Page 18 - alberto moravia_Макет 1
P. 18
Alberto Moravia
Bir sözlә, hamı әrzaq ehtiyatı görürdü. Satdığım mallara
istәnilәn qiymәti vermәyә hazır idilәr, odur ki, özümә heç nә
saxlamırdım. İş belә gәtirdi, aclıq başlayanda heç nәyim yox
idi: o vaxtacan elә bilirdim, dünyada әn qiymәtli şey pul
saymaqdır, ancaq pulu yemәk olmur axı. Dükanın rәflәri
bomboş idi; vur-tut bir qәdәr makaron, bir-iki qutu aşağı sort
siyәnәk balığı tapdım. Pulum vardı, ancaq onları bankda yox,
evdә saxlayırdım: şayiә gәzirdi ki, guya hökumәt bankları
bağlamaq, kasıb-kusubun qәnaәt edib topladığı pulları müsadirә
etmәk istәyir. Artıq pul-para heç kәsi maraqlandırmırdı.
Qiymәtlәr günbәgün qalxırdı, min bir zәhmәtlә qazandığım
pulları qara bazarda xәrclәmәyә mәcbur olduğuma görә içim
içimi yeyirdi. Bir müddәt sonra almanlar vә faşistlәr peyda
1
oldu . Günlәrin bir günü Kolonna meydanından keçәrkәn
gördüm, Mussolininin sarayının eyvanından qara faşist bayrağı
asılıb. Tәpәdәn-dırnağacan silahlanmış qara paltarlı adamlar
meydanı doldurmuşdu, iyirmi beş iyul gecәsi hay-küy qaldıranlar
isә gözә görünmәmәyә çalışır, pişik görmüş siçan kimi
gizlәnmәyә deşik axtarırdılar.
Rozettaya dedim:
– Allah elәsin, müharibә tezliklә qurtarsın, әvvәlki kimi
qarnımızı doyura bilәk.
Sentyabr ayı idi. Bir dәfә sәhәr tezdәn xәbәr yayıldı ki,
via della Vitedә yumurta paylayırlar, tez özümü ora çatdırdım.
Orada, doğrudan da, yumurtayla dolu iki yük maşını dayanmışdı,
ancaq heç kәsә heç nә vermirdilәr. Maşınların yanında
boynundan avtomat asmış qısa şalvarlı alman әsgәri dayanıb,
yumurtanın boşaldılmasına nәzarәt edirdi. Әtrafda xeyli adam
toplaşmışdı, üz-gözündәn aclıq yağan şәhәr әhli sakitcә dayanıb,
yumurta yeşiklәrindәn gözlәrini çәkmirdi. Deyәsәn, alman
1 1943-cü il sentyabrın 8-dә İtaliya müharibәdәn çıxdı, bundan sonra
ölkә әrazisinin böyük bir hissәsini almanlar zәbt etdi. İtaliyada Mus-
solininin başçılıq etdiyi faşist respublikası elan olundu.
18