Page 112 - Patriarxın payızı

kimi, apaydın gördü – rütbә nişanları taxılmamış hәrbi-
sәhra geyimindә, sol tayının dabanında qızılı mahmız
olan uzunboğaz çәkmәlәrdә, döşәmәdә üzüqoylu
uzandığı halda… Bunun harda baş verdiyini soruşanda
qarı lәyәndәki suyun işıq şölәlәrini izlәyә-izlәyә cavab
verdi ki, bu yer indi oturduqları otaqdan böyük olmayan
QABRİEL QARSİA MARKES görünür, dәnizә açılan pәncәrә, ağ divarlar, hansısa
bir otaqdır vә içindә yazı masası, elektrik yelqovanı

atların şәkli vә üzәrindә әjdaha tәsvir olunmuş bayraq
görünür… Onda prezident: “Aha!” – dedi. O bu tәsvirdә
iclas salonunun qonşuluğunda yerlәşәn kabinetini tanı -
mışdı… Odur ki: “Bәs mәn necә ölәcәyәm, öldürә cәklәr,
ya pis bir xәstәlikdәn ölәcәyәm?” – soruşanda qarı
demişdi ki, yox, onu nә öldürәcәklәr, nә dә pis
xәstәlikdәn ölәcәk, öz әcәliylә gedәcәk vә ölüm onu
yatdığı yerdә yaxalayacaq… özü dә әziyyәtsiz-filansız,
rahat ölәcәk. Prezident: “Aha!” – deyib gizli hәyәcanla:
“Bәs nә vaxt?” – soruşdu. Qarı cavab verdi ki, qorx -
masın, onun yaşı qәdәr – yüz yeddi il yaşayacaq, bundan
sonra daha yüz iyirmi beş il ömür sürәndәn sonra indicә
suda gördüyü hadisә baş verәcәk. O: “Aha!” – dedi vә
xәstә qarını peşәkar cәllad mәharәtiylә – ona heç bir
işgәncә vermәdәn qızılı mahmızının bağıyla üsulluca
boğub öldürdü; hәrçәnd bu vaxtacan müharibәdә dә, dinc
dövrlәrdә dә bir adamı, bir heyvanı şәxsәn özü öldür -
mәmişdi, zavallı qarı qәtlә yetirdiyi yeganә can lıydı;
qarını da ona görә öldürdü ki, yer üzündә özündәn savayı
heç kәs prezidentin harada vә nә vaxt ölәcәyini bilmәsin
vә bu әclaflığı uzun-uzadı payız gecәlәrindә dә ruhunu
narahat elәmir, vicdanını zәrrәcә ağrıtmırdı, әksinә, bu
hadisәni özünә alqışla, öyüd kimi xatırlamağı sevirdi –
bax bu cür zalım vә qәtiyyәtli olmaq gәrәkdir.
O, Manuela Sançes hәmin o günәş tutulması
112 hadisәsinin qaranlıq zülmәtindә qeyb olandan bәri
keçmiş әzmini vә qәtiyyәtini dönә-dönә, tәәssüflә
xatırlayır, özünü qızdan iyrәndirmәyә çalışırdı ki, vücudu