Page 106 - Patriarxın payızı

Prezident: “Bu xoruza neçә verim?” – soruşanda
Dionisio İquaran çәkinә-çәkinә: “Peşkәşdi, cәnab gene -
ral, götürün”, – demişdi. Dionisio camaatın alqışı, musiqi
vә fişәng sәslәrinin sәdaları altında evinә yollananda vә
yol boyu hamıya mәğlubedilmәz qırmızı xoruzunun
әvәzinә ona verilmiş üç cüt yarlı-yaraşıqlı cins xoruzu
QABRİEL QARSİA MARKES hәmin gecә o, yataq otağına girib qapını arxadan
göstәrib öyünәndә çoxları ona qibtә elәmişdi, lakin elә

bağlamış, evdә çәkilmiş qamış romunun bir şüşәsini
1
başına çәkib özünü qamakın kәndirindәn asmışdı…
çünki generalın bu yüksәk mükafatına, әnamına layiq
görülmüş zavallı onu hansı bәdbәxtliklәrin vә fәlakәtlәrin
gözlәdiyini duymuşdu; generalı isә belә şeylәr әsla
düşündürmür, bu tәntәnәli mәrasimlәrdәn vә sәfәrlәrdәn
sonra görüş vaxtı hal-әhval tutub söhbәtlәşdiyi, yaxud
sadәcә, adlarını çәkdiyi adamların başına bu qәdәr faciәli
hadisәlәrin gәlmәsi dә onu nәdәnsә maraqlandırmır,
arxasınca uzanan “arzuolunmaz şәxslәrin” qanlı izlәri
narahat elәmirdi. Generalı sevәnlәrin yeganә qismәti
lәnәt vә ölüm idi; adi söhbәtlәr zamanı kiminsә onun
adını sәhv demәsi, ya hansısa sözü başqa şәkildә
işlәtmәsi kifayәt idi ki, generalı müşayiәt edәn muzdlu
әlaltıları bu tәsadüfi xәtanı heç bir günahı olmayan o
adamın tәqibinә başlamaq işarәsi kimi yozsunlar. O, ölkә
2
boyu әcaib armadil yerişiylә gәzib-dolaşır, tük basmış
üz-gözüylә, qatı tәr iyi verәn vücuduyla qәfildәn kiminsә
evindә, ya mәtbәxindә peyda olur, ilk baxışda fağır
yolçunu andıran bu adamın gәlişi ev sakinlәrinin canına
3
vәlvәlә salırdı; o, totumayla gil badyadan su götürür, onu
әcaib bir fınxırtıyla içib yanğısını söndürür, yaxud qazana
yaxınlaşıb әlini içinә soxur, oradan әt tikәlәri seçib
götürür, ağzını marçıldada-marçıldada, köpәnәcәn ye -
yirdi; özü dә o qәdәr sadәydi ki, bu sadәlikdәn adamların

106 1 Qamak – tor yellәncәk
2 Armadil – dәri әvәzinә buynuz tәbәqәsiylә örtülü kisәli heyvan
3 Totuma – burada: balqabaqdan hazırlanan qab