Page 203 - "Hər suala bir cavab" (I cild)
P. 203
Bu ? 203
Avtomobili kim yaradıb?
B ir çox böyük hadisәlәrdәn fәrqli yaranan bütün erkәn avtomobillәr çox
olaraq, avtomobilin ixtirasını cәhәtdәn qardaşların nümunәsini tәqlid
kimsә öz adına çıxa bilmәz. O, edirdi. Kimsә tamam fәrqli bir şey yaratmaq
özünün müasir sәviyyәsinә uzun onilliklәr fikrinә düşmürdü. Qalan ixtiraçıların elәdiyi
boyu saysız-hesabsız ideyanın tәtbiqi ,hәmin maşına benzin mühәrriki vә arxa
nәticәsindә gәlib çıxıb. tәkәrlәrin fırlanması üçün ötürücü qayış
Mühәrriki olan ilk yerüstü nәqliyyat artırmaq olub.
vasitәsini 1769-cu ildә fransız Nikola Kunyo
düzәldib. Bu ağır buxar mühәrriki, nәhәng Avtomobilә yalnız bir nәqliyyat vasitәsi
qazanı olan, yöndәmsiz, üçtәkәrli araba kimi baxandan sonra ixtiraçıların diqqәti
idi. Saatda 5 kilometr sürәtlә gedir vә hәr onun daha rahat vә daha güclü olmasına
24 kilometrdәnbir yanacaq vә su ehtiyatı yönәldi. Onlar tezliklә başa düşdü ki,
bitirdi! kabrioletin kövrәk forması avtomobil üçün
1789-cu ildә amerikalı Oliver Evans o qәdәr dә uğurlu deyil. Tәdricәn bizim
Birlәşmiş Ştatlarda ilk dәfә olaraq özügedәn bu gün gördüyümüz maşınları xatırladan
arabasına patent alır. Bu araba dördtәkәrli kuzovlar düzәldilmәyә başlandı. Mühәrrik
idi, arxasında avar rolunu oynayan daha oturacaqların altından çıxarılaraq, maşının
bir tәkәri vardı ki, hәm quruda, hәm suda ön tәrәfindә yerlәşdirildi. Yüngül velosiped
gedә bilsin. Evansın arabasının ağırlığı 19 vә araba tәkәrlәri daha güclülәriylә әvәz
ton idi! olundu, idarә etmәk üçün müxtәlif dәstәkl-
Tәxminәn 80 ildәn sonra, özüyeriyәn әrin әvәzinә sükan qoyuldu. Vә nәhayәt,
ekipajlar üzәrindә tәcrübәlәr davam et- konstruksiya daha möhkәm olsun deyә,
dirildi. Onların әksәriyyәti buxar maşınları ağac yerinә poladdan istifadә etdilәr vә
әsasında işlәyirdi, amma aralarında bununla bizim müasir avtomobillәrin
elektriklә işlәyәnlәri dә vardı. Elektriklә yaranmasına geniş yol açıldı.
işlәyәn maşınlar sәrnişinlәrindәn savayı,
ağır akkumulyatorlarını da daşımalı olurdu.
Nәhayәt, 19-cu әsrin 80-ci illәrindә bu
sahәdә müasir avtomobillәrin yaranmasına
yol açan iki mühüm ixtira edildi. Onlardan
biri daxili yanma mühәrriklәrinin, digәri
pnevmatik, yәni içindә hava olan tәkәrlәrin
ixtirası idi.
Benzinlә işlәyәn ilk maşın isә 1887-ci
ildә alman Qotlib Daymler tәrәfindәn
düzәldilib. Birlәşmiş Ştatlarda iki qardaş,
Frenk vә Çarlz Düri Amerikanın benzinlә
işlәyәn ilk uğurlu avtomobilini 1892-ci ildә
yaratdılar. Onların maşını “atsız kabriolet”
adıyla tanınırdı. Əslindә, ondan sonra
Avtomobili kim yaradıb?
B ir çox böyük hadisәlәrdәn fәrqli yaranan bütün erkәn avtomobillәr çox
olaraq, avtomobilin ixtirasını cәhәtdәn qardaşların nümunәsini tәqlid
kimsә öz adına çıxa bilmәz. O, edirdi. Kimsә tamam fәrqli bir şey yaratmaq
özünün müasir sәviyyәsinә uzun onilliklәr fikrinә düşmürdü. Qalan ixtiraçıların elәdiyi
boyu saysız-hesabsız ideyanın tәtbiqi ,hәmin maşına benzin mühәrriki vә arxa
nәticәsindә gәlib çıxıb. tәkәrlәrin fırlanması üçün ötürücü qayış
Mühәrriki olan ilk yerüstü nәqliyyat artırmaq olub.
vasitәsini 1769-cu ildә fransız Nikola Kunyo
düzәldib. Bu ağır buxar mühәrriki, nәhәng Avtomobilә yalnız bir nәqliyyat vasitәsi
qazanı olan, yöndәmsiz, üçtәkәrli araba kimi baxandan sonra ixtiraçıların diqqәti
idi. Saatda 5 kilometr sürәtlә gedir vә hәr onun daha rahat vә daha güclü olmasına
24 kilometrdәnbir yanacaq vә su ehtiyatı yönәldi. Onlar tezliklә başa düşdü ki,
bitirdi! kabrioletin kövrәk forması avtomobil üçün
1789-cu ildә amerikalı Oliver Evans o qәdәr dә uğurlu deyil. Tәdricәn bizim
Birlәşmiş Ştatlarda ilk dәfә olaraq özügedәn bu gün gördüyümüz maşınları xatırladan
arabasına patent alır. Bu araba dördtәkәrli kuzovlar düzәldilmәyә başlandı. Mühәrrik
idi, arxasında avar rolunu oynayan daha oturacaqların altından çıxarılaraq, maşının
bir tәkәri vardı ki, hәm quruda, hәm suda ön tәrәfindә yerlәşdirildi. Yüngül velosiped
gedә bilsin. Evansın arabasının ağırlığı 19 vә araba tәkәrlәri daha güclülәriylә әvәz
ton idi! olundu, idarә etmәk üçün müxtәlif dәstәkl-
Tәxminәn 80 ildәn sonra, özüyeriyәn әrin әvәzinә sükan qoyuldu. Vә nәhayәt,
ekipajlar üzәrindә tәcrübәlәr davam et- konstruksiya daha möhkәm olsun deyә,
dirildi. Onların әksәriyyәti buxar maşınları ağac yerinә poladdan istifadә etdilәr vә
әsasında işlәyirdi, amma aralarında bununla bizim müasir avtomobillәrin
elektriklә işlәyәnlәri dә vardı. Elektriklә yaranmasına geniş yol açıldı.
işlәyәn maşınlar sәrnişinlәrindәn savayı,
ağır akkumulyatorlarını da daşımalı olurdu.
Nәhayәt, 19-cu әsrin 80-ci illәrindә bu
sahәdә müasir avtomobillәrin yaranmasına
yol açan iki mühüm ixtira edildi. Onlardan
biri daxili yanma mühәrriklәrinin, digәri
pnevmatik, yәni içindә hava olan tәkәrlәrin
ixtirası idi.
Benzinlә işlәyәn ilk maşın isә 1887-ci
ildә alman Qotlib Daymler tәrәfindәn
düzәldilib. Birlәşmiş Ştatlarda iki qardaş,
Frenk vә Çarlz Düri Amerikanın benzinlә
işlәyәn ilk uğurlu avtomobilini 1892-ci ildә
yaratdılar. Onların maşını “atsız kabriolet”
adıyla tanınırdı. Əslindә, ondan sonra
