Page 639 - design_Topcubashov_Full_Layout 1
P. 639
İzahlar və şərhlər
tәdbirlәri ehtiva edәn vә çar II Nikolay tәrәfindәn Birinci rus inqilabının
tәzyiqi altında imzalanmış manifest.
İqnatyev Nikolay Pavloviç (1832–1908) – rus dövlәt xadimi,
254
qraf. Hәrbçi vә diplomat. 1864–1877-ci illәrdә Rusiyanın Osmanlı
imperiyasında sәfiri olmuş, 1881–1882-ci illәrdә daxili işlәr naziri
vәzifәsini tutmuşdu. Panslavizm ideyasının qızğın tәrәfdarlarından
biri kimi tanınırdı. Ali mәşvәrәtçi orqanın – Dövlәt Şurasının üzvü
seçilmişdi. 1905-ci ildә onun rәhbәrliyi altında Rusiyada dövlәt
aparatının vә dövlәt idarәçiliyinin tәkmillәşdirilmәsi mәsәlәlәri ilә
mәşğul olan xüsusi mәşvәrәt mәclisi yaradılmışdı.
255 Çerevanski Vladimir Pavloviç (1836–1914) – rus dövlәt xadimi,
tarixçi, gizli müşavir, Dövlәt Şurasının üzvü. “İslam dünyası vә onun
oyanması” adlı ikicildlik tarixi monoqrafiyanın (1901) müәllifidir.
1905–1906-cı illәrdә qraf İqnatyevin rәhbәrliyi altında xüsusi
müşavirәnin işindә iştirak etmişdi.
256
I Aleksandr (1777–1825) – Rusiya imperatoru (1801–1825).
1814-cü ildә rus ordusunun ali baş komandanı kimi Parisә daxil
olmuşdu. Burada hәmin hadisәyә işarә olunur.
257 III Aleksandr (1845–1894) – Rusiya imperatoru (1881–1894).
258 Әlahәzrәt İmperatorun Xüsusi Konvoyu – Rusiya imperatorunun 639
şәxsi mühafizәsini hәyata keçirәn qvardiya hәrbi hissәsi. Әsas özәyini
Tersk vә Kuban kazakları, çәrkәzlәr, noqaylar, Stavropol türkmәnlәri,
Qafqaz dağlıları, azәrbaycanlılar, Krım tatarları vә b. tәşkil edirdilәr.
Әsası 1811-ci ildә qoyulmuşdu.
259 Vorontsov-Daşkov İllarion İvanoviç (1837–1916) – rus hәrbi vә
dövlәt xadimi. 1905–1916-cı illәrdә Qafqaz canişini. Ә.Topçubaşov
1905–1906-cı illәrdә Tiflisdә onunla bir neçә dәfә görüşmüşdü.
260 12 dekabr 1904-cü il fәrmanı – imperator II Nikolayın imzaladığı
“Dövlәt idarәçiliyinin tәkmillәşdirilmәsi tәdbirlәri haqqında” manifest
nәzәrdә tutulur.
261
17 aprel 1905-ci il fәrmanı – imperator II Nikolayın Birinci rus
inqilabı dalğasında imzaladığı “Dini dözümlülüyün әsaslarının
möhkәmlәndirilmәsi haqqında” adlı manifest nәzәrdә tutulur.
262
Ümumrusiya müsәlmanlarının I qurultayı – Rusiyada mütlәqiyyәt
quruluşunun süqutundan sonra, 1917-ci il 1–11 may tarixlәrindә
azәrbaycanlı milyonçu Şәmsi Әsәdullayevin Moskvadakı mülkündә
keçirilmişdi. 1905–1914-cü illәrdә baş tutan müsәlman qurultaylarının
davamı sayılır, lakin ümumrusiya xarakterinә görә onlardan
fәrqlәndirilirdi. İşindә Rusiya imperiyasının bütün müsәlman