Page 256 - alberto moravia_Макет 1

Alberto Moravia

Hәmin yolayrıcında ilk dәfә bir dәstә amerikalı әsgәr gördük:
dar yolda zәncirvari düzülüb üzüyuxarı, dağlara doğru
addımlayırdılar. Onlar nә almanlara oxşayırdılar, nә italyanlara.
Kәnardan bir qәdәr әdalı, saymazyana davranan adam tәsiri
bağışlayırdılar, sanki nәdәnsә narazı idilәr. Dәbilqәni hәrәsi
bir cür qoymuşdu: bәzilәri gözünün üstünә sürüşdürmüş,
bәzilәri isә yanakı qoymuş vә ya arxaya itәlәmişdi; çoxu
köynәkdәydi, özlәri dә saqqız çeynәyirdi. Belә tәәssürat
yaranırdı ki, könülsüz vuruşurlar, amma almanlarla vuruşan
bәzilәri kimi qorxmurlar, sadәcә bunu etmәyә mәcburdurlar.
Heç biz tәrәfә baxmadılar, o dәqiqә hiss olunurdu ki, bu dağ
yolları, әlindә boğça yollara düşmüş kasıb-kusub, isti may
günlәri onların zәhlәsini töküb. Әsgәrlәr son dәrәcә lәng,
demәk olar, ayaqlarını sürüyә-sürüyә yeriyirdilәr. Nәhayәt,
sonuncu üç-dörd әsgәr dә keçib-getdi vә biz kәndarası yola
burulduq.
Bu yol Fondi vadisindәn şimalda, dağların qoynunda
yerlәşәn Monte San Biadjoya aparırdı, bir az getdikdәn sonra
via Apiadan gәlәn yolla kәsişirdi. Hәmin yerә çatanda
gözlәrimizә inanmadıq: yol hücuma keçәn Amerika ordusunun
әsgәrlәri ilә dolu idi. Maşınlar әsgәrlәrdәn dә çox idi, hamısı
da yaşıl rәngә boyanmış, üzәrindә Amerikanın beşguşәli ulduzu
tәsvir olunmuşdu. Bu ulduz İtaliya ulduzuna qәti oxşamır.
Deyilәnә görә, İtaliya ulduzu insanlara yalnız xoşbәxtlik
gәtirir, Amerika ulduzu isә onun kölgәsinә sığınanlara hakimiy -
yәt verir. Dediyim kimi, cürbәcür maşınlar yolu doldurmuşdu.
Bir-birinә lap yaxın hәrәkәt edәn üstüaçıq maşınlarda әsgәrlәr
sıx oturub, silahlarını ayaqlarının arasına almışdılar; nәhәng
zirehli tankların lülәsi yol kәnarında bitmiş çinar ağaclarının
budaqlarına toxunurdu. Bundan başqa, burada oyuncağa
bәnzәyәn kiçik tanklar da vardı, hamısının lülәsi göyә tuşlan -
mışdı. Böyük zirehli maşınların kabinәsindә üstü müxtәlif
düymәlәr, elektrik açarları, simlәrlә dolu olan mәrmәr lövhәlәr
gözә dәyirdi. Doğru sözümdür, yolla hәrәkәt edәn Amerika

256