Page 148 - alberto moravia_Макет 1

Alberto Moravia

Әgәr onlar, doğrudan da, bütün zonanı köçürmәk istәyirlәrsә,
qoy bir qәpik qiymәti olmayan kağız әmrlәrlә yox, zorla
köçürsünlәr. İngilislәr dә güclüdür, amma hava şәraiti imkan
vermir deyә bu gücdәn istifadә elәyә bilmirlәr. İlişib-qalıblar.
Almanlar da onlar kimi. Siz buradan öz xoşunuzla çıxıb
getmәsәniz, elә bilirsiniz, hamınızı tutub, cәbhәyә göndәrәcәklәr?
Bu cığırlarla dağlara әsgәr göndәrmәk asan mәsәlә deyil.
Әsgәrlәr gәlsә belә, yerinizdәn tәrpәnmәyin, qoy sizi buradan
әllәrindә aparsınlar. Heç kәsә qulaq asmayın, heç kәsin sözünә
uymayın. Sonrasına baxarıq. Mәgәr bilmirsiniz ki, almanlar
vә italyan faşistlәr itaәt etmәyәnlәri hәmişә ölümlә hәdәlәyir?
Baxın, mәn iyulun iyirmi beşindә ordudan qaçdım, sonra әmr
verdilәr ki, mәn vә mәnim kimilәr geri qayıtmasaq, ölümә
mәhkum olunacağıq. Mәn isә geri qayıtmaq әvәzinә bura
gәldim. Mәslәhәt görürәm ki, mәnim kimi hәrәkәt edәsiniz.
Heç yana getmәyin.
Vәziyyәtdәn әn sadә vә düzgün çıxış yolu bu idi. Amma
bu, heç kimin ağlına gәlmәmişdi, çünki dediyim kimi, hamı
almanları ixtiyar sahibi sayırdı, axı insanlar hakimiyyәtsiz
yaşaya bilmәz. Üstәlik, hamıya elә gәlirdi ki, әgәr kağıza nәsә
yazılıbsa, buna etiraz etmәk mümkün deyil. Bununla belә,
hәmin axşam nisbәtәn rahat yatdıq – insanlarda gәlәcәyә ümid
yaranmışdı. Ertәsi gün möcüzә baş verdi: artıq heç kәs nә al-
manlar barәdә danışır, nә dә dünәnki әmri xatırlayırdı. Sanki
sözü bir yerә qoymuşdular: bu barәdә danışmayacaqlar, özlәrini
elә aparacaqlar, guya belә bir әmr olmayıb. Üstündәn bir neçә
gün keçәndәn sonra mәlum oldu ki, Mikele haqlıymış: nә
Sant-Yeufemiyada, nә dә başqa yerlәrdә heç kәs evini tәrk
edib getmәmişdi. Yәqin, almanlar insanları köçürmәk fikrindәn
daşınmışdı, hәr halda, bu haqda başqa әmrlәr gәlmәdi.
Yağışlar ara vermirdi. Mәnә elә gәlir ki, yağış, әn azından,
qırx gün davam etdi, Nuh әyyamında olduğu kimi. Bundan
başqa, havalar әmәlli-başlı soyudu, qış gәldi. Dәnizdәn әsәn,
özüylә duman vә nәmişlik gәtirәn külәklәr buz kimiydi, bu-

148