Page 107 - alberto moravia_Макет 1
P. 107
Çoçara
elә vәziyyәt yarana bilәr ki, artıq nә satan qalar, nә alan; pulu
olan da, olmayan da acından ölәr.
Dediyim kimi, Tommazinonun sözlәrinә inandım vә
qiymәtlәşmәni-filanı bir tәrәfә qoyub, әrzağın pulunu ödәdim;
fikirlәşdim ki, onunla çәnәlәşmәk doğru olmazdı, çünki asan
qazanc xәtrinә olsa da, müharibә zamanı hәyatını riskә atan
insanların әvәzi yoxdur. Pulu ödәyәrkәn әtәyimin cibindәki
pul dәstini dә ona göstәrdim. Tommazino pullara zillәndi,
çalağan cücәyә baxırmış kimi. Dәrhal dedi ki, biz hәmişә dil
tapa bilәrik, nә vaxt istәsәm, qulluğumda hazırdır vә mәnim
sifarişimlә gәtirәcәyi әrzağın qiymәtinә bir soldo belә әlavә
etmәyәcәk. Bir daha әmin oldum ki, cibindә pulun vә ya
әrzaq ehtiyatın varsa, hamı sәnә hörmәt qoyur. Son vaxtlar
Festalar bizә az-az gәlirdilәr, biz yemәyә oturanda isә utanırmış
kimi, sakitcә çıxıb gedirdilәr. Bilirdilәr ki, bizә vәd olunan
әrzağı hәlә gәtirmәyiblәr, Paridenin evindә nahar etmәli
olurduq. Әlbәttә, naharın pulunu ödәyirdik, buna baxmayaraq,
Paride bizimlә çox soyuq davranırdı. Ancaq Tommazino bir
eşşәk yükü әrzaqla gәlib çıxan kimi birdәn-birә hamı yumşaldı,
üzümüzә gülmәyә, bizimlә salamlaşmağa başladılar, hәtta
qonaq da çağırırdılar – amma artıq buna ehtiyacımız yox idi.
Hәtta gәlib әrzaq ehtiyatımıza baxanlar da olurdu. Filippo
bizә görә çox sevinirdi, çünki mәnә rәğbәti vardı. Doğrudur, o
dәrәcәdә yox ki, yemәyini bizimlә bölüşsün, ancaq hәr halda,
onun simpatiyası bizә görә sevinmәyә kifayәt edirdi. Әrzağa
baxandan sonra Filippo dedi:
– Çezira, biz sәninlә burada yeganә adamlarıq ki, gәlәcәyә
ümidlә baxa bilәrik, çünki yalnız bizim pulumuz var.
Bu sözlәri eşidәn Mikelenin sifәti tutuldu, dişini-dişinә
sıxıb soruşdu:
– Buna әminsәn?
Atası gülә-gülә әlini onun çiyninә şappıldatdı:
– Әmin olduğum bir şey varsa, o da budur… Bәyәm
bilmirsәn ki, pul insanın әn vәfalı dostudur?
107