Page 528 - alberto moravia_Макет 1

KÖRPӘ

Dünyaya nә sәbәbdәn bu qәdәr uşaq gәtirdiyimizi “Kasıblara
yardım cәmiyyәti” adından bizә maddi yardım göstәrәn
xeyirxah sinyora da soruşmuşdu. Tәrslikdәn, hәmin gün
arvadım bir az dilxor idi vә mәlum hәqiqәti ağına-bozuna
baxmadan bütün çılpaqlığı ilә ortaya qoymuşdu. “Pulumuz
olsaydı, axşamlar kinoya gedәrdik, – demişdi. – Pul yoxdusa,
daha neylәyәk, yatağa girib başlayırıq uşaq düzәltmәyә”. Bu
köntöy cavabdan sinyora bәrk incimiş, sağollaşmadan çıxıb
getmişdi. Mәn dә arvadımı bәs deyincә danlayıb, abrını
bükmüşdüm әtәyinә ki, sözü demәyin bir tәhәri var; lap
hәqiqәt dә olsa, bax gör o hәqiqәti kimә deyirsәn, kiminlә
danışırsan.
Subaylığın sultanlıq olduğu cavan vaxtlarımda yerli
qәzetlәrin “Roma xronikası”nı tez-tez oxuyurdum; orada
adamların başına gәlәn hәr cür bәdbәxt hadisәlәrdәn söz
açılırdı: oğurluq, qarәt, qәtl, intihar, küçә әhvalatları. Onda
mәnә inanılmaz görünürdü vә heç ağlıma da gәlmәzdi ki,
qәzetdәn oxuduğum bu müsibәtlәrdәn haçansa özümә dә pay
düşә bilәr. “Acınacaqlı fakt” – yәni insan o dәrәcәdә bәdbәxtdir
ki, başına heç bir iş gәlmәdәn, heç bir müsibәt-filan olmadan,
tәkcә elә öz mövcudluğuyla yazıqlıq hissi doğurur.
Hә, onda çox cavan idim vә bilmirdim ki, böyük ailәni
dolandırmaq nә olan şeydir. İndi isә yavaş-yavaş “acınacaqlı
fakta” çevrildiyimi görüb dәhşәtә gәlirәm. Misal üçün, qәzetdә
yazılır: “Onlar ağır ehtiyac içindә yaşayırlar”. Baxıb görürәm
ki, әn ağır ehtiyac içindә yaşayan elә özümәm. Yaxud yazırlar:
“Onların sığındığı evә, әslindә, ev demәk düzgün olmaz”.
Amma elә biz dә tormarançoda yaşayırıq; arvadım vә altı
1
uşağımla birgә, döşәklәrin arasında ayaq qoymağa yer olmayan

1 Tormaranço – Romanın әtrafında taxtalardan tikilmiş gecәqondu
528