Page 254 - alberto moravia_Макет 1
P. 254
Alberto Moravia
iş tutmuşuq: artıq pulemyotların sәsi eşidilmirdi, әtrafa sakitlik
çökmüşdü. May ayının gözәl günlәrindәn biriydi, hәr tәrәf
gün işığına boyanmışdı, cığırın kәnarlarında bitmiş yabanı
qızılgüllәr göz oxşayırdı, çiçәklәrin üzәrindә arılar uçuşurdu,
sanki bu yerlәrdә müharibә getmirdi.
Amma tezliklә hәr şey dәyişdi, müharibәnin әlamәtlәri
görsәnmәyә başladı. Yolda iki әsgәr gördük, mundirlәrindәn
onları tanıya bilmәdim, amma danışıqlarından başa düşdüm
ki, amerikanlardır. İkisi dә qaraşın, bәstәboy, cavan oğlan idi.
Biri “hello” vә ya buna bәnzәr nәsә dedi. İkincinin dediklәrindәn
dә heç nә başa düşmәdim. Yanımızdan keçib, kolluqların
arasıyla, dәbilqәnin altından dağın yamacına baxa-baxa yuxarı
qalxmağa başladılar. Oradan yenә pulemyot sәsi eşidilirdi.
Bu, rastlaşdığımız ilk amerikalılar idi, onları da tәsadüfәn
görmüşdük. İndi müharibә haqqında düşünәrkәn mәndә belә
qәnaәt yaranır ki, savaş zamanı hәr şey tәsadüfәn baş verir,
burada sәbәb axtarmaq lazım deyil: mәsәlәn, insan sol tәrәfә
gedir – onu öldürürlәr, sağa getsәydi, heç nә olmazdı.
– Gördün? – Rozettaya dedim.
– Elә bilirdim, ucaboy vә sarışındırlar, – Rozetta cavab
verdi, – bunlar isә qarabәniz vә bәstәboydurlar.
Ona cavab verә bilmәdim, yalnız sonralar öyrәndim ki,
Amerika ordusunda bütün millәtlәrdәn olan insanlar xidmәt
edir. Burada zәncilәr dә var, ağdәrililәr dә, sarışınlar da,
qarabuğdayılar da. Sonradan bizә dedilәr ki, yolda rastlaşdığımız
hәmin әsgәrlәr italyan mәnşәlidir. Bizim olduğumuz yerdә bu
cür italyan mәnşәli amerikalılar çox idi.
Bir qәdәr irәlilәdikdәn sonra Qırmızı Xaç Cәmiyyәtinin
mәntәqәsinә rast gәldik. Mәntәqә cığırın yaxınlığındakı böyük
ağacın altında yerlәşirdi. Açılıb-yığılan çarpayıların vә sәyyar
aptekin yanında bir neçә әsgәr gözә dәyirdi. Biz ora yaxınlaşanda
xәrәkdә bir yaralı әsgәr gәtirdilәr. Ayaq saxlayıb, iki әsgәrin
tәr tökә-tökә apardığı yaralıya baxdıq. Yaralı әsgәr gözlәrini
254