Page 101 - Patriarxın payızı

PATRİARXIN PAYIZI

1
yaradıcısı Papa Monteronun şәrәfinә keçirilәn bayramda
Manuela rumba oynayırmış, sonra yenә mәlum olurdu ki,
sәn demә, rәqs edәn başqasıymış... gah deyirdilәr, onu
Barlovento adalarında – mağaraların girәcәyindә rәqs
edәnlәrin arasında görüblәr, gah Arakatakadakı şәn likl -
әrdә Panama dәflәrinin ritmlәri altında oynayan görüblәr,
sonra da mәlum olurdu ki, yenә o deyilmiş: “Onu iblis
aparıb, mәnim generalım, iblis! Ayrı cür ola da bilmәz!..”
Onda o bu ağır dәrddәn bircә ona görә ölmәdi ki, özünü
ölümün ixtiyarına vermәyә hirsi-hikkәsi çatmadı, çünki
bilirdi ki, sevgidәn ölmәyәcәk, bilirdi ki, taleyinә belә
ölüm yazılmayıb... bunu hәmin o uzaq gecә – hәlә
hakimiyyәtә gәlmәmişdәn çox-çox әvvәl, falçı qadının
yanına gedib suda falına baxdırandan, sehrli suyun onun
ovcunda yazılmayanları, kartda, qәhvә çöküntülәrindә vә
sairәdә görünmәyәnlәri xәbәr verәndәn bilirdi… yalnız
әzәl suyun güzgüsü onun taleyinin gizli sirlәrini aça
bilәrdi... vә mәhz hәmin o әzәl suyun güzgüsündә o öz
әcәliylә – yuxuda öldüyünü, iclas zalının yanındakı kabi-
netinin döşәmәsinә üzüüstә düşüb hәmişәki yatdığı
vәziyyәtdә – sifәtini balış әvәzinә, ovuclarında gizlәmiş
halda, ordensiz-nişansız hәrbi sәhra geyimindә, qızılı
mahmızlı uzunboğaz çәkmәlәrindә, namәlum yaşda –
yüz yeddi yaşla iki yüz otuz yaş arasında öldüyünü
görmüşdü... Ömrünün payızında onu eynilә belә bir
vәziyyәtdә tapdıq, daha doğrusu, onu yox, Patrisio
Araqonesin meyitini tapdıq vә budur, yalançı ölümündәn
illәr ötәndәn sonra biz yenә onun meyitinә tamaşa
edirdik… – hәmin yerdә, hәmin vәziyyәtdә vә hәmin
geyimdә… lakin hәmin o hәrc-mәrclik dövründә heç kәs
heç nәyә әmin deyildi vә bir kәs qәti şәkildә deyә
bilmәzdi ki, bu, hәqiqәtәn, onun ölüsüdür… qriflәrin
dimdiklәyib-parçaladığı, soxulcanların eşib-yediyi bu
qoca cәsәd mәhz onun meyitidir… çürüyüb eybәcәr 101

1 Papa Montero – Nikolas Gilyenin şeirinin personajı