Page 125 - alberto moravia_Макет 1

Çoçara

Ertәsi gün dә Severino dәrdli-dәrdli dolaşır, özünә yer
tapmırdı. O, әmin idi ki, rulonlarını yerli faşistlәr, daha
doğrusu, özünü faşist adlandıranlar oğurlayıb – müharibәdәn
qabaq bütün vadidә onları avara, quldur kimi tanyırdılar.
İtaliyada faşistlәr hakimiyyәtә yiyәlәnәndәn sonra bu quldurların
hamısı milis oldu. Onların tәk bir mәqsәdi vardı: xalqın
hesabına yaşamaq vә mal-mülk sahibi olmaq. Onlara gözün
üstә qaşın var deyәn yox idi, istәdiklәrini elәyirdilәr. Severino,
nәyin bahasına olur-olsun, öz rulonlarını tapmaq fikrindәydi.
O, hәr gün vadiyә yollanır, axşamlar geriyә әliboş qayıdırdı.
Yorulub әldәn düşmәsinә baxmayaraq, ümidini itirmirdi. Özü
dә heç kәslә kәlmә kәsmir, bütün günü fikirli-fikirli var-gәl
elәyirdi; gözlәri alışıb-yanır, yanağı әvvәlkindәn dә bәrk
sәyriyirdi. Hәr gün Fondiyә nә üçün getdiyini soruşanda, belә
cavab verirdi:
– Ova gedirәm!
Yәni bununla öz rulonlarını axtardığını vә oğruların izinә
düşmәk istәdiyini bildirirdi.
Filippo ilә onun söhbәtlәrindәn mәlum olurdu ki, Severi-
nonun şübhәlәndiyi faşistlәr xutorda özlәrinә yuva qurublar.
On-on iki nәfәrdirlәr, әtraf kәndlәri çapıb-talayıb, xeyli әrzaq-
filan toplayıblar, bütün günü yeyib-içir, әxlaqsız qızlarla kef
çәkirlәr. Gecәlәr faşistlәr şәhәrә çıxır, tәrk edilmiş evlәrdәn
әllәrinә keçәni götürüb aparırlar. Silahın qundağı ilә evlәrin
divarlarını tıqqıldadıb, qaçqınların gizlәtdiyi hәr şeyi tapırlar.
Hamısı avtomat, qumbara, xәncәrlә silahlanıb, heç nәdәn
qorxub-çәkinmirlәr, çünki dediyim kimi, şәhәrdә nә jandarm
qalmışdı, nә dә başqa bir hakimiyyәt nümayәndәsi. Onların
hamısını ya almanlar hәbs etmiş, ya da qaçıb aradan çıxmışdılar.
Tәkcә bәlәdiyyә qarovulçusu qalmışdı ki, o da fağırın biriydi,
külfәtini güclә dolandırırdı, ayaqyalın-başıaçıq xutorları dolaşıb,
Allah xәtrinә bir tikә çörәk, yaxud yumurta dilәnirdi. Bir
sözlә, şәhәrdә it yiyәsini tanımırdı; hәr şey alman jandarmlarının

125