Page 39 - alberto moravia_Макет 1
P. 39
Çoçara
qaldırıb divarlara yapışdırılmış müharibә plakatlarını isladırdılar.
Haribaldi körpüsü ilә Tibr çayının üstündәn adladıq, sonra
Arenula yaşayış massivini, Argentina vә Venesiya meydanlarını
arxada qoyduq. Bir neçә gün әvvәl Sütunlu meydanda gördüyüm
qara bayraqlardan biri dә Mussolininin sarayının eyvanından
asılmışdı. Sarayın giriş qapısını iki silahlı faşist qoruyurdu.
Meydanda heç kәs yox idi deyә olduğundan böyük görünürdü.
Әvvәlcә qara bayrağın üstündәki qızılı faşist emblemini
görmәdim vә mәnә elә gәldi ki, bu, matәm bayrağıdır; külәksiz
havada sallanan bayraq, adәtәn, ölüsü düşәn evlәrin qarşısından
asılan qara parçanı xatırladırdı. Faşist emblemini görәndәn
sonra başa düşdüm ki, bu, Mussolininin bayrağıdır. Covannidәn
soruşdum:
– Mәgәr Mussolini qayıdıb?
Covanni siqarı ağzından çıxarmadan vәcdlә dedi:
– Qayıdıb, ümid elәyәk ki, hәmişәlik burada qalacaq.
Eşitdiyimә tәәccüblәndim: bilirdim ki, Covanninin
Mussolinidәn xoşu gәlmir. Covanninin dediklәrinә hәmişә
tәәccüblәnirdim, onun nә fikirlәşdiyini bilmәk olmurdu. Ancaq
o, böyrümü dümsüklәyәrәk, eyhamla başa saldı ki, bu sözlәr
mәnә yox, faytonçuya ünvanlanıb. Mәncә, bu qәdәr ehtiyatlı
olmağa ehtiyac yox idi: faytonçu yaxşı adama oxşayırdı.
Papağının altından ağ saçları görünürdü, özü dә casusdan çox,
mәnim babamı xatırladırdı.
Nasionale küçәsinә gәlib çatdıq. Günәş Neron qüllәsinin
arxasından boylanmağa başladı, birdәn-birә hava aydınlaşdı.
Vağzala yan aldıq. Binanın içәrisi qaranlıq idi, gecәymiş kimi,
hәlә dә lampalar yanırdı. Adam әlindәn tәrpәnmәyә yerә yox
idi, çoxu da bizim kimi әliçamadanlı, bağlamalı sadә adamlar
idi. Silahlı alman әsgәrlәri dә çox idi. Heybәsini çiyninә almış
әsgәrlәr qaranlıq künclәrdә dayanıb söhbәtlәşirdilәr. Covanni
bizi vağzalın ortasında qoyub bilet almağa getdi. Onu
gözlәyәrkәn, birdәn-birә dәhşәtli gurultu qopdu – platformada
39
