Page 75 - book-online

Àòàìûí äîñòëàðû

keçirmәklә bağlı düşündüyü tәdbirlәr yalnız qismәn
nәticә verdi. Əski i ihadçıların bәzilәri ilә İkinci qrupun
rәhbәrlәri, hә a Milli Mücadilәnin ayrı-ayrı mәşhur
adları çox asanlıqla ümumi dil tapıb birlәşdilәr. Ardınca
isә onların yanında vәtәndaş heysiyyәt vә şәrәfini heçә
sayan, şantaj, tәhdid, hiylә, yalan, fitnә-fәsad, ixtilaf
vasitәsi ilә Milli Mücadilә liderlәrinin xidmәtlәrini,
şәxsiyyәtlәrini kiçiltmәk yolu tutan bir qrup insanlar
yer aldı. Başda din olmaq üzrә bütün müqәddәs
mә umları sәviyyәsiz siyasәt istәyinә alәt edәn düşüncә
tәrzi, zehniyyәt birdәn-birә mütәşәkkil güc halında
Qazinin qarşısında dikәldi.

Belә olduqda önlәyici tәdbirlәr almaq zәrurәti mey-
dana çıxdı. Milli Mücadilәnin zәfәrlә başa çatmasında
böyük xidmәtlәri olan İstiqlal mәhkәmәlәri yenidәn qu-
ruldu. Topçu minbaşısı Milli Mücadilә illәrindәki kimi
yenә mәhkәmәlәrin rәisi tәyin edildi. Fәqәt bu tәyinat
ondan ötrü hәm dә yeni vә qorxunc ziddiyyәtin,
düşmәnçiliyin başlanğıcı oldu. Bәzilәrinin fikrincә, topçu
minbaşısına tapşırılan yeni vәzifә hәm dә cәzalandırma
funksiyasının verilmәsi idi. Ankaradan İstanbula yola
düşәrkәn dәmiryol vağzalında qoluna girib onu, yola
salmağa toplaşmış çoxsaylı dost-tanışların arasından bir
tәrәfә çәkәn, qulağına “Sizdәn inqilabın qorunmasını
istәyirәm” – pıçıldayan sәsin sahibi ilә birlikdә Milli
Mücadilә illәrindә ingilis casusu Mustafa Sagiri1 edam
kürsüsünә çıxaran İstiqlal Mәhkәmәsi rәisindәn qorxunc

1 Mustafa Sagir (1877-1921) – hindistanlı müsəlman, 1919-1921-ci illərdə İs-
tanbul və Anadoluda ingilislərin lehinə casusluq fəaliyyəti ilə məşğul olmuşdu.
İstiqlal Məhkəməsinin qərarı ilə 1921-ci ilin mayında Ankarada dar ağacından
asılaraq edam edilmişdi.

75