Page 682 - design_Topcubashov_Full_Layout 1
P. 682
İzahlar və şərhlər
612 “Gaulois” (dәqiq adı: “La Gaulois”) – fransız burjuaziya vә
aristokratiyasının 1868–1929-cu illәrdә Parisdә nәşr olunan, әsasәn,
sağ tәmayüllü әdәbi, siyasi illüstrasiyalı jurnalı.
613 Xolovka (Holowka Tadeusz, Tadeuş (1889–1931) – polyak
jurnalisti, publisist. 1920-ci ildәn Polşa ordusu baş ştabının II şöbәsinin
әmәkdaşı, diplomat. 1926–1927-ci illәrdә Varşava Milli Problemlәr
İnstitutunun direktoru, 1927–1930-cu illәrdә Polşa XİN Şәrq
departamentinin rәisi, 1930-cu ildәn Polşa Seyminin deputatı.
614 Konfederatlar komitәsi – Polşanın Türkiyәdәki sәfiri R.Knollun
maliyyә yardımı ilә 1924-cü ildә tәsis edilәn ümumqafqaz orqanı.
Tәrkibindә, әsasәn, sağ tәmayüllü partiyaları birlәşdirirdi. Qurumun
mәqsәdi bir tәrәfdәn antibolşevik ideyaların tәbliği, digәr tәrәfdәn
isә Qafqazın bolşevik işğalından azad olunmasından sonra region
dövlәtlәrinin konfederasiya halında birlәşmәsi ideyasına zәmin
hazırlamaq idi. Azәrbaycanı komitәdә M.Ә.Rәsulzadә ilә münasibәtlәri
o qәdәr dә yaxşı olmayan doktor X.Sultanov tәmsil edirdi.
615
Üçlәr müşavirәsi – Parisdә Azәrbaycan, Gürcüstan vә Dağlılar
Respublikası nümayәndә heyәtlәri üzvlәrinin iştirakı ilә yaradılan vә
qeyri-müntәzәm fәaliyyәt göstәrәn mәşvәrәtçi orqan.
616
Azadlıq komitәsi – tam adı: Qafqazın azad edilmәsi komitәsi.
682 1924-cü ilin sonu, 1925-ci ilin әvvәllәrindә Parisdә tәsis edilmişdi.
Tәrkibindә Azәrbaycan, Gürcüstan, Şimali Qafqaz vә Fransanın
antibolşevik qüvvәlәrini birlәşdirirdi. Komitәnin rәyasәt heyәtindә
Azәrbaycanı әvvәlcә C.Hacıbәyli, sonra isә M.Mәhәrrәmov tәmsil
etmişdi. 1926-cı ilin iyulunda azadlıq komitәsi Qafqaz Konfederatları
Komitәsi ilә birlәşәrәk Qafqazın Müstәqillik Komitәsi adı ilә fәaliyyәt
göstәrmәyә başlamışdı.
617 Mdivani Simon Qurgenoviç (1876–1937) – gürcü siyasәtçisi vә
dövlәt xadimi, gürcü sosial-federalistlәr partiyasının lideri, 1918–1921-ci
illәrdә Gürcüstan Respublikasının rәhbәrlәrindәn biri. 1924–1928-ci
illәrdә İstanbulda gürcü milli mәrkәzinin fәaliyyәtinә rәhbәrlik
etmişdi.
618 Lokarno razılaşması – İsveçrәnin Lokarno şәhәrindә 1925-ci il
oktyabrın 5-dәn 26-na qәdәr Almaniya, İtaliya, Böyük Britaniya,
Belçika, Fransa, Polşa vә Çexoslovakiyanın iştirakı ilә aparılan
danışıqlar nәticәsindә imzalanan sәnәdlәr mәcmusu (yeddi sәnәd)
nәzәrdә tutulur.
619
Brian (Brian Aristide, 1862–1932) – fransız siyasәtçisi vә dövlәt
xadimi. Birinci Dünya müharibәsindәn sonra bir neçә dәfә Fransanın
baş naziri olmuşdu. Qafqazın müstәqilliyinә rәğbәtlә yanaşırdı.