Page 194 - alberto moravia_Макет 1

Alberto Moravia

ona görә ki, ruslardan xoşu gәlmir, hәrçәnd almanları da
sevmir. Bundan başqa, oğlan dedi ki, onun kimilәri çoxdur, o
da hәmin fәrarilәrlә birgә almanlara qulluq edir. Oğlan
almanların müharibәdә mәğlub olacağına әmin idi. Dediyinә
görә, almanlar öz vәhşiliklәri ilә bütün dünyanı özlәrinә qarşı
qaldırıblar; uzağı, bir neçә aydan sonra alman orduları
darmadağın olacaq, onda hәr şey bitәcәk. Oğlan bunu deyib,
әlini boğazına çәkdi: bununla göstәrmәk istәyirdi ki, ruslar
onun başını üzәcәklәr. Bunları söylәyәrkәn çox sakit idi, elә
bil başqası haqqında danışırdı. Üstәlik, gülümsünür, dәrin
dәnizlәri xatırladan qәribә gözlәri gülürdü. Hiss olunurdu ki,
almanlara da, ruslara da nifrәt edir, hәtta özündәn dә zәhlәsi
gedir vә ölüm vecinә deyil. O, atların yüyәnini әlindә oynada-
oynada sakitcә addımlayırdı. Buz bağlamış boz әkin yerlәrinin
arasıyla uzanan adamsız, boş yolda bu atlardan başqa canlı
gözә dәymirdi. Onda adamın inanmağı gәlmirdi ki, bu yaraşıqlı,
cavan oğlan ölümә mәhkumdur, bәlkә dә, ilin sonuna kimi
hәyatla vidalaşmalı olacaq. Bizimlә vidalaşarkәn, atlardan
birinin yalmanına sığal çәkә-çәkә dedi:
– Bu atlardan savayı, heç nәyim yoxdur, heç onlar da
mәnim deyil.
Bunu deyib, şәhәrә doğru üz qoydu. Biz bir müddәt
dayanıb, onun arxasınca baxdıq, istәr-istәmәz düşündüm ki,
bu adam da müharibә qurbanıdır: müharibә olmasaydı, bәlkә
dә, öz vәtәnindә rahatca ömür sürәr, evlәnәr, işlәyәr, yaxşı
adam kimi tanınardı. Müharibә onu vәtәnindәn didәrgin salmış,
özününkülәrә vәfasız çıxmağa mәcbur etmişdi. İndi isә onu
öldürmәyә hazırlaşırdı. Ölümü göz altına alan oğlan artıq öz
taleyi ilә barışmışdı. Әn dәhşәtlisi dә elә bu idi, çünki bu,
düzgün deyil, anormallıqdır. Şәxsәn mәn belә şeylәri başa
düşmәkdә çәtinlik çәkirәm.
Biz sola dönüb portağal bağlarına tәrәf üz tutduq. Orada
alman tankçılarını tapıb, yumurtaları una dәyişmәyә ümid
edirdik. Amma ağacların altından keçib gedәn yolun kәnarında

194