Page 191 - "Hər suala bir cavab" (I cild)
P. 191
Bu ? 191
İlk mayakı kim inşa edib?
Siz heç xüsusi yol nişanları ol- vә istismarı ilә mәşğul olan xüsusi komis-
mayan, adamı yol ayrıclarından, siyaya malikdir.
döngәlәrdәn, yaxınlıqdakı şәhәr-
lәrdәn xәbәrdar etmәyәn şose tәsәvvür Mayakı quruda tikmәk mümkün olan-
edirsiniz? Tәbii ki, yox. Bilin ki, dәniz da, onun quruluşu çox sadә olur, inşası
yollarında da eynәn belә xәbәrdarlıq ucuz başa gәlir. Lakin mayakı daim
nişanlarına ehtiyac olur vә mayak da on- dalğaların hücumuna mәruz qalan bir
lardan biridir. Onun işığı dәnizçilәrә qayada, yaxud qumsallıqda, dәnizin
limanın yolunu göstәrir; onun kömәyiylә dayazlığında qurursansa, ağır mühәndis
özünüzün dәnizdәki yerinizi tәyin edә problemlәri öz hәllini tapmalıdır.
bilirsiniz; onun işığı gәmilәri sualtı qaya-
lardan, başqa tәhlükәli yerlәrdәn xәbәrdar Mayakın qüllәsi sәrt daşdan, mәsәlәn,
edir. qranitdәn, yaxud başqa daşdan inşa edilir,
İlk mayaklar başında alov yanan kiçik vә ya sәrt daşlarla üzlәnir. Qüllәni dәmir-
qüllәlәrdәn ibarәt idi. Görünür, belә qüllәlәr beton konstruksiyadan da qurmaq olar.
insanlar dәnizlәrә çıxmağa başlayan za- Əsas mәsәlә onun dayanıqlı olması, in-
manlardan, yәni neçә min il qәdimlәrdәn sanlara uzun müddәt qulluq edә bilmәsidir.
var. Heç kәs ilk mayakın nә vaxt yarandığını
dәqiq bilmir. Dәqiq bәlli olanı budur ki,
eramızdan әvvәl 7-ci әsrdә artıq çox mәşhur
bir mayak varmış: Gellespont yaxınlığındakı
Sigeum burnunda ucalan mayak.
Keçmiş zamanların әn mәşhur mayakı
isә Misirdә, İskәndәriyyә şәhәrindәki
mәrmәr Faros mayakıdır. Onu durduğu
adanın şәrәfinә adlandırmışdılar. Hәmin
mayak qalsaydı, yәqin, bu gün onun qiy-
mәti milyonlarla dollar olardı, çünki
İskәndәriyyә mayakı dünyanın yeddi
möcüzәsindәn biri seçilmişdi. Bu mayakın
başında yanan güclü alov bizim eranın 3-
cü әsrinә kimi gәmilәrә İskәndәriyyәnin
yolunu nişan verirdi.
Romalılar da neçә-neçә әzәmәtli, mәşhur
mayak inşa etmişdilәr, mәsәlәn, müasir
Fransa әrazisindәki, 17-ci әsrәdәk işlәyәn
Buloni mayakı. Onların inşa etdiyi mayaklar
müasir qurğulara nisbәtәn çox balaca, zәif
idi. İndi sahil xә i olan hәr bir ölkә öz
hökumәtinin tәrkibindә mayakların inşası
İlk mayakı kim inşa edib?
Siz heç xüsusi yol nişanları ol- vә istismarı ilә mәşğul olan xüsusi komis-
mayan, adamı yol ayrıclarından, siyaya malikdir.
döngәlәrdәn, yaxınlıqdakı şәhәr-
lәrdәn xәbәrdar etmәyәn şose tәsәvvür Mayakı quruda tikmәk mümkün olan-
edirsiniz? Tәbii ki, yox. Bilin ki, dәniz da, onun quruluşu çox sadә olur, inşası
yollarında da eynәn belә xәbәrdarlıq ucuz başa gәlir. Lakin mayakı daim
nişanlarına ehtiyac olur vә mayak da on- dalğaların hücumuna mәruz qalan bir
lardan biridir. Onun işığı dәnizçilәrә qayada, yaxud qumsallıqda, dәnizin
limanın yolunu göstәrir; onun kömәyiylә dayazlığında qurursansa, ağır mühәndis
özünüzün dәnizdәki yerinizi tәyin edә problemlәri öz hәllini tapmalıdır.
bilirsiniz; onun işığı gәmilәri sualtı qaya-
lardan, başqa tәhlükәli yerlәrdәn xәbәrdar Mayakın qüllәsi sәrt daşdan, mәsәlәn,
edir. qranitdәn, yaxud başqa daşdan inşa edilir,
İlk mayaklar başında alov yanan kiçik vә ya sәrt daşlarla üzlәnir. Qüllәni dәmir-
qüllәlәrdәn ibarәt idi. Görünür, belә qüllәlәr beton konstruksiyadan da qurmaq olar.
insanlar dәnizlәrә çıxmağa başlayan za- Əsas mәsәlә onun dayanıqlı olması, in-
manlardan, yәni neçә min il qәdimlәrdәn sanlara uzun müddәt qulluq edә bilmәsidir.
var. Heç kәs ilk mayakın nә vaxt yarandığını
dәqiq bilmir. Dәqiq bәlli olanı budur ki,
eramızdan әvvәl 7-ci әsrdә artıq çox mәşhur
bir mayak varmış: Gellespont yaxınlığındakı
Sigeum burnunda ucalan mayak.
Keçmiş zamanların әn mәşhur mayakı
isә Misirdә, İskәndәriyyә şәhәrindәki
mәrmәr Faros mayakıdır. Onu durduğu
adanın şәrәfinә adlandırmışdılar. Hәmin
mayak qalsaydı, yәqin, bu gün onun qiy-
mәti milyonlarla dollar olardı, çünki
İskәndәriyyә mayakı dünyanın yeddi
möcüzәsindәn biri seçilmişdi. Bu mayakın
başında yanan güclü alov bizim eranın 3-
cü әsrinә kimi gәmilәrә İskәndәriyyәnin
yolunu nişan verirdi.
Romalılar da neçә-neçә әzәmәtli, mәşhur
mayak inşa etmişdilәr, mәsәlәn, müasir
Fransa әrazisindәki, 17-ci әsrәdәk işlәyәn
Buloni mayakı. Onların inşa etdiyi mayaklar
müasir qurğulara nisbәtәn çox balaca, zәif
idi. İndi sahil xә i olan hәr bir ölkә öz
hökumәtinin tәrkibindә mayakların inşası
