Page 655 - design_Topcubashov_Full_Layout 1

İzahlar və şərhlər

demokrat fәhlә partiyasının (bolşeviklәr) qurucusu, 1917-ci il Oktyabr
çevrilişinin tәşkilatçı vә rәhbәrlәrindәn biri. RSFSR Xalq Komissarları
Sovetinin sәdri (1917–1924).
382 Trotski Lev Davıdoviç (1879–1940) – rus inqilabının ideoloqlarından
biri, beynәlxalq kommunist hәrәkatının fәal xadimi, marksizmin
ideya cәrәyanı sayılan trotckizmin banisi. Qırmızı ordunun vә
Kominternin yaradıcılarından olmuşdu. Müxalif mövqeyinә görә
1929-cu ildә Stalinin әmri ilә SSRİ-dәn qovulmuşdu.
383 Ufa hökumәti – 1918-ci il sentyabrın 23-dә ağqvardiyaçı qüvvәlәrin
Ufada keçirilәn Dövlәt müşavirәsindә formalaşdırılan Müvәqqәti
Ümumrusiya hökumәti, dövlәt hakimiyyәtinin ali orqanı. Mövcudluğu
sadәcә 1918-ci il oktyabrın 9-dan noyabrın 18-nә qәdәr davam
etmişdi.
384 Astrov Nikolay İvanoviç (1869–1934) – rus siyasi vә ictimai
xadimi, kadet partiyasının üzvü. 1917-ci ildә Moskva şәhәr başçısı,
daha sonra isә Ufa hökumәtinin üzvü olmuşdu. Siyasi mühacir.
385 Altı Sibir hökumәti – çox güman ki, Müvәqqәti Sibir hökumәti,
general Xorvatın işgüzar kabineti, Omsk hökumәti, Ufa Direktoriyası,
Qәrbi Sibir Komissarlığı vә Sibir Vilayәt Duması kimi özünü hökumәt
statusuna qaldıran ağqvardiyaçı müvәqqәti siyasi qurumlar nәzәrdә 655
tutulur.
386 Çernov Viktor Mixayloviç (1873–1952) – rus siyasi xadimi, fikir
adamı vә inqilabçı, eser partiyasının banilәrindәn biri vә әsas
nәzәriyyәçisi. Rusiya Müәssislәr Mәclisinin ilk vә son sәdri. Siyasi
mühacir.
387 Ümumrusiya Müәssislәr Mәclisi – çarizmin süqutundan sonra
Rusiyada nümayәndәli orqan. 1917-ci ilin noyabrında seçilmiş vә
1918-ci ilin yanvarında keçmiş imperiyanın dövlәt quruluşunu
müәyyәnlәşdirmәk üçün özünün ilk iclasına toplaşmışdı. Müәssislәr
Mәclisi mülkәdar torpaqlarını millilәşdirmiş, sülh anlaşması bağlamağa
çalışmış, Rusiyanı demokratik federal respublika elan edәrәk mütlәqiyyәt
idarә formasından imtinanı rәsmilәşdirmişdi. Lakin Mәclis ilk iclasdan
sonra fәaliyyәtini yarımçıq dayandırmalı olmuşdu. Müәssislәr Mәclisi
Әsgәr vә Fәhlә Sovetlәrinin Ümumrusiya Mәrkәzi İcraiyyә Komitәsi
tәrәfindәn dağıdılmış, fәhlә vә kәndli deputatları sovetinin III
Ümumrusiya qurultayı isә hәmin aktı tәsdiq etmişdir.
388 Yassı müşavirәsi – Leninin rәhbәrlik etdiyi Xalq Komissarları
Sovetinin, Könüllü Ordunun, habelә Antanta dövlәtlәri nümayәndәlәrinin
hakimiyyәtini qәbul etmәyәn Rusiya siyasi xadimlәrinin 1918-ci il