Page 120 - alberto moravia_Макет 1

Alberto Moravia

Kimsә bәrkdәn öskürüb, Antonionun diqqәtini bizә çәkmәk
istәdi – o, yәqin ki, bizi görmürdü, çünki ağacın arxasındaydıq.
Antonio üzrxahlıq edirmiş kimi mızıldandı:
– Müharibәdә bundan da betәr şeylәr olur.
Rozetta birdәn-birә yerindәn qalxıb, arxaya baxmadan
uzaqlaşmağa başladı. Dәrhal onun dalınca getdim. O, başını
aşağı salıb irәlilәyirdi, dayananda gördüm ki, gözlәri yaşla
dolub, bәnizi ağarıb. Soruşdum ki, nә olub?
– Antonionun dediklәrini eşitdin?
Özümü itirdim, bilmәdim nә cavab verim, istәr-istәmәz
Antonionun sözlәrini tәkrarladım:
– Qızım, müharibәdә bundan da betәr şeylәr olur.
O, bir qәdәr susub, öz-özünә danışırmış kimi dedi:
– İstәrdim, hәmişә öldürәnlәrin yox, öldürülәnlәrin yanında
olum.
O gündәn sonra qaçqınlardan uzaq gәzmәyә başladıq,
çünki Rozetta Antonionun üzünü belә görmәk istәmirdi. Ancaq
o, Mikelenin dediklәri ilә dә razılaşmırdı. Mәsәlәn, dini
mәsәlәlәrlә bağlı onlar bir-birinә tamamilә zidd fikirlәr irәli
sürürdülәr. Dediyim kimi, Mikele faşistlәrә vә katolik rahiblәrә
nifrәt edirdi; bilmәk olmurdu, onlardan hansına daha çox
nifrәt edir. Tez-tez deyirdi ki, faşist vә rahib – ikisi dә bir
bezin qırağıdır; onların yeganә fәrqi budur ki, rahiblәr uzun,
qara cübbәni olduğu kimi geyinir, faşistlәr isә hәmin cübbәdәn
özlәrinә qara köynәk düzәldiblәr, vәssalam. O, dinә, daha
doğrusu, keşişlәrә meydan oxuyurdu. Ancaq bunun mәnә isti-
soyuğu yox idi; hәmişә düşünmüşәm ki, dini mәsәlәlәrdә hәr
kәs öz kefinin ağasıdır; düzdür, mәn dindar adamam, amma o
dәrәcәdә yox ki, öz dinimi başqalarına da sırımağa çalışım.
Bundan başqa, bilirdim ki, zahiri sәrtliyinә baxmayaraq,
Mikele qәddar, zalım adam deyil, bәzәn hәtta fikirlәşirdim ki,
o, keşişlәrә nifrәt etmir, sadәcә onların din xadiminә yaraşmayan
lәyaqәtsiz davranışını qınamaq üçün belә sözlәr danışır. Bir

120