Page 641 - design_Topcubashov_Full_Layout 1
P. 641
İzahlar və şərhlər
ilin noyabrında Dağlı Respublikasını elan etmiş, 1918-ci il mayın 11-dә
Dağlı Respublikasının müstәqillik aktı qәbul olunmuşdu.
270 Krım hökumәti – Vәtәndaş müharibәsi dövründә yarımadada
mövcud olan vә iki fәrqli tәrkibә malik hökumәt haqqında danışmaq
mümkündür. Bunlardan birincisi general M.A.Sulkeviçin Almaniyaya
meyilli hökumәti (25 iyun 1918-ci il – 15 noyabr 1918-ci il), ikincisi
isә S.S.Krımın aqrar hökumәti (15 noyabr 1918-ci il – aprel 1919-cu
il) idi. Hәr iki hökumәt Krım yarımadasında Rusiya vә Ukraynadan
asılı olmayan müstәqil dövlәt qurmaq uğrunda mübarizә aparırdı.
271 Ukrayna Xalq Respublikası – Fevral inqilabından sonra, 1917-ci
ilin martında elan olunmuşdu. Bir sıra dövlәtlәr, o cümlәdәn Sovet
Rusiyası tәrәfindәn de-yure tanınmışdı. 1917–1920-ci illәrdә Ukraynada
Mәrkәzi Rada, Getmanlıq, Direktoriya kimi müxtәlif dövlәt tiplәri
mövcud olmuşdu.
272 Çermoyev Tapa (Әbdül-Mәcid) Artsueviç (1882–1936) – çeçen
әsilli neft milyonçusu vә torpaq sahibi, mason. Şimali Qafqazın
siyasi xadimlәrindәn biri. Dağlılar Respublikasının baş naziri. 1919-cu
ildә Sülh konfransında iştirak etmәk üçün Parisә getmiş vә bolşevik
çevrilişindәn sonra vәtәnә qayıda bilmәmişdi. Arvadı Xavәr xanım
Sultanova Qarabağ xanlarının nәslindәn olan Әbülfәt xan Tutinin 641
(Cavanşir) nәticәsi idi.
273
Kotsev Pşemaxo Tamaşeviç (1882–1964) – kabardin әsilli Şimali
Qafqaz siyasәtçisi. 1918-ci ildә Dağlı qurultayının qәrarı ilә ikinci
koalision Dağlı hökumәtinin baş naziri tәyin olunmuşdu. Versal sülh
konfransında Dağlı nümayәndә heyәtinin üzvü idi. 1920-ci ildәn
sonra siyasi mühacir kimi Türkiyәdә yaşamışdı.
274 Bon – әvvәlcәdәn razılaşdırılmış müddәt әrzindә ayrı-ayrı şәxslәrә
vә şirkәtlәrә müәyyәn malları almağa imkan verәn kredit sәnәdi.
1918–1920-ci illәrdә Zaqafqaziya Federativ Respublikasında vә
Cәnubi Qafqaz dövlәtlәrindә müvәqqәti pul vahidi funksiyası daşıyırdı.
275 Abxaziya mәsәlәsi – söhbәt Abxaziyanın müsәlman әhalisinin
Azәrbaycan Cümhuriyyәtinә rәğbәtindәn vә gәlәcәkdә onun tәrkibinә
daxil olmaq niyyәtindәn gedir.
276
Cәnub-Şәrq İttifaqı – Kazak qoşunlarının, tanınmamış Kuban
Respublikasının, Qafqaz dağlılarının vә Azad Çöl xalqlarının bir
araya gәlәrәk yaratdıqları hәrbi-siyasi blok.
277 Jordaniya Noy Nikolayeviç (1869–1953) – rus vә gürcü siyasi
xadimi, Gürcü Milli Şurasının sәdri, 1918–1921-ci illәrdә Gürcüstan
hökumәtinә rәhbәrlik etmişdi. Siyasi mühacir.