Page 195 - "Hər suala bir cavab" (I cild)
P. 195
Bu ? 195
Şüşә necә ixtira olundu?
İnsan min illәrdir ki, şüşәnin nә vә tәbәrrüklәri eramızdan 7000 min il
olduğunu bilir. Uzun müddәt ondan әvvәlә aid mәqbәrәlәrdәn indi dә tapırlar.
bәzәk vә qiymәtli әşyaların Amma bu mәmulatlar ora Suriyadan da
hazırlanmasında istifadә ediblәr. Şüşә, gәtirilә bilәrdi. Dәqiq bildiyimiz bircә bu-
sözün hәqiqi mәnasında, onun әn әsas dur ki, eramızdan 1500 il qabaq misirlilәr
keyfiyyәtindәn – şәffaflığından istifadә artıq öz şüşәlәrini düzәldә bilirdilәr. Bunun
etmәyi öyrәnәndәn sonra faydalı oldu. üçün onlar xırdalanmış kvars daşıyla qum
Bәlli oldu ki, şüşәnin bu üzündәn o üzü qarışığından istifadә edirdilәr. Bu qarışığa
görünür! kobalt, mis, yaxud marqans qatılanda mavi,
Şüşәdәn çox qәdim zamanlardan bәri yaşıl, bәnövşәyi şüşәlәr almağın mümkün-
istifadә olunmasına baxmayaraq, kimsә lüyünü dә onlar aşkarlayıb.
onun ilk dәfә harada, nә vaxt düzәldiyini
bilmir. Şüşә istehsalı üçün әn әsas kom- Eramızdan әvvәl 1200-cü ildәn başlaya-
ponent qum, sodalı kül, yaxud potaş vә raq, misirlilәr şüşә formalarda tökmә qablar
әhәngdir. Onları bir yerdә yüksәk tem- düzәltmәyә başlamışdılar. Lakin şüşә
peraturda әridib qatırlar. Bu materiallar üfürmәk üçün borular xristian erasının
planetimizdә çox geniş yayıldığından, şüşә başlanğıcınadәk bәlli deyildi vә bu üsulun
hazırlanmasının sirri dә bir çox ölkәlәrә da müәllifi finikiyalılar idi.
bәlli idi. Odur ki, şüşәni ilk dәfә kimin
hazırladığı haqda vahid fikir yoxdur. Romalılar isә şüşә düzәltmәkdә mahir
Mövcud olan versiyalardan birinә әsasәn, ustalar olub. Görünür, nazik pәncәrә
şüşәni ilk dәfә qәdim finikiyalılar ixtira şüşәlәrini ilk dәfә elә onlar düzәldib. Yeni
edib. Əfsanәdә deyilir ki, onların bir eranın әvvәlindә isә pәncәrә şüşәsi artıq
gәmisinin heyәti Suriya sahillәrinә çıxır. adi mәişәt әşyasına çevrilmişdi!
Özlәrinә yemәk bişirmәk üçün tonqal
qalayanda, gil çanaqlarını üstünә qoymaq
üçün iri daş tapa bilmirlәr vә bu mәqsәdlә
gәmilәrindәki yükün arasında olan yekә
selitra (natriumun birlәşmәlәrindәn biri)
parçalarından istifadә edirlәr. İstinin
gücündәn selitra әriyib әtrafındakı quma
qarışır vә maye axıb şüşәyә çevrilir! Buna
inanıb-inanmamaq oxucunun işidir, amma
Yer üzündә şüşә hazırlanan әn qәdim
mәkanın Suriya olduğu bir faktdır.
Finikiyalı tacirlәrin isә bütün Aralıq dәnizi
ölkәlәrindә satdıqları şüşә bәr-bәzәk hәr
yanda şöhrәt tapmışdı.
Qәdim zamanlarda şüşә hazırlanan
ölkәlәrdәn biri dә Misir idi. Şüşә muncuqlar
Şüşә necә ixtira olundu?
İnsan min illәrdir ki, şüşәnin nә vә tәbәrrüklәri eramızdan 7000 min il
olduğunu bilir. Uzun müddәt ondan әvvәlә aid mәqbәrәlәrdәn indi dә tapırlar.
bәzәk vә qiymәtli әşyaların Amma bu mәmulatlar ora Suriyadan da
hazırlanmasında istifadә ediblәr. Şüşә, gәtirilә bilәrdi. Dәqiq bildiyimiz bircә bu-
sözün hәqiqi mәnasında, onun әn әsas dur ki, eramızdan 1500 il qabaq misirlilәr
keyfiyyәtindәn – şәffaflığından istifadә artıq öz şüşәlәrini düzәldә bilirdilәr. Bunun
etmәyi öyrәnәndәn sonra faydalı oldu. üçün onlar xırdalanmış kvars daşıyla qum
Bәlli oldu ki, şüşәnin bu üzündәn o üzü qarışığından istifadә edirdilәr. Bu qarışığa
görünür! kobalt, mis, yaxud marqans qatılanda mavi,
Şüşәdәn çox qәdim zamanlardan bәri yaşıl, bәnövşәyi şüşәlәr almağın mümkün-
istifadә olunmasına baxmayaraq, kimsә lüyünü dә onlar aşkarlayıb.
onun ilk dәfә harada, nә vaxt düzәldiyini
bilmir. Şüşә istehsalı üçün әn әsas kom- Eramızdan әvvәl 1200-cü ildәn başlaya-
ponent qum, sodalı kül, yaxud potaş vә raq, misirlilәr şüşә formalarda tökmә qablar
әhәngdir. Onları bir yerdә yüksәk tem- düzәltmәyә başlamışdılar. Lakin şüşә
peraturda әridib qatırlar. Bu materiallar üfürmәk üçün borular xristian erasının
planetimizdә çox geniş yayıldığından, şüşә başlanğıcınadәk bәlli deyildi vә bu üsulun
hazırlanmasının sirri dә bir çox ölkәlәrә da müәllifi finikiyalılar idi.
bәlli idi. Odur ki, şüşәni ilk dәfә kimin
hazırladığı haqda vahid fikir yoxdur. Romalılar isә şüşә düzәltmәkdә mahir
Mövcud olan versiyalardan birinә әsasәn, ustalar olub. Görünür, nazik pәncәrә
şüşәni ilk dәfә qәdim finikiyalılar ixtira şüşәlәrini ilk dәfә elә onlar düzәldib. Yeni
edib. Əfsanәdә deyilir ki, onların bir eranın әvvәlindә isә pәncәrә şüşәsi artıq
gәmisinin heyәti Suriya sahillәrinә çıxır. adi mәişәt әşyasına çevrilmişdi!
Özlәrinә yemәk bişirmәk üçün tonqal
qalayanda, gil çanaqlarını üstünә qoymaq
üçün iri daş tapa bilmirlәr vә bu mәqsәdlә
gәmilәrindәki yükün arasında olan yekә
selitra (natriumun birlәşmәlәrindәn biri)
parçalarından istifadә edirlәr. İstinin
gücündәn selitra әriyib әtrafındakı quma
qarışır vә maye axıb şüşәyә çevrilir! Buna
inanıb-inanmamaq oxucunun işidir, amma
Yer üzündә şüşә hazırlanan әn qәdim
mәkanın Suriya olduğu bir faktdır.
Finikiyalı tacirlәrin isә bütün Aralıq dәnizi
ölkәlәrindә satdıqları şüşә bәr-bәzәk hәr
yanda şöhrәt tapmışdı.
Qәdim zamanlarda şüşә hazırlanan
ölkәlәrdәn biri dә Misir idi. Şüşә muncuqlar
