Page 54 - Migel Delibes "Seçilmiş əsərləri"

– Bir yana baxanda, ölüm elә dә pis şey deyil,

Lenuar. Dәrindәn düşünәndә, mәrhәmәtlidi, ağrıları-

mıza, iztirablarımıza son qoyur. Bu mәnada ölüm tәkcә

mәrhәmәtli deyil, hәm dә arzuolunandı. Əgәr әmәl-

lәrimiz, düşüncәlәrimiz xatirәlәrdә әbәdi yaşasa, nәticә

etibarıyla ölüm elә dә әhәmiyyәt kәsb elәmәzdi. Əsl

işgәncә – izsiz-soraqsız ölmәkdi, Lenuar, ancaq lap

yaxınlarının sevdiyi, sevmәyә borclu olduqları cılız Don

Juan kimi gәbәrmәkdi, belә bir adamın haçansa

yaşadığını isә, onun tabutda evdәn çıxarıldığını görәn

yalnız qapıçı qadın deyә bilәr. Bunlar müxtәlif şeylәrdi,

Lenuar. Bir var – mәşhur adam kimi ölәsәn, bir dә var –

dilәnçi kimi. Dilәnçi kimi öldün, Lenuar, vәssalam,

üstünә tava daşlarını düzәn kimi, yırtıq-deşiyi sementlә

tutan kimi, hәr şey bitәcәk. Bu yerdә, caizsә, demәk olar:

“Hә, dincәlmәk zamanı çatdı”. Ancaq, Lenuar, öz әhә-

miyyәtsizliyini, soxulcanın da sәndәn üstün olduğunu

54 dәrk elәyәndә mәgәr rahatca yatmaq mümkünmü?
Neylәmәk olar? Hәr şey lazım olduğu kimi gedir, insan

yaşamaq üçün yaranıb vә yalnız mәşhurlaşan adam

qәbirdә rahat ola bilәr ki, üstünә gәlәn yolu ot basmay-

acaq, o, tәk deyil, yalnız gözlәmәk lazımdı, dirilәr onun

xatirәsini әziz tuturlar, ya dalınca soyürlәr, hәr halda,

unutmurlar, kim olduğunu bilirlәr, öz xatirәlәriylә onun

tәnhalığını mәnalandırırlar. Onda, Lenuar, mәnә inanın

ki, siz tamamilә ölmürsünüz, mütlәq heçsizlik yoxdu,

tamam unudulmaq yoxdu, ona görә nәfәs tutulması da

yoxdu, siz, ya sizin xatirәniz – fәrqi yoxdu, dünyada,

dirilәrin dilindә, ağlında qalır vә siz başqa adamlarda,

başqa canlı hüceyrәlәrdә, canlı üzvlәrdә yaşayırsınız.

Bu, mәşhurluqdu, Lenuar, ölü üçün bu – ağ ciyәrdi,

mәşhurluq adamı ölümsüzlәşdirir vә әbәdi yaşadır.

Robinetin bozumtul gözlәri iblisanә parıltıyla alışıb-

yandı, Davisito. Aurita ona heyrәtlә baxırdı, mәnsә

әvvәlki kimi tamamilә onun iradәsinә tabeydim, gәrgin

vә müti halda bütün diqqәtimi ona yönәltmişdim.