kataf -
1
alkın arxasınca gedәn başılәlәkli perşeronlar qoşulmuş
karet düzümünün hәrәkәtini görmüşdü, kilsәnin sütunlu
eyvanında qәzetlәrә bürünüb yatmış uşaqlara baxıb
tәәccüb içindә: “Lәnәt şeytana, burada nә qәribә adamlar
yaşayır?! Olmaya, bunların hamısı şairdi?..” – deyәndә
kimsә böyürdәn: “Heç dә yox, mәnim generalım, bunlar
şair-zad deyil, kübarlardır. Ölkәni onlar idarә edir” –
demişdi. Prezident hәmin sәfәrdәn yüksәk әhvali-
ruhiyyәdә qayıtmışdı, çünki bu dünyada heç bir yerin ona
hәdsiz hәzz verәn xarlamış quayava meyvәsinin әtriylә,
1
doğma şәhәr-kәndlәrin hay-küylü basabası ilә müqayisә
edilә bilmәdiyini özü üçün kәşf etmişdi, bu dünyada heç
nәyin günәşin qürub çağında qәlblәrә çökәn sirli qüssәni,
xiffәt hissini әvәz edә bilmәyәcәyini, bir dә bu yoxsul
ölkәnin hüdudlarından kәnara qәdәm basmayacağını
anlamışdı… ona görә ki, düşmәnlәrinin dediyi kimi,
kreslosunu itirmәkdәn qorxur. “Ona görә ki, ana, insan
öz meşәsindә bitәn ağacdı, insan elә bir heyvandı ki,
yuvasını yalnız bir halda – özünә yem tapmaq üçün tәrk
edir”. Bu sözlәri öz-özünә, ölümqabağı tövbә sәmi -
miyyәtiylә deyirdi, siestanın mürgülü saatlarında isә bu
barәdә sadәcә düşünür, uzaq illәrin arxasında qalmış
hәmin o avqust gecәsini – hakimiyyәt hәrisliyinin dә bir
hәddinin olduğunu anladığı, öz ölkәsini idarә etmәkdәn
savayı ayrı bir iddiası olmadığını etiraf etdiyi gecәni
xatırlayırdı… bu hәqiqәt ona hәmin axşam kabinetinin
bürkülü alaqaranlığında qәbul etdiyi gәnc әcnәbi ilә –
123
1 Perşeron – ağır yük daşıyan xüsusi cins at
1 Quayava – ağac