Page 205 - alberto moravia_Макет 1

Çoçara

Leytenant isә sözünә ara vermirdi:
– Mәn yerlilәrim kimi deyilәm, ağlınız onlara getmәsin.
Onlar özlәrini apara bilmirlәr… Düzdür, İtaliyanı sevirlәr,
buranın gözәl abidәlәrinә, dünyanın әn gözәl mәnzәrәlәrinә
baxıb, heyran olurlar… yaxud alman dilindә danışan italyan
görüncә ürәklәri riqqәtә gәlir, doluxsunurlar. İtalyanlar onlara
qonaqlıq verәndә – bu gün sizin elәdiyiniz kimi – mütәәssir
olur, dostlaşırlar. Mәn bu cür sadәlövh, sәfeh adamlardan
deyilәm. Hәr şeyi olduğu kimi görürәm, әziz sinyor, sözü dә
adamın üzünә deyirәm.
Birdәn-birә biçarә vәkilә yazığım gәldi, özümü saxlaya
bilmәyib, sözümün dalını-qabağını fikirlәşmәdәn dedim:
– Bilirsiniz, vәkil sizi niyә nahara dәvәt edib?
– Niyә?
– Ona görә ki, siz almanlardan qorxur, vәkil sizi әhlilәşdirmәk
istәyib, necә ki vәhşi heyvanlara dadlı şeylәr verib әhlilәşdirirlәr.
İşә bax ki, bu sözlәri eşidәndә, leytenantın sifәti bir anlığa
tutuldu: alman olsa da, insanların onunla qorxudan yaxşı
davrandığını eşitmәk ürәyincә deyildi. Bu, kimin xoşuna gәlәr
ki? Dәhşәtә gәlәn vәkil vәziyyәti düzәltmәk istәdi:
– Ona fikir vermәyin, leytenant… savadsız qadındır, bәzi
şeylәri başa düşmür.
Lakin leytenant әl işarәsi ilә onun sözünü ağzında qoydu
vә üzünü mәnә tutdu:
– Niyә hamı bizdәn qorxur? Biz dә başqaları kimi insan
deyilik?
Ağzımı açdım deyәm ki: “Yox, әsl insandan söhbәt gedir,
heyvandan yox – әsl insan mağaradakı adamları odsaçan
silahla yandırmaqdan, öz sözlәrinizlә desәk, “tәmizlәmәk”dәn
hәzz almır”.
Leytenant bu sözlәri eşitsәydi, bәlkә, tufan qoparardı,
amma xoşbәxtlikdәn, heç nә demәyә macal tapmadım –
vadidәn zenit toplarının guppultusu, bomba partlayışlarının
sәsi eşidilmәyә başladı. Arı vızıltısını andıran tәyyarә sәslәri

205