Page 201 - "Hər suala bir cavab" (I cild)
P. 201
Bu ? 201
Fotokameranı kim icad edib?
Bu gün, bir anda hazır olan rini verirdilәr. Onların çoxunu burada
fotoşәkillәr çәkә bildiyimiz bir müzakirә etmәk hәddindәn ziyadә mürәk-
zamanda yaşayırıq. Bunun müm- kәbdir. Ən әsası, siz artıq bildiniz ki, foto-
kün olması üçün yüz illәrlә tәcrübә nun tәkamülü üçün bir xeyli zaman vә
aparıldığına çәtin inanarıq. Fotoşәkil yorucu sәylәr tәlәb olunub.
çәkmәk tәk bir insanın ixtirası deyil. Sizi
fotonun bugünkü sәviyyәyә necә çatdığı Vә nәhayәt, 1888-ci ildә “İstmәn dray
ilә tanış etmәk üçün gәrәk onun bütün pleyt әnd film” (ing. Eastman Dry Plate
tarixini qısaca aydınlaşdıraq. and film) şirkәtinin istehsal etdiyi, “Kodak”
11-16-cı әsrlәr arasında insanlar “kame- sistemli foto makinası satışa çıxarıldı. Bu
ra-obskura” adlanan bir cihazdan istifadә makinanın içindә özünün filmi olurdu.
edirdilәr. Bu cihaz, tәsviri vәrәq üzәrinә Eni 6 santimetr olan bu film 100 şәkil üçün
proyeksiya etmәk imkanı verirdi. Sonra kifayәt idi. Kameradan tam istifadә olu-
hәmin tәsvirin konturlarını әllә cızırdılar nandan sonra, onu “Roçester” (ing.
ki, obyektin dәqiq şәklini ala bilsinlәr. Rochester) şirkәtinә qaytarırdılar. Burada
Aydındır ki, hәmin bu kameraya fotoaparat filmi çıxarır, aydınladır vә çap edirdilәr.
deyә bilmәrik. Bundan sonra aparata yeni film qoyulur
1568-ci ildә Daniello Barbaro “kamera- vә müştәriyә qaytarılırdı.
obskura”nı linzadan ibarәt obyektivlә vә
tәsvirin dәqiqliyini tәmin etmәk üçün di- İndi dünyada milyonlarla pәrәstişkarı
ametri böyüyüb-kiçilә bilәn bir dәliklә olan müasir foto sәnәtinin tarixçәsi dә
tәchiz etdi. 1802-ci ildә ser Tomas Uecvud hәmin vaxtdan etibarәn başlanır.
vә ser Hamfri Deyvi kontakt çapı üsuluyla
üstündә xüsusi örtük qatı olan kağızda
siluetlәr vә tәsvirlәr aldılar, amma dayanıqlı
şәkillәr әldә olunmadı.
1816-cı ildә Cozef Nips hәlә kamil ol-
mayan bir fotoaparat düzәltdi. Cihaz kiçik
qutudan vә mikroskopdan götürülmüş
obyektivdәn ibarәt idi. Nips cihazın kömәyi
ilә ilk dәfә neqativ әldә edә bildi. 1835-ci
ildә Uilyam Talbot neqativdәn ilk dәfә
pozitiv şәkil aldı vә bu şәkli saxlamağa
müvәffәq oldu.
1839-cu ildә Lui Tager “dagerrotip” ad-
lanan bir proses kәşf etdiyini açıqladı. Bu
proses zamanı tәsvir gümüş tәbәqә
üzәrindә sabitlәşdirilirdi... Zaman keçirdi,
bütün dünyada әn müxtәlif adamlar
fotoşәklin tәkmillәşdirilmәsinә öz töhfәlә-
Fotokameranı kim icad edib?
Bu gün, bir anda hazır olan rini verirdilәr. Onların çoxunu burada
fotoşәkillәr çәkә bildiyimiz bir müzakirә etmәk hәddindәn ziyadә mürәk-
zamanda yaşayırıq. Bunun müm- kәbdir. Ən әsası, siz artıq bildiniz ki, foto-
kün olması üçün yüz illәrlә tәcrübә nun tәkamülü üçün bir xeyli zaman vә
aparıldığına çәtin inanarıq. Fotoşәkil yorucu sәylәr tәlәb olunub.
çәkmәk tәk bir insanın ixtirası deyil. Sizi
fotonun bugünkü sәviyyәyә necә çatdığı Vә nәhayәt, 1888-ci ildә “İstmәn dray
ilә tanış etmәk üçün gәrәk onun bütün pleyt әnd film” (ing. Eastman Dry Plate
tarixini qısaca aydınlaşdıraq. and film) şirkәtinin istehsal etdiyi, “Kodak”
11-16-cı әsrlәr arasında insanlar “kame- sistemli foto makinası satışa çıxarıldı. Bu
ra-obskura” adlanan bir cihazdan istifadә makinanın içindә özünün filmi olurdu.
edirdilәr. Bu cihaz, tәsviri vәrәq üzәrinә Eni 6 santimetr olan bu film 100 şәkil üçün
proyeksiya etmәk imkanı verirdi. Sonra kifayәt idi. Kameradan tam istifadә olu-
hәmin tәsvirin konturlarını әllә cızırdılar nandan sonra, onu “Roçester” (ing.
ki, obyektin dәqiq şәklini ala bilsinlәr. Rochester) şirkәtinә qaytarırdılar. Burada
Aydındır ki, hәmin bu kameraya fotoaparat filmi çıxarır, aydınladır vә çap edirdilәr.
deyә bilmәrik. Bundan sonra aparata yeni film qoyulur
1568-ci ildә Daniello Barbaro “kamera- vә müştәriyә qaytarılırdı.
obskura”nı linzadan ibarәt obyektivlә vә
tәsvirin dәqiqliyini tәmin etmәk üçün di- İndi dünyada milyonlarla pәrәstişkarı
ametri böyüyüb-kiçilә bilәn bir dәliklә olan müasir foto sәnәtinin tarixçәsi dә
tәchiz etdi. 1802-ci ildә ser Tomas Uecvud hәmin vaxtdan etibarәn başlanır.
vә ser Hamfri Deyvi kontakt çapı üsuluyla
üstündә xüsusi örtük qatı olan kağızda
siluetlәr vә tәsvirlәr aldılar, amma dayanıqlı
şәkillәr әldә olunmadı.
1816-cı ildә Cozef Nips hәlә kamil ol-
mayan bir fotoaparat düzәltdi. Cihaz kiçik
qutudan vә mikroskopdan götürülmüş
obyektivdәn ibarәt idi. Nips cihazın kömәyi
ilә ilk dәfә neqativ әldә edә bildi. 1835-ci
ildә Uilyam Talbot neqativdәn ilk dәfә
pozitiv şәkil aldı vә bu şәkli saxlamağa
müvәffәq oldu.
1839-cu ildә Lui Tager “dagerrotip” ad-
lanan bir proses kәşf etdiyini açıqladı. Bu
proses zamanı tәsvir gümüş tәbәqә
üzәrindә sabitlәşdirilirdi... Zaman keçirdi,
bütün dünyada әn müxtәlif adamlar
fotoşәklin tәkmillәşdirilmәsinә öz töhfәlә-
