Page 354 - alberto moravia_Макет 1
P. 354
SAXTA ӘSGİNAS
Kiminsә hayladığını eşidәndә mәn Riçorcimento meyda -
nın dan keçirdim.
– Ey, cavan oğlan, işlәr necә gedir?
Bu, Stayano idi; via del Qamberrodakı qara bazarda siqaret
satdığımız vaxtlar onunla curluq edәrdik. Stayanonun yaxşı
geyindiyi gözümә dәrhal sataşdı. Ona bildirәndә ki, bәs hazırda
bekar gәzirәm, heç nәylә mәşğul olmuram (mәnim heç bir
peşәm yox idi, bu sәbәbdәn özümü işsiz adlandıra bilmәzdim),
köhnә dostum qoluma girib dedi ki, mәnimçün gündәlik
qazancı min, iki min, bәlkә dә, üç min lirә olan rahat iş tapa
bilәr. Soruşdum ki, necә? Çox uzaqdan başladı. Dedi ki, bәs
çәtin dövran gәlib, indi hәtta әlindә peşәsi olan da, öz sәnәtini
yaxşı bacaranlar da gündәlik bir parça çörәyini qazana bilmir;
söylәdi ki, hazırkı vaxtda guya adamlar iki tәbәqәyә bölünüb:
ürәklilәrә vә ürәksizlәrә – cәsarәti olan hәmişә uğur qazanır,
olmayan isә ömürlük әfәl vәziyyәtdә qalır. Hә, Stayano qәti
әmin idi ki, mәn mәhz birinci tәbәqәyә mәxsusam, çünki
mәni köhnә әyyamlardan tanıyır; keçmiş günlәr isә indikilәrdәn
heç dә asan deyildi. O ki qaldı mәnimçün düzәltmәk istәdiyi
işә – ola bilsin, bu tәklif mәni tәәccüblәndirәcәk, amma onun
sözünü yarıda kәsmәmәliyәm, yalnız “hә”, yaxud “yox”
demәliyәm.
Mәn, hәlә ki, dinmir vә özlüyümdә düşünürdüm: “Yәqin,
Stayanonun tәklifi, hәqiqәtәn, nәsә qeyri-adi tәklif olacaq,
çünki o, adәtәn, bu qәdәr qeyd-şәrtә, cürbәcür düzәlişlәrә yol
vermәzdi. Nәhayәt, sözünü bitirdi vә mәn soruşdum ki, iş
nәdәn ibarәtdir. Bu dәfә cavabı uzatmadı:
– Pul xәrclәmәk lazımdır.
– Pul xәrclәmәk?
354